در ادامه‌ی وضع محدودیت‌های حکومت افغانستان علیه زنان، اخیرا وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان در نامه‌ای عنوانی شهرداری کابل نوشته است که از سوم ماه سرطان تا یک ماه دیگر باید فعالیت تمام آرایشگاه‌ها متوقف شود و پس از این تاریخ جواز آرایشگران مدار اعتبار نخواهد بود. حکومت سرپرست با این دستور ضربه‌ی دیگری بر تبل حذف زنان کوبید و کتله‌ی عظیمی از زنان را محکوم به ماندن در خانه کرد.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر تاکنون دلیل و انگیزه‌ی مسدود کردن سالون‌های زیبایی را ذکر نکرده است اما این فرمان واکنش‌های زیادی را درداخل و خارج از کشور در پی داشته است. شمار زیادی از آرایشگران در فضای مجازی اعتراض کرده و گفتند که اکثر زنانی که در آرایشگاه‌ها فعالیت می‌کردند، سرپرست خانواده خود بودند و این حکم نان را از سفره‌ی شمار زیادی از خانواده‌ها خواهد گرفت.
همزمان مسوولان اتاق تجارت و صنایع کشور در صحبت با رسانه بی‌بی‌سی گفته اند که با توقف فعالیت آرایشگاه‌های زنانه حدود ۶۰ هزار زن در سراسر کشور بیکار خواهند شد. بر اساس آمار اتاق تجارت و صنایع کشور هم اکنون ۳۱۰۰ سالون زیبایی زنان در کابل و ۱۲ هزار آرایشگاه زنانه در کل کشور فعالیت دارند. این اتاق گفته است که در هر آرایشگاه حدود ۵ زن فعالیت دارند.
در همین حال شماری از آرایشگران و زنان در صحبت با رسانه گوهرشاد از فرمان مسدود شدن آرایشگاه‌ها انتقاد کردند و گفتند که حکومت مایل نیست هیچ زنی در اجتماع حضور داشته باشد و آن‌ها چشم دیدن فعالیت زنان را ندارند.
صحرا غنی‌زاده، که به تازگی سند فعالیت آرایشگاه را بدست آورده است می‌گوید که دو سال تمام در آرایشگاه‌ها به عنوان کارآموز فعالیت کرده است تا بتواند این هنر را یاد بگیرد و برای خودش شخصا فعالیت کند.
او می‌گوید: «باور شما می‌شود تازه بیست روز می‌شود که من از اتحادیه آرایشگران هرات جواز فعالیت‌ام را بدست آورده‌ام. به این بی پولی هفت هزار آماده کردم و این جواز را بدست آوردم.»
فرمان جدید برای صحرا تنها زیان مالی در پی نداشته است زیرا او تمام دو سال اخیر را در کار آموزی سپری کرده تا بتواند از پس آزمونی که از سوی صنف آرایشگران هرات گرفته می‌شود برآید. او بیست روز پیش این آزمون را سپری کرد و اکنون با صدور چنین فرمانی روبرو شده است.
برای صحرا که بخاطر دستورهای محدودکننده‌ی حکومت از رفتن به مکتب محروم شد، این دستور جدید بسیار ناراحت کننده بود زیرا این دیگر تصمیمی است که تمام تلاش‌های او را نابود کرده است.
او می‌گوید: «صنف دوازدهم بودم که حکومت افغانستان ما را از رفتن به مکتب محروم کرد. بعد از اینکه دیدم دیگر قرار نیست مکتب بروم تلاش کردم که یک هنر را یاد بگیرم تا صبا روز دست من و خانواده‌ام را بگیرد. حالا که این هنر را یاد گرفتم و با شوق می‌خواستم یک آرایشگاه کوچک باز کنم می‌گن حق نداریم و تمام آرایشگاه‌ها بسته می‌شود. این چه روزگاری است که ما داریم.»
سختی‌های زندگی یک سرپرست زن آرایشگر
زندگی برای لیلمای ۳۸ ساله بسیار دشوارتر از هر فرد دیگری در هرات است. او سه سال است که از همسرش جدا شده و جور زندگی و مصارف سه فرزندش را یک تنه به دوش می‌کشد.
