در بخش اول این مقاله به توضیح ابعاد مختلفی از استرس در زنان شاغل پرداختیم و اینکه چه آسیبهایی را میتواند برای جسم و روان به بار بیاورد، حال در ادامه قصد داریم تا راهکارهایی را جهت مقابله با این استرسها معرفی کنیم.
- کاهش عوامل استرس زا: عوامل بیشماری ممکن است باعث استرس ما شوند که باید این عوامل شناسایی شوند تا بتوانیم آنها را مهار و از زندگی خود محو کنیم.
- از وقایع اطراف خود آگاه باشیم: بیاطلاعی و نادیده گرفتن حوادث و وقایع اطرافمان دلیل بر شادی و عدم وجود مشکلات در زندگیمان نیست. گاهی اوقات آن چه ما به علت عدم آگاهی در ذهن خودمان تصور میکنیم بسیار بدتر و ناراحت کنندهتر از اصل واقعیت و آن چیزی که اتفاق افتاده میباشد.
- از وضعیت جسمی خود آگاه باشیم: از نشانههای پریشانی در خود از قبیل سردردی، آشفتگی بدنی و اخلاقی، دردهای معده، نداشتن تمرکز، خستگی و کسالت مفرط و… مطلع باشیم. زیرا این علائم میتوانند نشانههایی از استرس باشند که باعث اختلالات جدیتر از قبیل: مشکلات گوارشی و معده، فشار خون، بیماری های قلبی و… شوند.
- برنامههای زندگیتان را اولویت بندی کنید: از راههای دیگر جهت کاهش استرس برنامهریزی و اولویت بندی کارها است. هنگامی که با انبوهی از مشکلات بصورت همزمان رو به رو هستیم به آسانی در مقابل آنها به زانو درآمده و از حل و فصل آنها احساس عجز میکنیم زیرا آشفتگی و بینظمی در کارها و برنامههایمان میتواند تولید استرس کرده یا نقطهای برای شروع آن باشد.
اولویت بندی مسائل به ترتیب اهمیت و بررسی آنها به ما این امکان را میدهد که به هر کاری در زمان و مکان خود رسیدگی کنیم، بهتر است که طرحها را یکی بعد از دیگری به اتمام برسانیم.
- به موقع از خانه خارج شوید: اگر به موقع از خانه خارج شوید میتوانید بسیاری از تنشها و استرسهای احتمالی بعدی خود را مهار کرده و از بروز مشکلات جلوگیری کنید.
- وقت خود را تنظیم کنید: کارهای روزانه خود را به ترتیب اهمیت و مدت زمان آنها یادداشت کنید، با این کار درمییابیم که وقت خود را چگونه تنظیم کنیم تا همیشه کارهایمان به موقع انجام شود ودچار استرس نشویم، اگر وقت کافی برای انجام تمام فعالیتهای مورد نظر و مهم خود نداریم شاید بیش از اندازه و بیهوده تلاش میکنیم.
- عادتهای استرسزای خود را کاهش دهیم: ما از عادات خوب و بد خود تا حد زیادی اطلاع داریم و آنها را میشناسیم. میتوانیم آنهایی را که موجب آزار روحی ما میشوند را ترک کنیم و یا اگر ترک آنها مشکل است سعی کنیم در این راستا از کاهش عادت به روش تدریجی و آهسته استفاده کنیم و همچنین میتوانیم از یک مشاور و روان درمانگر نیز کمک بگیریم.
- از معاشرت با افرادی که انرژی منفی و استرس به شما منتقل میکنند، پرهیز کنید: ارتباط با افرادی که حس و حال خوبی به شما نمیدهند و خلق شما را پائین میآورند، برایتان سودی ندارد و بهتر است از مصاحبت و معاشرت با این دسته از افراد خودداری کنید.
- از رقابت و مقایسههای بیدلیل و غیرمنطقی خودداری کنید: رقابت و مقایسهی خودتان با دیگران در زمینههای کاری، زندگی، تجملات، ظواهر و… میتواند یکی از منابع اجتناب ناپذیر استرس و فشار روانی باشد که میتواند باعث شود افراد علاوه بر افکار آزاردهنده، خودشان را درموقعیتهایی قرار دهند که مجبور به تحمل فشارهای زیادی برای رساندن خودشان به جایگاه دیگران شوند.
- به چشمان خودتان استراحت دهید: آیا برای مدت طولانی به صفحات تلوزیون و یا کامپیوتر نگاه میکنید؟ باید به چشمان خودتان استراحت دهید، به طوری که به فضاهای سبز، آسمان یا درختان نگاه کنید یا میتوانید به یک عکس و یا پوستری که بیشتر تصاویر و رنگهای آرامش بخش در آنها به کار رفته باشد، خیره شوید.
- مشکلات را بپذیرید: باید پذیرفت که برخی اوقات شرایط طاقت فرسایی در زندگی پدید میآید و کاری نیز از دست ما ساخته نخواهد بود در این شرایط باید با صبر و شکیبایی مشکلات را بپذیریم و جهت رفع آنها با آرامش و منطق اقدام کنیم و هرگونه عجله و انکار وضعیت بر استرستان اضافه خواهد کرد.
- ورزش و فعالیت بدنی داشته باشید: یکی دیگر از بهترین راههای مقابله با استرس ورزش کردن است. انجام تمرینات هوازی باعث بهبود خلق، اضطراب، حالات افسردگی، خستگی شدید و آشفتگی فکری میشود. حتی یک پیاده روی سریع میتواند میزان استرس را در شما تا حد زیادی کاهش دهد.
- انجام دم و بازدم: تنفس عمیق صحیح نیز میتواند به کاهش استرس کمک کند (دم دادن هوا به ریهها) یک شماره، نگهداشتن نفس چهار شماره، (بازدم بیرون فرستادن هوا از ریه ها) دو شماره.
- به تغذیهی خود توجه داشته باشید: خوردن غذاهای مناسب بسیار مهم است، زیرا انرژی مورد نیاز بدن را تامین میکند و کمتر فرد دچار حالات عصبی و فشار روانی میشود. همیشه از مواد غذایی سبوس دار، میوه جات، ترکیبات کربوهیدارت، سبزیجات وحبوبات استفاده کنید تا ثبات بدنتان حفظ شده و از سلامت جسمانی برخودار باشید.
- با آرامش غذا بخورید: در هنگام غذا خوردن بهتر است از عجله کردن، گوش دادن به تلوزیون، رادیو و یا چک کردن مبایلتان اجتناب کنید.
- روابط اجتماعی سالم برقرار کنیم: هنگامی که تحت تاثیر فشار روانی و یا استرس قرار داریم تمایل داریم به گوشهای تنها پناه ببریم و خود را منزوی کنیم، اما باید بدانید این کار باعث میشود تمام حواس و ذهن شما روی مشکلات متمرکز شود و فشار بیشتری روی روانتان وارد شود.
- به زمان حال فکر کنیم: فکر کردن بیش از حد به مشکلات گذشته و آینده باعث میشود تا آرامش از شما به دور بماند. پس بهتر است که کلیهی این افکار را کنار گذاشته و در موقعیتهای مناسب با منطق و آرامش خاطر به تک تک آنها رسیدگی کنید.
نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»