جیکی رولینگ (JK Rowling) با نام اصلی جوآن رولینگ در ۳۱ ژوئیهی ۱۹۶۵ در گلاسترشایر انگلستان به دنیا آمد. از کودکی به نوشتن علاقهمند بود و قوهی تخیلی قدرتمند داشت. آرزویش این بود که رمان بنویسد. اما پدر و مادرش هر دو از خانوادههای فقیری بودند. آنها همیشه این نگرانی را داشتند که قدرت تخیل نمیتواند چندان کمکی به وضعیت مالی فرزندشان بکند. بعد از اینکه رولینگ نتوانست در آزمون ورودی دانشگاه آکسفورد قبول شود، پدر و مادرش او را تشویق کردند تا در دانشگاه اکستر انگلستان، زبان فرانسوی بخواند و دلیل اصرارشان هم تأمین آیندهی مالی فرزندشان بود.
جیکی رولینگ در سال ۱۹۹۱ به پرتغال مهاجرت کرد و در سال ۱۹۹۲ با خورخه آرانتس، خبرنگار پرتغالی، آشنا شد و ازدواج کرد. این ازدواج هرچند به او دختری به نام جسیکا داد، عمرش یک سال بیشتر نبود. رولینگ پس از جدایی به اسکاتلند مهاجرت کرد و روزهای سختی را گذراند. سقط یک فرزند قبل از جسیکا، شکست ازدواج، تنهایی و بیکاری همه و همه سبب شده بود تا رولینگ به خودش به چشم زنی شکستخورده نگاه کند. شدت اندوه او به حدی بود که مدتی را در یک آسایشگاه بستری شد و فکر خودکشی هم از سرش گذشت.
با وجود تمام سختیها، جیکی رولینگ موفق شد تا انرژی خود را روی نوشتن متمرکز کند. در سال ۱۹۹۶، اولین جلد از مجموعهی هری پاتر به نام «هری پاتر و سنگ جادو» را با نام جوآن رولینگ منتشر کرد. اما مدیر انتشارات او را ترغیب کرد تا نام دیگری برای خودش انتخاب کند، چرا که شخصیت اصلی داستان پسر بود و حدس ناشر این بود که خوانندههایش پسرهای نوجوانی هستند که با دیدن نام یک زن روی جلد کتاب، از خیر خواندنش میگذرند. به این ترتیب جیکی رولینگ که مخفف جوآن کیتلین رولینگ بود، متولد شد. کیتلین (کاتلین) نام مادربزرگ پدری او بود.
هرچند جیکی رولینگ، خود نام مستعاری برای جوآن رولینگ است، اگر جایی اسم «رابرت گالبریث» هم به چشمتان خورد، تعجب نکنید. رولینگ مجموعه رمانهای «کورمورن استرایک» را که درونمایهای جنایی دارد، با نام رابرت گالبریث منتشر کرده است. رولینگ ذهن خلاقی دارد و خودش را به یک سبک خاص نوشتن محدود نکرده است. جالب اینجاست که رمانهای مشهور او در دستهی کتابهای فانتزی میگنجند؛ دنیایی که در آن هر غیرممکنی ممکن میشود. اما بسیاری این ظرافت را درک نمیکنند و معتقدند که کتابهای او در تبلیغ سحر و جادو مؤثرند، با این حال خداباوری رولینگ و نگاهش به زندگی را میتوان از خلال همین داستانها هم دید.
از جیکی رولینگ به عنوان زنی شجاع یاد میشود که همیشه رک و راست حرفهایش را زده است. چهرهای که او در شبکهی اجتماعی ایکس از خود نشان میدهد برای بسیاری یادآور این کلمات است: عصبی، پرخاشگر و زودرنج. البته این صفتها برای زنی به کار میرود که در برابر آنچه دوست ندارد، واکنش نشان میدهد!
او خیریههای زیادی را مدیریت میکند. یکی از خیریهها «جینجربرد» نام دارد و هدف آن حمایت از خانوادههای تکسرپرست و به طور خاص مادرانی است که فرزندانی دارند و خود، سرپرست خانواده هستند. رولینگ خیریهی دیگرش را «لوموس» نام نهاده است. این خیریه به حمایت از کودکان قربانی آزار جنسی و نیز کودکانی میپردازد که فقیر و یا معلول (توانیاب) هستند.
