رسانه گوهرشاد - رسانه گوهرشاد

ریاست ترافیک: وسایط نقلیه شخصی اجازه فعالیت به‌عنوان تاکسی را ندارند

ورود غیرقانونی مهاجران افغانستانی به ایران ۵۰ درصد کاهش یافته است

اختلال بی‌خوابی یا اینسومنیا

سازمان عفو بین‌الملل: برنامه اخراج مهاجران افغانستانی از پاکستان باید لغو شود

فعال آموزشی زن افغانستانی از دانشگاه ترنیتی وسترن مدرک افتخاری دریافت می‌کند

جوان افغانستانی یک پیرزن اتریشی را از غرق شدن نجات داد

ریاست ترافیک: وسایط نقلیه شخصی اجازه فعالیت به‌عنوان تاکسی را ندارند

ورود غیرقانونی مهاجران افغانستانی به ایران ۵۰ درصد کاهش یافته است

اختلال بی‌خوابی یا اینسومنیا

سازمان عفو بین‌الملل: برنامه اخراج مهاجران افغانستانی از پاکستان باید لغو شود

فعال آموزشی زن افغانستانی از دانشگاه ترنیتی وسترن مدرک افتخاری دریافت می‌کند

جوان افغانستانی یک پیرزن اتریشی را از غرق شدن نجات داد

ریاست ترافیک: وسایط نقلیه شخصی اجازه فعالیت به‌عنوان تاکسی را ندارند

ورود غیرقانونی مهاجران افغانستانی به ایران ۵۰ درصد کاهش یافته است

اختلال بی‌خوابی یا اینسومنیا

سازمان عفو بین‌الملل: برنامه اخراج مهاجران افغانستانی از پاکستان باید لغو شود

فعال آموزشی زن افغانستانی از دانشگاه ترنیتی وسترن مدرک افتخاری دریافت می‌کند

جوان افغانستانی یک پیرزن اتریشی را از غرق شدن نجات داد

ریاست ترافیک: وسایط نقلیه شخصی اجازه فعالیت به‌عنوان تاکسی را ندارند

ورود غیرقانونی مهاجران افغانستانی به ایران ۵۰ درصد کاهش یافته است

اختلال بی‌خوابی یا اینسومنیا

سازمان عفو بین‌الملل: برنامه اخراج مهاجران افغانستانی از پاکستان باید لغو شود

فعال آموزشی زن افغانستانی از دانشگاه ترنیتی وسترن مدرک افتخاری دریافت می‌کند

جوان افغانستانی یک پیرزن اتریشی را از غرق شدن نجات داد

محبوب ترین ها

1 سال قبل

آکادمی بیگم مکتب آنلاین و رایگان را برای دختران افغان راه‌اندازی کرد

1 سال قبل

نشانه‌های کودکان با اعتماد به نفس پایین

1 سال قبل

اُفتان و خیزان روزگار؛ روایتی از فقر در کابل

1 سال قبل

چگونه اعتماد به نفس را در کودکان تقویت کنیم؟

روایت

نادیا و داستان مبارزه‌اش در برابر تاریکی

