هشتم مارچ روز جهانی زن است. از این روز در بسیاری از کشورهای جهان با شادی جشن گرفته می‌شود و از دستاوردهای زنان تقدیر می‌شود. به باور شماری از زنان، هشتم مارچ برای زنان و دختران افغانستانی که هر روز و هر لحظه به حاشیه رانده شده و محدودیتهای تازه‌ای بر فعالیت، تحصیل و زندگی آنان وضع می‌شود، هیچ معنا و مفهومی ندارد.
ثریا، دانشجوی سال سوم زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرات بود که بعد از تسلط حکومت فعلی و بسته شدن دروازههای دانشگاه‌ها به روی دختران، از تحصیل بازماند.
او در صحبت با رسانه‌ی گوهرشاد می‌گوید که سال‌ها قبل، هشتم مارچ را بخاطر زحمات و دستاوردهای دو تن از زنان اعضای خانواده‌اش که کارمند دولت بودند، تجلیل می‌کرد؛ اما پس از تسلط حکومت فعلی بر کشور، و بیکار شدن آن دو، هیچ انگیزه و امیدی برای تجلیل از این روز باقی نمانده است.
«من حالا همانند میلیون‌ها زن در سراسر افغانستان از حق و حقوق انسانی و اولیه‌ی خود محرومم. چگونه می‌توانم از این روز تجلیل کنم؟ اما با همه‌ی این مشکلات این روز برای من یک‌بار دیگر یادآوری می‌کند که برای دفاع از حق خود بجنگم و قوی‌تر از قبل بمانم.»
ثریا، در ادامه می‌گوید با آنکه حکومت فعلی هر روز قوانین محدود کننده‌ای برای زنان وضع می‌کند، اما آنان هیچ‌گاهی از خواسته‌های‌شان پا پس نمی‌کشند:
«اگر ما محدودیت‌ها و قیدگیری‌های حکومت را بپذیریم به معنای این است که خودمان با دست‌های خود زندگی و آینده خود را به سمت هلاکت و نابودی کشانده‌ایم. درست است که نمی‌توانیم به خیابان رفته و دادخواهی و یا اعتراضی برپا کنیم، اما ساکت هم نمی‌نشینیم. از خانه‌های خود و با استفاده از رسانه‌های اجتماعی صدای خود را به گوش جهان می‌رسانیم تا از اوضاع جاری در افغانستان غافل نمانند.»
او در پاسخ به این‌که چه پیامی به مسوولان حکومت فعلی دارد، می‌گوید: «من هیچ پیامی به مسوولان حکومت فعلی ندارم. آنان هیچ درکی از قانون، زندگی و انسانیت ندارند. ما بیش از دوسال می‌شود که برای بدست آوردن حقوق خود با آن‌ها جنگیدیم، تحقیر شدیم، شکنجه و لت‌وکوب و زندانی شدیم، ولی حالا همین حکومت هست که ما را از تعلیم، تحصیل، کار و حقوق اولیه‌مان محروم ساخته. چه پیامی می‌توانم به عاملان این همه بدبختی داشته باشم؟»
لیلا، دیگر دانشجوی بازمانده از تحصیل است. او دانشجوی حقوق و علوم سیاسی در یکی از دانشگاه‌های خصوصی در کابل بود و بعد از بسته شدن دانشگاه‌ها به روی دختران، خانه‌نشین شده است. او می‌گوید که هشتم مارچ برای او معنی تجدید عهد با اهداف و آرمان‌‌هایش را دارد.
«با آنکه وضعیت روبه‌راه نیست و ما از تمامی حقوق خود محروم هستیم ولی این روز برای من یک‌بار دیگر یادآوری می‌کند که نباید دست از تلاش بردارم، نباید تسلیم شوم و سر تعظیم به فرمان‌های حکومت فعلی فرو بیاورم.»
او با بیان این‌که مسوولان حکومت فعلی اگرچه به خواست‌های بانوان اعتنایی نمی‌کنند اما بازهم به آن‌ها پیامی دارد: «پیام ما و پیام تمامی زنان افغانستان واضح است: مسولان حکومت باید به حقوق اولیه‌ی ما احترام بگذارند، زنان را به عنوان عضوی از این جامعه بپذیرند، دروازههای مکاتب و دانشگاه‌ها را باز کنند و هرچه زودتر محدودیت‌ها را از سر راه ما بردارند.»
نرگس، دانش‌آموخته زبان و ادبیات انگلیسی و آموزگار در یکی از مراکز آموزش زبان در هرات است. به باور او هشتم مارچ، روز تجلیل از دستاوردهای زنان است:
«از زنان و دختران افغانستان می‌خواهم که از این روز تجلیل کنند. نه بخاطر این‌که این روز، روز جهانی زن است. بلکه از دستاوردهای شان تجلیل کنند. از این‌که در این دو سال و چند ماه، این محدودیت را تحمل کرده‌اند و با محدودیت‌ها جنگیده‌اند، ما زنان افغانستان تا زمانی‌که به حقوق خود دست پیدا نکنیم و به عنوان عضوی از این جامعه پذیرفته نشویم، تسلیم فرمان‌ها و قوانین حکومت فعلی نمی‌شویم. به باور من، تجلیل نکردن از این روز به معنای تسلیم شدن است.»
نرگس، از تمامی زنان می‌خواهد که بار دیگر در این روز، هم‌صدا شوند و نگذارند صدای اعتراض زنان خاموش شود: «ما زنان افغانستان مسوولیت داریم تا نگذاریم صدای زنان معترض، زنان گیرمانده در زندان‌های ترسناک حکومت فعلی خاموش شود و جهان هم‌چنان نظاره‌گر رفتار آن‌ها با زنان باشد. بیایید در این روز بار دیگر هم‌صدا شده و این بار بلندتر و رساتر از قبل صدای‌مان را به گوش جهان برسانیم.»
او با اشاره به این‌که هیچ امیدی به تغییرمسوولان حکومت کنونی نیست، خطاب به حکومتداران کنونی می‌گوید: «ما از مسوولان حکومت فعلی می‌خواهیم که هرچه زودتر محدودیتهای وضع شده بالای زنان را بردارند، دروازههای مکاتب و دانشگاه‌ها را باز کنند، به زنان اجازه دهند که در ادارات دولتی کار کنند، به زنان حق مسافرت داده شود و هر آن چیزی که در این دو سال و چندماه اخیر از ما [زنان] گرفته اند را به ما بازگردانند.»
زنان افغانستان در حالی به سراغ روز هشتم مارچ می‌روند که آنان از ابتدایی‌ترین حقوق‌شان محروم شده‌اند. حق آموزش ندارند، از تحصیل محروم اند، اجازه کار در ادارات دولتی و موسسات خارجی را ندارند، بدون محرم اجازه رفتن به مسافرت را ندارند، زنان با محدودیتهای گسترده‌ای روبه‌رو هستند، حکومت فعلی با آنکه بارها بخاطر وضع محدودیت‌ها و سرکوب صدای زنان معترض، از سوی جامعه جهانی و سایر سازمان‌های مدنی محکوم شده است اما تا کنون هیچ گامی برای رفع محدودیتهای وضع شده بر زنان، برنداشته است.
گزارشگر: سینا
