نویسنده: مهدی مظفری
ماه محرم که فرا میرسد، نغمهی حزن و اندوه در کوچهها و خیابانها طنینانداز میشود و پرچمهای سیاه بر سر در خانهها برافراشته میگردد. در این میان، نغمهای ظریفتر و لطیفتر نیز به گوش میرسد، نغمهی عزاداری کودکانی که با چشمانی پر از تعجب و دلهایی سرشار از کنجکاوی، نظارهگر این حماسهی بزرگ هستند.
کودکان، با فطرت پاک و ذهنهای پرسشگر خود، در تلاشند تا معنای عمیق این مراسم را درک کنند. آنها در لباسهای سیاهشان، که نمادی از همدردی با شهدای کربلاست، با دستهای کوچکشان سینهزنی میکنند و شور و شوقی وصفناپذیر در وجودشان موج میزند.
حضور کودکان در عزاداری محرم، زیبایی و صفای خاصی به این مراسم میبخشد. گویی معصومیت و صداقت آنها، روحی تازه به جان این حماسهی جاویدان میدمد. آنها با گوشهایی شنوا، داستانهای کربلا را از بزرگترها میشنوند و در ذهن خود، تصویری از رشادتها و فداکاریهای امام حسین (ع) و یاران باوفایشان ترسیم میکنند.
برای کودکان، محرم فقط یادآوری یک واقعهی تاریخی نیست، بلکه فرصتی برای آموختن درسهای بزرگ زندگی است. درسهایی از ایثار، شجاعت، وفاداری و جانفشانی در راه حق. آنها در این ماه، با فداکاری و از خودگذشتگی امام حسین (ع) و یارانش آشنا میشوند و میآموزند که چگونه در برابر ظلم و ستم بایستند و از حق و حقیقت دفاع کنند.
حضور کودکان در مجالس عزاداری، نهتنها به آنها در درک مفاهیم عمیق عاشورا کمک میکند، بلکه زمینهای برای پرورش روحیهی دینی و مذهبی در آنها نیز فراهم میآورد. این کودکان، که از سنین پایین با عشق و ارادت به امام حسین (ع) و یارانش پرورش مییابند، در آینده به انسانهایی متعهد و پایبند به ارزشهای اسلامی تبدیل خواهند شد.
عزاداری محرم، فرصتی مغتنم برای انتقال مفاهیم والای عاشورا به نسلهای آینده است. با تشویق و ترغیب کودکان به شرکت در این مراسم، میتوانیم شعلهی عشق و ارادت به اهل بیت (ع) را در دلهای آنها روشن کرده و آنها را به رهروان راستین راه امام حسین (ع) تبدیل نماییم.
در این میان، بر عهدهی بزرگترها، به ویژه پدر و مادر و مربیان است که با صبر و حوصله به سوالات کودکان در مورد محرم و عاشورا پاسخ داده و حقایق این واقعهی عظیم را به زبانی ساده و قابل فهم برای آنها بیان کنند. چرا که ذهن کنجکاو و پرسشگر کودکان، نیازمند دریافت اطلاعات درست و مفاهیم عمیق در قالب زبانی متناسب با سن و درک آنها است.
استفاده از روشهای خلاقانه و سرگرمکننده در انتقال مفاهیم و آموزههای عاشورایی میتواند این فرایند را جذابتر و موثرتر نماید. نمایشهای عروسکی، نقاشی، داستانسرایی، شعرخوانی و استفاده از ابزارهای بصری مانند فیلمهای انیمیشنی و عکسهای مرتبط، از جمله روشهای موثری هستند که میتوانند مفاهیم عاشورا را به کودکان منتقل کنند.
علاوه بر آموزشهای مستقیم، فراهم کردن بستری مناسب برای حضور کودکان در عزاداریهای محرم نیز میتواند نقش بسزایی در نهادینه کردن فرهنگ عاشورایی در نسلهای آینده داشته باشد. حضور در مجالس روضهخوانی، شرکت در دستههای عزاداری و مشاهدهی نمادها و شعائر عاشورایی، میتواند به درک عمیقتر این واقعه و ایجاد حس همدلی و تعلق خاطر در کودکان نسبت به امام حسین (ع) و یاران باوفایشان کمک کند.
با آموزش صحیح و به موقع محرم به کودکان، میتوانیم نسلهای آینده را به عاشقان و رهروان راستین مکتب عاشورا تبدیل کرده و پرچم پرفراز و نشیب این حماسهی جاویدان را به دست آنها بسپاریم. نسلی که با درسها و آموزههای عاشورا پرورش یافته، مسیر حق و حقیقت را به درستی میشناسد و در برابر ظلم و ستم ایستادگی خواهد کرد.
اهمیت آشناسازی کودکان با امام حسین و حماسه عظیم و انسانی عاشورا، در واقع، سرمایهگذاری برای آیندهای روشن و جامعهای آرمانی است که در آن، ارزشهای والای انسانی مانند عدالت، آزادی، ایثار و شهادت، جایگاهی رفیع داشته باشند.