سرطان پستان چیست؟
سرطان پستان (Breast Cancer) زمانی اتفاق میافتد که سلولهای غیرطبیعی در سینه شروع به رشد و تقسیم به شکلی کنترل نشده میکنند و در نهایت رشد (تومور) تشکیل میدهند.
سرطان سینه معمولاً در سلولهایی که مجاری شیر پستان را پوشانده اند، شروع میشود. این بیماری عمدتاً زنان را مبتلا میکند، اما مردان نیز به آن مبتلا میشوند.
پستانها
پستانها از موارد زیر تشکیل شده اند:
- چربی
- بافت غدهای که به لوبها تقسیم میشود (هر کدام حاوی لوبولهای زیادی است.)
- شبکهای از مجاری یا مجاری شیر
- بافت همبند
- لوبولها برای شیردهی شیر تولید میکنند و به مجاری متصل میشوند. مجاری از لوبها به سمت نوک پستان گسترش مییابد.
علائم سرطان سینه
اولین علامت سرطان سینه که بیشتر افراد متوجه آن میشوند، وجود توده در سینه یا مقداری ضخیم شدن آن است. علائم سینه که باید مراقب آنها بود:
- یک توده جدید یا ضخیم شدن در سینه یا زیر بغل
- تغییر در اندازه، شکل یا حساس شدن سینه
- تغییرات پوستی در سینه مانند چروکیدگی، فرورفتگی، بثورات یا قرمزی پوست
- نشت مایع از نوک پستان در زنی که باردار یا شیرده نیست
- تغییر در موقعیت نوک پستان
انواع سرطان سینه
انواع مختلفی از سرطان پستان وجود دارد. اینها میتوانند قسمتهای مختلف سینه را تحت تاثیر قرار دهند. سرطان سینه اغلب به انواع غیرتهاجمی و تهاجمی تقسیم میشود.
- سرطان سینه غیرتهاجمی
سرطان غیرتهاجمی پستان به عنوان سرطان یا کارسینوم درجا یا سلولهای پیش سرطانی نیز شناخته میشود. این در مجاری سینه دیده میشود و توانایی انتشار به خارج از سینه را ندارد. این نوع سرطان به ندرت به صورت تودهای در سینه ظاهر میشود و معمولاً در معاینات معمول با ماموگرافی یافت میشود. شایعترین نوع سرطان غیرتهاجمی، کارسینوم مجرای درجا (DCIS) است.
- سرطان مهاجم
سرطان مهاجم تهاجمیتر است و به خارج از سینه گسترش مییابد. شایعترین شکل سرطان سینه، سرطان سینه مجرای مهاجم است. این نوع در اطراف مجاری پستان ایجاد میشود و حدود ۸۰ درصد از کل موارد سرطان پستان را تشکیل میدهد.
انواع دیگر سرطان سینه
انواع کمتر رایج سرطان سینه شامل سرطان سینه تهاجمی لوبولار، سرطان سینه التهابی و بیماری پاژه پستان است.
چه چیزی باعث سرطان سینه میشود؟
سرطان سینه زمانی اتفاق میافتد که تغییراتی در ماده ژنتیکی (DNA) ایجاد شود. اغلب، علت دقیق این تغییرات ژنتیکی ناشناخته است. اما گاهی اوقات این تغییرات ژنتیکی ارثی است، یعنی شما با آنها متولد میشوید. سرطان سینه که در اثر تغییرات ژنتیکی ارثی ایجاد میشود، سرطان پستان ارثی نامیده میشود.
همچنین، تغییرات ژنتیکی خاصی وجود دارد که میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد، از جمله تغییرات در ژنهای (BRCA1) و (BRCA2) این دو تغییر همچنین خطر ابتلا به سرطان تخمدان و سایر سرطانها را افزایش میدهد.
علاوه بر ژنتیک، سبک زندگی و محیط میتواند بر خطر ابتلا به سرطان سینه تأثیر بگذارد.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند؟
عواملی که خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهند عبارتند از:
- افزایش سن
- سابقه سرطان سینه یا بیماری خوش خیم (غیر سرطانی) پستان
- خطر ارثی سرطان سینه، از جمله داشتن تغییرات ژن (BRCA1) و (BRCA2)
- بافت متراکم سینه
- سابقه باروری که منجر به قرار گرفتن بیشتر در معرض هورمون استروژن شود.
- قاعدگی در سنین پایین
- در سنین بالاتر که برای اولین بار زایمان کرده اید یا هرگز زایمان نکرده اید
- شروع یائسگی در سنین بالاتر
- مصرف هورمون درمانی برای علائم یائسگی
- پرتودرمانی سینه یا قفسه سینه
- چاقی
- نوشیدن الکل
سرطان سینه چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک شما ممکن است از ابزارهای زیادی برای تشخیص سرطان سینه و تشخیص نوع سرطان سینه استفاده کند:
- معاینه فیزیکی، از جمله یک معاینه پستان بالینی که شامل بررسی هرگونه توده یا هر چیز دیگری است که در سینهها و زیر بغل غیرمعمول به نظر میرسد.
- سابقه پزشکی
- آزمایشات تصویربرداری مانند ماموگرافی، سونوگرافی یا (MRI)
- بیوپسی سینه
- آزمایشات شیمی خون که مواد مختلف موجود در خون شامل الکترولیتها، چربیها، پروتئینها، گلوکز (قند) و آنزیمها را اندازه گیری میکند.
- برخی از آزمایشهای خاص شیمی خون
اگر این آزمایشات نشان دهد که شما به سرطان سینه مبتلا هستید، آزمایشاتی خواهید داشت که سلولهای سرطانی را بررسی میکند. این آزمایشات به پزشک شما کمک میکند تا تصمیم بگیرد که کدام درمان برای شما بهترین است.
راههای درمان سرطان سینه چیست؟
راههای درمان سرطان سینه عبارتند از:
- جراحی مانند: ماستکتومی که کل سینه را برمیدارد.
- لامپکتومی برای برداشتن سرطان و برخی بافتهای طبیعی اطراف آن، اما نه خود سینه
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
- هورمون درمانی که سلولهای سرطانی را از دریافت هورمونهای مورد نیاز برای رشد جلوگیری میکند
- درمان هدفمند، که از داروها یا سایر موادی استفاده میکند که با آسیب کمتری به سلولهای طبیعی به سلولهای سرطانی خاص حمله میکنند
- ایمونوتراپی
آیا سرطان پستان قابل پیشگیری است؟
شما ممکن است بتوانید با ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی سالم از این بیماری جلوگیری کنید:
- ماندن در وزن سالم
- محدود کردن مصرف الکل
- ورزش کافی
- محدود کردن قرار گرفتن در معرض استروژن
- اگر میتوانید به نوزادان خود شیر بدهید
- محدود کردن هورمون درمانی
- اگر در معرض خطر بالایی هستید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که داروهای خاصی را برای کاهش خطر مصرف کنید. برخی از زنان در معرض خطر بسیار بالا ممکن است تصمیم به ماستکتومی (سینههای سالم خود) برای جلوگیری از سرطان سینه بگیرند.
- همچنین انجام منظم ماموگرافی بسیار مهم است. آنها ممکن است بتوانند سرطان سینه را در مراحل اولیه شناسایی کنند، زمانی که درمان آن آسانتر است.
نویسنده: داکتر معصومه پارسا