در گوشه‌ای از کوچه‌های خاکی و پر از گردوغبار کابل، دختری به نام نادیا زندگی می‌کرد که آرزوهای بزرگ و در عین حال غم‌انگیزی در دل داشت. نادیا از کودکی می‌دانست که تنها راه رهایی از فقر، بیکاری، مشکلات خانوادگی، تبعیض و نابرابری‌های اجتماعی، آموزش و دانشگاه است. نادیا در خانواده‌ای متواضع، فقیر و در گوشه‌ی از پس‌کوچه‌های کابل به دنیا آمده بود، جایی که دختران بیشتر برای کارهای خانه و شوهر دادن بزرگ می‌شدند تا اینکه به دنبال آرزوهای علمی خود بروند. اما نادیا همیشه چیزی متفاوت فکر می‌کرد، متفاوت تصور می‌کرد و متفاوت به قضایا می‌دید. او به مکتب می‌رفت، حتی زمانی که خیلی‌ها او را به خاطر دختر بودنش سرزنش می‌کردند و می‌گفتند که آموزش برای دختران ضرورت نیست و دختران باید در خانه باشد، رسم و رواج زندگی و زناشویی را یاد بگیرد. او از همان کودکی تصمیم گرفته بود که به دنیا نشان دهد که دختران نیز می‌توانند رویای بزرگ داشته باشند، تغییرات ایجاد کند و جامعه را متحول کند. در مکتب، معلمان او را به‌عنوان دختری پرتلاش و باهوش می‌شناختند. نادیا در تمامی دروس خود ممتاز بود و بسیاری از هم‌صنفی‌هایش به او حسادت می‌کردند. در خانه نیز همیشه از پدر و مادرش تشویق می‌شنید. پدرش، که کراچی‌وان ساده بود، از آن دسته مردانی بود که به آینده‌ نیک دخترش ایمان داشت. پدر نادیا تلاش می‌کرد تا دخترش درس بخوانند و معلم یا داکتر شود. او همیشه می‌گفت: «دنیا تنها متعلق به مردان نیست. دختر من باید در آینده کسی شود که تغییرات بزرگ را رقم بزند.» بالاخره، پس از سال‌ها تلاش و در مواجهه با تمام محدودیت‌های اجتماعی و نابرابری‌ها، نادیا توانست در امتحان ورودی کانکور موفق و به دانشگاه راه پیدا کند. او در رشته‌ی مورد علاقه‌اش که همانا اقتصاد بود، در دانشگاه کابل قبول شد. روزهای اول دانشگاه برایش شبیه به یک رویا بود. با چشمانی درخشان و قلبی سرشار از امید، به دانشگاه می‌رفت و در کلاس‌ها با شور و شوق شرکت می‌کرد. همه‌چیز به نظر می‌رسید که در حال تحقق آرزوهای او است. در میان همصنفی‌هایش، نادیا نه‌تنها از لحاظ علمی بلکه به‌خاطر اراده، تلاش، ذهنیت و پشتکارش نیز شناخته شده بود. اما و اما این خوشبختی، این شوق و این ذوق نادیا دیر نپایید. ناگهان در سالی که او در اوج موفقیت و پیشرفت بود، اوضاع افغانستان تغییر کرد. سایه‌ی غم و درد دوباره بر دل نادیا خانه کرد. حکومت فعلی دوباره به قدرت بازگشتند. دانشگاه‌ها و مکاتب دخترانه یکی پس از دیگری بسته شدند. نادیا که برای رسیدن به این لحظه سال‌ها مبارزه و تلاش کرده بود، حالا در برابر دیوار بلند ظلم و محدودیت‌ها قرار گرفته بود. او که پیش‌تر می‌توانست ساعت‌ها در کلاس‌ها بنشیند و علم بیاموزد، حالا مجبور بود در گوشه‌ای از خانه بماند و تنها به یاد روزهای درخشان گذشته بپردازد و گریه کند. روزها مانند شب‌ها بی‌پایان می‌گذشت. نادیا در خانه محبوس بود، اما هیچ‌گاه دست از امید برنداشت. او تصمیم گرفته بود