درد پریودی یکی از نشانه‌های اصلی دوره قاعدگی است که از چند روز قبل از آغاز پریود شروع می‌شود و در روزهای خونریزی شدت بیشتری پیدا می‌کند. اغلب زنان این درد را در دوره عادت ماهانه خود تجربه می‌کنند اما باید گفت شدت و مدت زمان آن در سیکل قاعدگی هر خانم متفاوت است. معمولا دردهای پریودی به شکل فشار و پیچش در پایین شکم ظاهر می‌شوند و اغلب در ۴۸ تا ۷۲ ساعت اولیه قاعدگی بسیار شدید هستند.
برخی زنان این درد را آن‌قدر شدید تجربه می‌کنند که نمی‌توانند فعالیت روزمره خود را انجام دهند. در چنین مواقعی می‌توان به کمک درمان خانگی و رعایت رژیم غذایی مناسب، شدت درد قاعدگی را کاهش داد.
در واقع درد پریودی که در اصطلاح پزشکی به آن دیسمنوره می‌گویند ناشی از انقباضات رحم و تخریب دیواره آن برای تکمیل سیکل قاعدگی است. با شروع انقباضات، عروق خونی که در لایه‌های دیواره رحم وجود دارند، فشرده می‌شوند. نتیجه این فرآیند، قطع خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی کافی به رحم است. زمانی که اکسیژن کافی به رحم نرسد، دیواره آن ماده شیمیایی آزاد می‌کند که علت اصلی دل درد پریودی به‌شمار می‌آید.
در واقع ترشح ماده‌ای به نام پروستاگلاندین باعث تحریک و افزایش انقباض دیواره رحم می‌شود. بنابراین شما درد خفیف تا شدید را از زمان ترشح این ماده به صورت مبهم، یکنواخت و گاهی ضربان‌دار تا پایان تخریب دیواره رحم در زیر شکم احساس می‌کنید.
درد طبیعی پریود چیست؟
داشتن مقداری درد در طول پریود طبیعی است. درد پریود در صورتی طبیعی است که:
در دو روز اول پریود خود درد داشته باشید
این درد بر زندگی روزمره شما تأثیر نگذارد
با استفاده از داروهای مسکن، کمپرس گرم یا سرد از بین برود.
بیشتر خانم‌ها در دوره قاعدگی در ناحیه شکم، کمر، ران و سینه‌درد احساس می‌کنند. در طول این دوره ترشح برخی مواد شیمیایی باعث انقباض ماهیچه‌ها شده و پوشش داخلی رحم می‌ریزد. این روند دردی در ناحیه شکم و رحم ایجاد می‌کند. گاهی ممکن است درد پریودی شدید شود و نیاز به درمان داشته باشد.
اگر درد و گرفتگی رحم خفیف تا متوسط باشد، می‌توان با درمان خانگی یا استفاده از دم‌نوش‌های گیاهی مشکل را تا حدودی برطرف کرد. اما گاهی قاعدگی دردناک باعث اختلال در فعالیت‌های روزانه شده و باید به پزشک مراجعه کرد. برخی اختلالات و بیماری‌ها می‌توانند باعث درد شدید شوند و باید برای درمان آنها اقدام کرد.
علائم درد پریود
- علائم درد پریود ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- گرفتگی یا سنگینی در ناحیه لگن
- درد در معده، کمر و پاها
- درد مداوم
- حالت تهوع یا اسهال.
علل درد پریود
افرادی که پریودهای دردناکی دارند ممکن است سطح بالاتری از مواد شیمیایی طبیعی (به نام “پروستاگلاندین‌ها”) داشته باشند که باعث انقباض رحم می‌شوند.
درد قاعدگی زمانی اتفاق می‌افتد که رحم شما در طول پریود سفت می‌شود. این اغلب بخشی طبیعی از چرخه قاعدگی است.
گاهی اوقات پریودهای دردناک می‌توانند ناشی از شرایطی مانند موارد زیر باشند:
رشد بافت رحم در جاهای دیگر (اندومتریوز و آدنومیوز)
رشد بافت در داخل و اطراف رحم (فیبروم)
عفونت رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها (بیماری التهابی لگن)
دستگاه داخل رحمی (IUD) نیز می‌تواند باعث درد پریود شود، به‌خصوص در ۳ تا ۶ ماه اول پس از قرار دادن آن.
رژیم غذایی و تغذیه مناسب
در دوره پریود باید به برخی موارد در رژیم غذایی توجه کنید. از خوردن غذاهایی که باعث نفخ و احتباس آب می‌شوند، خودداری کنید. خوردن غذاهای زیر در دوره پریود مضر است و درد را بیشتر می‌کند:
- غذاهای چرب
- الکل
- نوشیدنی گازدار
- کافئین
- غذاهای شور
- کاهش یا عدم مصرف این غذاها به کاهش درد و گرفتگی کمک می‌کند. سعی کنید به‌جای آنها مصرف چای زنجبیل یا نعناع را بیشتر کنید.
درمان درد قاعدگی
- اگر قاعدگی دردناکی دارید، می‌توانید موارد زیر را امتحان کنید:
- داروی تسکین درد (مثلاً ایبوپروفن) هنگام شروع درد
- ورزش منظم که مواد شیمیایی طبیعی (اندورفین) را آزاد می‌کند که درد را تسکین می‌دهد
- قرار دادن کیسه آب گرم یا بطری آب گرم روی شکم و کمر برای کمک به شل شدن عضلات
- تکنیک‌های آرامش (مثلاً مدیتیشن) برای کاهش استرس
- درمان‌های مکمل مانند طب سوزنی یا طب طبیعی یا مکمل‌هایی مانند روغن ماهی و منیزیم.
می‌توانید در مورد درمان‌های هورمونی مانند قرص یا دستگاه داخل رحمی (IUD) با پزشک خود صحبت کنید
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
اگر درمان‌های ساده برای درد قاعدگی کمکی نمی‌کنند یا اگر علائم شما آن‌قدر دردناک هستند که بر کیفیت زندگی شما تأثیر می‌گذارند، با پزشک خود صحبت کنید.
