حکومت سرپرست با دستورالعملهای تازه در برگزاری مراسم عزاداری محرم «محدودیت شدید» وضع کرده است. در دستورالعمل آمده است که در بعضی مناطق برگزاری مراسم عاشورا محدود به سه روز شده، اهل تسنن نباید به مراسم دعوت شوند و اهل تشیع هم حق مصاحبه با مطبوعات را ندارند.
نسخهای از این دستورالعمل که به دست رسانه گوهرشاد رسیده است، در پای آن امضای شماری از نمایندگان حکومت فعلی از جمله از وزارت امر به معروف و نهی از منکر دیده میشود.
همچنین در این دستورالعمل برخی از افرادی که نمایندگان «هیأت با صلاحیت اهل تشیع» خوانده شدهاند هم این تعهدنامه را امضا کردهاند. اما امضای نمایندگان شورای علمای شیعه افغانستان، دیده نمیشود.
در بخشی از «تعهدنامه ۱۱ مادهای» آمده است که اجرای مراسم باید براساس قوانین حکومت حکومت سرپرست باشد و تنها در تکیهخانههایی برگزار شود که دو طرف توافق کردهاند.
در ادامه آمده است که مراسم تنها در تکیه خانههایی که حکومت فعلی آن را مشخص و تایید کرده باشند، برگزار شود و فهرست سخنرانان نیز باید تعیین و از سوی حکومت تایید شده باشد.
در این سند آمده است:
ماده نخست: مراسم باید مطابق با قانون نافذهی امارت اسلامی برگزار شود.
ماده دوم: مراسم عزاداری باید تنها در تکیه خانههایی برگزار شوند که طرفین آن را مشخص کرده باشند.
ماده سوم: افرادی که در مراسم عزاداری نوحهخوانی میکنند، نامهایشان باید با کمیته فرهنگی به اشتراک گذاشته شود.
در این دستورالعمل آمده است که به جز ۳ حوزه شهر کابل که بیشتر باشندگان آن اهل تشیعاند، در حوزههای دیگر این شهر مردم پشت درهای بسته عزاداری کنند. شیعیان در بخشهای بیشتر سنی نشین کابل حق ندارند به گونهی دسته جمعی به تکیه خانهها بروند.
همچنین در ادامه آمده است که شیعیان تنها در روزهای هفتم تا دهم محرم میتوانند به تکیه خانهها بروند، اما در روزهای دیگر حق برگزاری هیچ مراسمی را ندارند.
ماده چهارم: در حوزههایی که شمار اهل تشیع در آن کم است برگزاری مراسم عزاداری تنها باید در تکیه خانهها برگزار شود و مراسم علم برداری نیز باید تحت این شرایط برگزار شود:
– مردم (عزاداران) به گونهی دسته جمعی یا گروهی به تکیه خانهها نیایند.
– مردم (عزاداران) پس از ورود به تکیهخانه دَرها را ببندند و مراسم را پشت درهای بسته برگزار کنند.
– در مراسم تقریر، نوحه و دیگر موارد صوتی پخش نشود.
– در این مراسم مردم از تاریخ ۷ تا ۱۰ محرم میتوانند حضور داشته باشند و در روزهای دیگر اجازه برگزاری مراسم دیگر در این تکیه خانهها نیست.
ماده پنجم: در حوزههایی از شهر کابل که بیشتر باشندگان آن اهل تشیعاند، مراسم را میتوانند با این اصول برگزار کنند:
– پرچمها تنها در بخشهایی نصب شوند که به تکیه خانهها نزدیک باشند.
– دروازهها (برای ورودی مراسم عزاداری) به تکیه خانهها نزدیک بر پا شوند و در خیابانها بر پا نشوند.
– در پرچمها و پوسترها، نگاشتن شعارهای سیاسی، الفاظ نامناسب، تصویرها و اصطلاحات کشورهای دیگر منع است.
– پخش بیانیهها، مرثیهها و موارد دیگر صوتی در بلندگوها منع است زیرا صدای بلند آن باعث آزار و اذیت دیگر شهروندان میشود.
– محل پخش شربتها باید درون تکیه خانهها باشد.
– محل پخش خیرات (نذریها) باید بیرون از محل برگزاری مراسم نباشد.
– شهروندان اهل تسنن کشور به مراسم (عزاداری) نباید دعوت شوند.
_(سینهزنی و خون ریختن) به هدف عزاداری منع است.
در ماده دهم آمده است: برای پوشش خبری رسانهها ترتیبات گرفته شده و اهل تشیع نمیتوانند به گونهی خودسرانه با رسانهها صحبت و گفتگو کنند.
این محدودیتها با واکنش شهروندان کشور روبرو شدهاند.
سال گذشته شمار مساجد و تکیهخانههایی که مجوز برگزاری مراسم دهه محرم را داشتند، به «کمتر از یک سوم» کاهش پیدا کرد.
در سه سال گذشته رسمیت اهل تشیع در افغانستان حذف شده است، فقه اهل تشیع در دانشگاهها دیگر اجازه تدریس ندارد، کتابهای اهل تشیع از کتابخانهها برچیده شده است.
قابل ذکر است که تا اکنون مسوولان حکومت فعلی و شورای علمای اهل تشیع افغانستان دربارهی این دستورالعمل اظهار نظر نکرده است.