که تا زمانی که در این دنیا نفس می‌کشد، هرگز از علم و آرزوهایش دست نکشد. شب‌ها وقتی که خانواده‌اش خواب بودند، او کتاب‌هایش را بیرون می‌آورد و شروع به مطالعه می‌کرد. در دل شب‌ها، نور کم‌سوی چراغ مطالعه‌اش تنها روشنایی دنیای تاریک او بود. در این شب‌ها، تنها همراهش کتاب‌ها بودند. آن‌ها به او امید می‌دادند که شاید روزی دوباره بتواند به سوی دانشگاه برگردد. نادیا می‌گفت که نور علم، اشتیاق و تلاش در دنیایی تاریک من می‌درخشد و امید در قلبم تا هنوز زنده است. در روزهایی که هیچ‌چیز نمی‌توانست اراده‌ی او را بشکند، حتی درد دل‌های پدر و مادرش که می‌دیدند دخترشان در تنگنای وضعیت کشور گرفتار شده است، باز هم نادیا آرامش خود را از دست نمی‌داد. او می‌دانست که در دل هر سختی، فرصتی نهفته است، اما گاهی اوقات به این فکر می‌کرد که آیا دنیای او هرگز به اندازه کافی فضا برای آرزوهای یک دختر خواهد داشت؟ یکی از روزهای سخت، صدای درب خانه بلند شد. نادیا از کنار کتاب‌هایش برخاست. صدای قدم‌ها را می‌شنید، صدای مردانی که به خانه نزدیک می‌شدند. قلبش تندتر از همیشه می‌زد. می‌دانست که نیروهای حکومت فعلی به خانه‌شان نزدیک شده‌اند. در آن لحظه، خاطرات روزهای گذشته و آن لحظات درخشان دانشگاه مانند فیلمی در ذهنش تکرار می‌شد. لحظه‌ای از ترس و نگرانی به وجودش چنگ می‌انداخت، اما چیزی در درونش می‌گفت که باید همچنان ادامه دهد، حتی اگر دیگر به تحصیل باز نگردد. نیروهای حکومت فعلی وارد خانه شدند. اما آنها چیزی جز تهدید و ترس برای نادیا نداشتند. دستوراتشان روشن بود: «دخترها باید در خانه بمانند و در کارهای خانه مشغول شوند. دیگر برای شما جایی در مکاتب و دانشگاه‌ها وجود ندارد.» در همان لحظات، نادیا برای اولین بار در طول این مدت، به خود گفت: «اگر حتی نتوانم در این دنیای بسته، تحصیل کنم، هیچ‌کس نمی‌تواند رویاهایم را از من بگیرد. زیرا تا زمانی که امید در دل من زنده است، من هنوز آزاد هستم.» آن شب، وقتی در کنار خانواده‌اش نشسته بود و به خاطرات گذشته فکر می‌کرد، در دلش می‌دانست که روزی دیگر، اگر دنیا به او فرصت دهد، برای دختران دیگری که مانند او در گوشه و کنار افغانستان از حق تحصیل محروم هستند، جنگ خواهد کرد. نادیا شاید نتوانست در آن شب به دانشگاه بازگردد، اما امید و روحیه‌ی او همیشه زنده بود، در دل همه‌ی دخترانی که می‌خواهند برای آزادی و تحصیل مبارزه کنند. و روزی، در آینده‌ای نامعلوم، شاید از دل این دیوارهای بلند و سنگین، صدای دخترانی مثل نادیا بلند شود. صدایی که به گوش جهان خواهد رسید. نویسنده: سارا کریمی