لیلما شش سال است که آرایشگری می‌کند و از این طریق مصارف خانه و زندگی‌اش را می‌پردازد. او می‌گوید: «خانه‌ام کرایی است، دو پسر ویک دختر دارم. تنها هستم و باید تمام مصارف را خودم جمع و جور کنم. خیلی سخت است به‌خصوص حالا که دولت هر روز یک دستور می‌دهد و ما مجبور آن را عملی کنیم.»
این آرایشگر با تجربه بر این باور است که آراستگی زینت زن است و حتی اسلام با چنین فعالیتی مخالفت ندارد و حتی مومنان را به آراستگی و تمیزی فرا خوانده است. او می‌افزاید که چرا اعضای حکومت سرپرست چنین فعالیتی را حرام بداند در حالی که چنین نیست و نیاز است آن‌ها بیشتر در مورد اسلام مطالعه کنند.
لیلما یک پسر ۱۹ ساله، یک دختر ۱۵ ساله و یک پسر ۸ ساله دارد. هرچند او می‌گوید پسر بزرگ در یک رستوران کار می‌کند اما گاهی هنوز نمی‌تواند از پس مصارف اولیه زندگی برآید.
برای لیلما آرایشگری صرفا یک هنر نبود زیرا او می‌توانست خانواده‌اش را از مسیرتامین کند و اکنون که قرار است آرایشگاه‌ها مسدود شود، اینکه چه بر سر زندگی او خواهد آمد دانستنش دشوار نخواهد بود.
او می‌گوید: «شاید در خانه آرایشگری را ادامه بدهم شاید هم نتوانم. ممکن است هیچ مشتری‌ای حاضر نشود به خانه بیاید و یا اگر مشتری هم داشته باشم ممکن است فقط چند همسایه اطرافم باشد نه بیشتر. خیلی نگران زندگی فرزندانم هستم و نمی‌دانم با این وضعیت اقتصادی چه کاری باید انجام بدهم.»
وزارت امر به معروف و نهی ازمنکر در حالی دستور مسدود کردن سالون‌های زیبایی را داده است که پیش از آن دستورالعمل ویژه‌ای را برای صنف آرایشگران صادر کرده بود. بر اساس این توصیه‌نامه زنان قبل از آرایش باید وضو می‌گرفتند و نماز را با جماعت ادا می‌کردند ومهم‌تر اینکه آرایشگران حق ندارند تا جهت آرایش نمودن به منزل مشتری بروند. موردی که دست آرایشگران را در انجام آرایش در منزل بند کرده است.
واکنش‌ها نسبت به فرمان توقف فعالیت آرایشگاه‌ها
دستور مسدود کردن سالون‌های زیبایی در سراسر کشور واکنش‌های زیادی را در پی داشته است. از جمله اینکه یوناما یا هیات معاونت سازمان ملل متحد درافغانستان روز گذشته در توییتی از حکومت افغانستان خواسته که فورا این دستور را لغو کند و تاکید کرده است که این کار بر اقتصاد کشور تاثیر منفی می‌گذارد.
رینا امیری، نماینده‌ی ویژه آمریکا در امور زنان، دختران و حقوق بشر افغانستان نیز در واکنش به منع فعالیت آرایشگاه‌های زنان امروز گفته که با ممنوعیت فعالیت آرایشگاه‌های زنانه از سوی حکومت فعلی، یکی از معدود پناه‌گاه‌های زنان در خارج از خانه از بین می‌رود.
خانم امیری در توییتی نوشته است که وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی با بستن آرایشگاه‌های زنانه، افغانستان را بیشتر به یک مکان «بی‌رحم و شدیداً منزوی‌شده» در جهان تبدیل می‌کند.
نماینده‌ی ویژه آمریکا در امور زنان، دختران و حقوق افغانستان گفت که ممنوعیت بر فعالیت آرایشگاه‌ها، حذف مکان مهم دیگری است که در آنجا زنانی برای تامین معیشت خانواده‌های خود تلاش می‌کنند.
همزمان در فضای مجازی واکنش‌ها نسبت به این دستور بالا گرفته است و تقریبا اکثر کاربران مخالفت خود را در مورد این دستور نوشته اند. یکی از زنان در واکنش به اقدام مسدود کردن آرایشگاه‌ها درفیس‌بوک خطاب به اعضای حکومت افغانستان نوشته است «این‌ها بی سواد هستند و می‌خواهند با حذف گزینه‌های مدرن، افغانستان را به قرون وسطی ببرند. او تاکید کرده است که هیچ آدم خردمندی چنین دستوری را صادر نمی‌کند که نه اسلام با او مخالف دارد و نه به جامعه آسیب می‌زند.»