جیکی رولینگ یکی از طرفداران کتابهای جان رونالد روئل تالکین بود و حتی در دوران دانشگاه هم ترجیح میداد وقتش را با خواندن کتابهای چارلز دیکنز و تالکین پر کند. احتمالاً علاقهی شدید او به نوشتن و همچنین شناخت دقیقی که از دنیای فانتزی داشت به او کمک کرد تا یکی از بهترین نمونههای فانتزی را به جهان هدیه کند.
مجموعهی هری پاتر (Harry Potter) مجموعهای هفتجلدی است که ماجراهای یک پسرک جادوگر و دوستانش را در مدرسهی جادوگری هاگوارتز تعریف میکند. دنیای جادوگرها باید برای یک مبارزه با سیاهترین جادوگر دوران، یعنی «لرد ولدمورت»، آماده شود… چه کسی میتواند او را شکست دهد؟ کتابهای این مجموعه به این ترتیب منتشر شدهاند: هری پاتر و سنگ جادو، هری پاتر و حفرهی اسرارآمیز، هری پاتر و زندانی آزکابان، هری پاتر و جام آتش، هری پاتر و محفل ققنوس، هری پاتر و شاهزادهی دورگه و هری پاتر و یادگاران مرگ.
کتاب کورمورن استرایک (Cormoran Strike)، نام مجموعهی دیگری از جیکی رولینگ است. رمانهای این مجموعه جنایی هستند و برای بزرگسالان نوشته شدهاند. در این کتابها با کارآگاهی به نام کورمورن استرایک آشنا میشویم که یک نظامی بازنشستهی ارتش بریتانیا است و حالا به همراه دستیارش، رابین، به دنبال پروندههای کارآگاهی بهدردبخور هستند!
کتاب افسانهی ایکاباگ (The Ickabog) هم داستان جذاب دیگری است از سرزمینی که همه در آن شاد و خوشحال زندگی میکنند و غمی ندارند. اما هیولایی در کمین است. هرچند آدمها فکر میکنند قصهی این هیولا تخیلی و فقط برای ترساندن آدمهاست، انگار واقعاً هیولایی وجود دارد. این کتاب با تصاویر بامزهای که کار کودکان و نوجوانان است، منتشر شده است.
رولینگ وقتی اولین کتاب از مجموعهی هری پاتر منتشر شد، موفق شد تا تقریباً تمام جوایز کتابهای کودکان و نوجوانان بریتانیا را از آن خود کند.
مجلهی تایم در سال ۲۰۰۷ جیکی رولینگ را به عنوان دومین فرد تأثیرگذار سال، پس از ولادیمیر پوتین، انتخاب کرد. مجلهی فوربس نیز رولینگ را به عنوان چهلوهشتمین شخصیت معروف سال ۲۰۰۷ معرفی کرد.
در سال ۲۰۱۴، جایزهی ادبیات داستانی زنان بیست نویسندهی تأثیرگذار زن را معرفی کرد. جیکی رولینگ در این فهرست مقام چهارم را داشت. پس از هارپر لی، نویسندهی کتاب کشتن مرغ مقلد، مارگارت اتوود، نویسندهی کتاب سرگذشت ندیمه، و شارلوت برونته، نویسندهی کتاب جین ایر.
اقتباسهای سینمایی از آثار جیکی رولینگ
مقام مشهورترین اقتباس سینمایی از کتابهای جیکی رولینگ به فیلمهای هری پاتر میرسد. هشت فیلم که بر اساس هفت کتاب مجموعهی هری پاتر ساخته شدند. فیلم هری پاتر و سنگ جادو که اولین فیلم از این مجموعه بود، در سال 2001 اکران شد و فیلمهای هری پاتر و یادگاران مرگ که آخرین فیلمهای این مجموعه بودند در دو قسمت در سالهای 2010 و 2011 به روی پرده رفتند.
بازگشت به هاگوارتز (Return to Hogwarts) نام برنامهای بود که در ژانویهی سال 2022 به مناسبت بیستمین سالگرد ساخت آخرین فیلم هری پاتر از شبکهی اچبیاو پخش شد.