نادیا و داستان مبارزه‌اش در برابر تاریکی

در گوشه‌ای از کوچه‌های خاکی و پر از گردوغبار کابل، دختری به نام نادیا زندگی می‌کرد که آرزوهای بزرگ و در عین حال غم‌انگیزی در دل داشت. نادیا از کودکی می‌دانست که تنها راه رهایی از فقر، بیکاری، مشکلات خانوادگی، تبعیض و نابرابری‌های اجتماعی، آموزش و دانشگاه است. نادیا در خانواده‌ای متواضع، فقیر و در گوشه‌ی از پس‌کوچه‌های کابل به دنیا آمده بود، جایی که دختران بیشتر برای کارهای خانه و شوهر دادن بزرگ می‌شدند تا اینکه به دنبال آرزوهای علمی خود بروند. اما نادیا همیشه چیزی متفاوت فکر می‌کرد، متفاوت تصور می‌کرد و متفاوت به قضایا می‌دید. او به مکتب می‌رفت، حتی زمانی که خیلی‌ها او را به خاطر دختر بودنش سرزنش می‌کردند و می‌گفتند که آموزش برای دختران ضرورت نیست و دختران باید در خانه باشد، رسم و رواج زندگی و زناشویی را یاد بگیرد. او از همان کودکی تصمیم گرفته بود که به دنیا نشان دهد که دختران نیز می‌توانند رویای بزرگ داشته باشند، تغییرات ایجاد کند و جامعه را متحول کند. در مکتب، معلمان او را به‌عنوان دختری پرتلاش و باهوش می‌شناختند. نادیا در تمامی دروس خود ممتاز بود و بسیاری از هم‌صنفی‌هایش به او حسادت می‌کردند. در خانه نیز همیشه از پدر و مادرش تشویق می‌شنید. پدرش، که کراچی‌وان ساده بود، از آن دسته مردانی بود که به آینده‌ نیک دخترش ایمان داشت. پدر نادیا تلاش می‌کرد تا دخترش درس بخوانند و معلم یا داکتر شود. او همیشه می‌گفت: «دنیا تنها متعلق به مردان نیست. دختر من باید در آینده کسی شود که تغییرات بزرگ را رقم بزند.» بالاخره، پس از سال‌ها تلاش و در مواجهه با تمام محدودیت‌های اجتماعی و نابرابری‌ها، نادیا توانست در امتحان ورودی کانکور موفق و به دانشگاه راه پیدا کند. او در رشته‌ی مورد علاقه‌اش که همانا اقتصاد بود، در دانشگاه کابل قبول شد. روزهای اول دانشگاه برایش شبیه به یک رویا بود. با چشمانی درخشان و قلبی سرشار از امید، به دانشگاه می‌رفت و در کلاس‌ها با شور و شوق شرکت می‌کرد. همه‌چیز به نظر می‌رسید که در حال تحقق آرزوهای او است. در میان همصنفی‌هایش، نادیا نه‌تنها از لحاظ علمی بلکه به‌خاطر اراده، تلاش، ذهنیت و پشتکارش نیز شناخته شده بود. اما و اما این خوشبختی، این شوق و این ذوق نادیا دیر نپایید. ناگهان در سالی که او در اوج موفقیت و پیشرفت بود، اوضاع افغانستان تغییر کرد. سایه‌ی غم و درد دوباره بر دل نادیا خانه کرد. حکومت فعلی دوباره به قدرت بازگشتند. دانشگاه‌ها و مکاتب دخترانه یکی پس از دیگری بسته شدند. نادیا که برای رسیدن به این لحظه سال‌ها مبارزه و تلاش کرده بود، حالا در برابر دیوار بلند ظلم و محدودیت‌ها قرار گرفته بود. او که پیش‌تر می‌توانست ساعت‌ها در کلاس‌ها بنشیند و علم بیاموزد، حالا مجبور بود در گوشه‌ای