کاربری دیگری از عملکرد جامعه جهانی و سازمان‌های بین المللی انتقاد کرده و نوشته که جهان زنان افغانستان را فراموش کرده و حکومت فعلی، ما را گروگان گرفته و کسی نیست صدای ما زندانی‌ها را بشنود.
علاوه بر این، شماری از زنان و دختران در صحبت با رسانه گوهرشاد بر این باورند که حکومت سرپرست تلاش دارد تا زنان را از تنها دلخوشی‌های شان محروم سازند وگرنه کارهای زیادی وجود دارد که حکومت باید به آن رسیدگی کند و نه اینکه دلخوشی‌های زنان را در محراق فعالیت‌های شان قرار دهند و هر روز آن را محدودتر سازند.
سوسن ۲۴ ساله می‌گوید: «اگر ما را از رفتن به آرایشگاه منع کنند من یکی که تسلیم نمی‌شوم باز هم دنبال آرایشگر می‌گردم و تلاش می‌کنم در خانهی او بروم. من آراستگی‌ام را نمی‌گذارم قربانی شود. من دختر هستم و آراستگی زینت من است.»
المیرا اما می‌گوید که در صورت بسته شدن آرایشگاه‌ها مجبور می‌شود خودش در خانه دست به کار شود. او می‌گوید نمی‌تواند به خانهی آرایشگران برود و مجبور است که از دوستانش در این بخش کمک بگیرد.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر با صدور مکتوبی گفته است که به دستور شفاهی ملا هبت‌الله آخوندزده، رهبر حکومت فعلی فرمان توقف فعالیت آرایشگاه‌های زنانه را صادر کرده‌اند.
پیش روی تا سرحد تجاوز بر حریم خصوصی زنان
عالیه یاوری، جامعه شناس بر این باور است که مسدود کردن سالون‌های زیبایی غیر قابل قبول است و نشان می‌دهد که اعضای این حکومت تا سرحدی می‌توانند جلو بروند که به حریم خصوصی زنان هم تجاوز کنند.
او می‌گوید اینکه یک زن بخواهد آرایش کند، ابرو بردارد یک فعالیت کاملا شخصی است و هیچ فردی چه دولت و یا حتی اعضای خانواده حق ندارد او را از این کار منع کند.
بعد سقوط افغانستان و روی کارآمدن حکومت سرپرست اکثر زنان و دختران افغانستان به دلیل اینکه از رفتن به مکتب، دانشگاه منع شدند و همینطور اجازه‌ی فعالیت در موسسات داخلی و خارجی از آن‌ها گرفته شد ناگزیر شدند به آموختن یک مهارت رو آورند تا از این طریق کسب درآمد کنند. یکی از این مهارت‌ها آرایشگری بود.
این جامعه شناس می‌افزاید اکنون که دختران این مهارت را فرا گرفتند و هر کدام در این مهارت حرفه‌ای شده و پس از مصارف بسیار به مرحله‌ی کسب درآمد رسیده‌اند می‌گویند حق ندارند فعالیت داشته باشند. این کار تمام زحمات و مهمتر هزینه‌هایی که زنان و دختران برای آموختن این مهارت کرده را ضرب در صفر می‌کند.
خانم یاوری می‌گوید حکومت سرپرست به‌جای حل مسائل بزرگ کشور به روی حذف زنان توجه کرده است و هر روز تلاش دارد محدودیت‌های بیشتری را وضع کند.
او بر این باور است که دور از انتظار نخواهد بود که روزی آید که حکومت سرپرست دستور دهد هیچ زنی حق بیرون شدن از خانه را ندارد. چنانچه این کار را در دوره‌ی اول حکومت شان به وضوح نشان دادند. محدودیت‌های روزافزون آن‌ها خبر از ای می‌دهد که آن‌ها هیچ تغییر نکرده اند زیرا پر قوت تر از گذشته محدودیت‌های عمیق‌تری را وضع می‌کنند.
وضع محدودیت‌ها یکی پس از دیگری پیامدی جز افزایش مهاجرت‌ها و فرار مغز‌ها و سرمایه از کشور را در پی نخواهد داشت. موردی که اگر به آن دقت نشود با گذشت زمان اندکی از افغانستان جز گورستان تفکر بنیادگرایی به همراه قوانین زن سیزانه چیزی باقی نخواهد ماند.