استرایک (Strike) نام سریالی است که بر اساس کتابهای کورمورن استرایک نوشتهی جیکی رولینگ ساخته شد و در سال 2017 از شبکهی بیبیسی پخش شد. تام برک و هالی گرینجر در این فیلم ایفای نقش کردند.
ایدهی نوشتن کتابهای هری پاتر از کجا آمد؟ اواسط سال 1990، زمانی که جیکی رولینگ در ایستگاه قطار در انتظار بود، ایدهای به ذهنش رسید. شاگردان یک مدرسهی جادوگری که با قطار به مدرسه میروند. او کاغذ و خودکار نداشت. بنابراین در ذهنش، شخصیتهای اصلی کتاب هری پاتر، رون ویزلی و هرماینی (هرمیون) گرنجر را پروراند و زمانی که از همسر اولش جدا شده بود و با دختر کوچکش زندگی میکرد، این شخصیتها را روی کاغذ آورد.
وقتی کتاب اول هری پاتر نوشته شد، جیکی رولینگ به دنبال ناشری برای چاپ کتابش بود، اما 12 ناشر مختلف کتاب او را رد کردند. در نهایت انتشارات بلومزبری این کتاب را قبول کرد. این کتاب بخت بلندی داشت؛ هری پاتر و سنگ جادو تابهحال بیش از 120 میلیون نسخه در جهان فروخته است و به 73 زبان نیز ترجمه شده است.
ذهن خلاق این نویسنده هرگز از ایدهپردازی دست برنداشت؛ زمانی که جیکی رولینگ به افسردگی مبتلا شد و در آسایشگاه بستری بود، از بیماریاش استفاده کرد تا شخصیت دیگری برای کتابش بسازد: دیوانهسازها (Dementor). این موجودات تمام خوشی، خنده و خوشبختی جهان را میبلعند و همیشه سردی همراه خودشان میآورند.
خانوادهای در همسایگی جیکی رولینگ زندگی میکردند که پاتر نام داشتند. علاقهی او به این اسم از همین همسایگی شکل گرفت و نام خانوادگیای که برای قهرمان اصلی کتابش انتخاب کرد «پاتر» بود.
مجموعه کتابهای هری پاتر
۱. هری پاتر و سنگ جادو
۲. هری پاتر و تالار اسرار
۳. هری پاتر و زندانی آزکابان
۴. هری پاتر و جام آتش
۵. هری پاتر و محفل ققنوس
۶. هری پاتر و شاهزاده دورگه
۷. هری پاتر و یادگاران مرگ
۸. هری پاتر و فرزند نفرینشده
آثار مرتبط با دنیای جادو
۱.جانوران شگفتانگیز و زیستگاه آنها (مکمل مجموعه هری پاتر)
۲.کوییدیچ در گذر زمان (مکمل کتاب هری پاتر)
۳.قصههای بیدل نقال
۴.هری پاتر و فرزند نفرینشده (طرح کلی داستان) (نمایشنامهای نوشتهٔ جک تورن)
۵.راهنمای ناکامل و نامعتبر هاگوارتز
۶.داستانهای کوتاهی از قدرت، سیاست و اشباح مزاحم در هاگوارتز
۷.داستانهای کوتاهی از قهرمانیها، سختکوشیها و سرگرمیهای خطرناک در هاگوارتز
۸.جانوران شگفتانگیز و زیستگاه آنها (فیلمنامه)
۹.جانوران شگفتانگیز: جنایات گریندل والد (فیلمنامه)
۱۰.جانوران شگفتانگیز: اسرار دامبلدور (فیلمنامه)
مجموعه کورمورن استرایک
۱.آوای فاخته (با نام مستعار روبرت گالبریث)
۲.کرم ابریشم (با نام مستعار روبرت گالبریث)
۳.ردپای شیطان (با نام مستعار روبرت گالبریث)
۴.سفید کشنده (با نام مستعار روبرت گالبریث)
۵.خون مشکلدار (با نام مستعار روبرت گالبریث)
مجموعه بزرگسالان
۱.خلأ موقت
نویسنده: قدسیه امینی