از خانه بماند و تنها به یاد روزهای درخشان گذشته بپردازد و گریه کند. روزها مانند شب‌ها بی‌پایان می‌گذشت. نادیا در خانه محبوس بود، اما هیچ‌گاه دست از امید برنداشت. او تصمیم گرفته بود که تا زمانی که در این دنیا نفس می‌کشد، هرگز از علم و آرزوهایش دست نکشد. شب‌ها وقتی که خانواده‌اش خواب بودند، او کتاب‌هایش را بیرون می‌آورد و شروع به مطالعه می‌کرد. در دل شب‌ها، نور کم‌سوی چراغ مطالعه‌اش تنها روشنایی دنیای تاریک او بود. در این شب‌ها، تنها همراهش کتاب‌ها بودند. آن‌ها به او امید می‌دادند که شاید روزی دوباره بتواند به سوی دانشگاه برگردد. نادیا می‌گفت که نور علم، اشتیاق و تلاش در دنیایی تاریک من می‌درخشد و امید در قلبم تا هنوز زنده است. در روزهایی که هیچ‌چیز نمی‌توانست اراده‌ی او را بشکند، حتی درد دل‌های پدر و مادرش که می‌دیدند دخترشان در تنگنای وضعیت کشور گرفتار شده است، باز هم نادیا آرامش خود را از دست نمی‌داد. او می‌دانست که در دل هر سختی، فرصتی نهفته است، اما گاهی اوقات به این فکر می‌کرد که آیا دنیای او هرگز به اندازه کافی فضا برای آرزوهای یک دختر خواهد داشت؟ یکی از روزهای سخت، صدای درب خانه بلند شد. نادیا از کنار کتاب‌هایش برخاست. صدای قدم‌ها را می‌شنید، صدای مردانی که به خانه نزدیک می‌شدند. قلبش تندتر از همیشه می‌زد. می‌دانست که نیروهای حکومت فعلی به خانه‌شان نزدیک شده‌اند. در آن لحظه، خاطرات روزهای گذشته و آن لحظات درخشان دانشگاه مانند فیلمی در ذهنش تکرار می‌شد. لحظه‌ای از ترس و نگرانی به وجودش چنگ می‌انداخت، اما چیزی در درونش می‌گفت که باید همچنان ادامه دهد، حتی اگر دیگر به تحصیل باز نگردد. نیروهای حکومت فعلی وارد خانه شدند. اما آنها چیزی جز تهدید و ترس برای نادیا نداشتند. دستوراتشان روشن بود: «دخترها باید در خانه بمانند و در کارهای خانه مشغول شوند. دیگر برای شما جایی در مکاتب و دانشگاه‌ها وجود ندارد.» در همان لحظات، نادیا برای اولین بار در طول این مدت، به خود گفت: «اگر حتی نتوانم در این دنیای بسته، تحصیل کنم، هیچ‌کس نمی‌تواند رویاهایم را از من بگیرد. زیرا تا زمانی که امید در دل من زنده است، من هنوز آزاد هستم.» آن شب، وقتی در کنار خانواده‌اش نشسته بود و به خاطرات گذشته فکر می‌کرد، در دلش می‌دانست که روزی دیگر، اگر دنیا به او فرصت دهد، برای دختران دیگری که مانند او در گوشه و کنار افغانستان از حق تحصیل محروم هستند، جنگ خواهد کرد. نادیا شاید نتوانست در آن شب به دانشگاه بازگردد، اما امید و روحیه‌ی او همیشه زنده بود، در دل همه‌ی دخترانی که می‌خواهند برای آزادی و تحصیل مبارزه کنند. و روزی، در آینده‌ای نامعلوم، شاید از دل این دیوارهای بلند و سنگین، صدای دخترانی مثل نادیا بلند شود. صدایی که به گوش جهان خواهد رسید. نویسنده: سارا کریمی

2 ماه قبل

دختر گل‌فروش خیابانی

در یکی از روزهای سرد پاییزی در گوشه‌ای از کابل، دختری به نام پریسا زندگی می‌کرد. او ۱۲ سال داشت و به خاطر فقر و مشکلات اقتصادی، مجبور بود از صبح زود به خیابان‌ها برود و دست‌فروشی کند. پریسا هر روز با یک سبد کوچک پر از گل‌های وحشی که از اطراف شهر جمع‌آوری می‌کرد، به میدان مرکزی می‌رفت. او از بین گل‌ها، زیبایی و امید را پیدا می‌کرد و با فروش آن‌ها سعی داشت اوضاع خانواده‌اش را بهبود بخشد. پدر پریسا که قبلاً کارگر ساختمانی بود، به دلیل آسیب‌دیدگی از کار، بی‌کار شده بود و مادرش نیز به شدت مریض بود و توان کار کردن را نداشت. پریسا به خاطر این مسوولیت‌ها هیچ‌گاه نتوانست به مکتب برود و تحصیلاتش را ادامه دهد. او همه آرزوهایش را در دل پنهان کرده بود: «آرزوهای تحصیل، آزادی و زندگی بهتر». پریسا، یک روز تصمیم گرفت که گل‌ها را با قیمت کمتری بفروشد تا بتواند مشتری‌های بیشتری جذب کند. او در روزهای بعدی با تلاش خسته‌گی‌ناپذیر، گل‌هایش را به دست مردم می‌رساند. اما هیچ‌کس قدر آن‌ها را نمی‌دانست و او بیشتر اوقات با دست خالی به خانه باز می‌گشت. یک شب، پریسا وقتی به خانه برگشت، متوجه شد که حال مادرش وخیم‌تر شده است. او با اندوه به بالین مادرش رفت و فهمید که دیگر توانایی خرید دارو را ندارد. اشک در چشمانش حلقه زد و در دل آرزو کرد، کاش می‌توانست دردی که خانواده‌اش می‌کشند را به دوش بگیرد. صبح روز بعد، پریسا با قلبی شکسته به خیابان‌ها رفت. این بار به جای فروش گل‌ها، به مغازه‌ها مراجعه کرد و از آن‌ها خواست که شاید بتوانند کمی کمک کنند. او هر جا می‌رفت، با بی‌اعتنایی و سردی مواجه می‌شد. پریسا که خسته و ناامید شده بود، به حاشیه‌ی خیابان نشست و با چشمان پر از اشک، به زندگی‌ای که هر ثانیه او را می‌آزرد و می‌گذشت، نگاه کرد. شام‌گاهی، وقتی پریسا به خانه برگشت، مادرش دیگر در کنار او نبود. مرگ او، دل پریسا را شکست و او را در دنیای تاریکی رها کرد. پریسا دیگر نه تنها مسوولیت خانواده‌اش را بر دوش نداشت، بلکه اکنون تنها و بی‌کس در دنیای سخت و بی‌رحم زندگی به سر می‌برد. اما پریسا تصمیم گرفت که به زندگی ادامه دهد. او به یاد مادرش، به تلاش و زحمت ادامه داد تا شاید روزی زندگی را تغییر دهد. دلش پر از غم بود، اما او با یاد مادرش، همچنان گل‌ها را می‌چید و به زندگی ادامه می‌داد. امید و عشق به زندگی، به پریسا قدرتی می‌داد که هر جا می‌رفت، نور امید را در دل‌ها پراکنده کند. نویسنده: محمدرضا رامز

3 ماه قبل

آدمی به چه زنده است!

آدم، یک موجود ناشناخته، عجیب و سر به هوای ست که در تمام امورات زندگی و نفس کشیدن در این دنیایی دون دست و پنجه نرم می‌کند. از آوان خلقت بشر، آدمی همیشه دچار تحولات جسمی و ذهنی بوده که هموار محیط و ماحول در تغییرات بنیادی آن نقش اساسی را داشته‌اند. انسان‌ها همیشه در تلاش بوده/است تا بتواند با طمع‌ورزی به بهترین نوع ممکن زندگی کند و از سوی روی خیلی از موارد محیطی پا گذاشته، نادیده گرفته، ذهنیت خود را حق به جانب دانسته و بدون در نظر گرفتن حقوق دیگران به خواسته‌های نفسانی خود لبیک؛ انسانیت‌مداری را در کام مرگ می‌کشاند از سویی هم کام‌جوی خود شان در صدر قرار داشته و تخریبات بی‌حد و ممکن را توسط زبان و اعمال شان به محیط و اطرافیان خود روا داشته ایجاد می‌کند. مگر یک انسان چقدر عمر می‌کنند که تمام توجه‌اش به خود و پایمال کردن حقوق دیگران است، مگر این چه شیوه و چیدن بساطی‌ست که همواره بلانفع قدم بر نمی‌دارد. آدمی به چه زنده است که تمام تغییرات و تحولات را به‌صورت ناشناخته می‌پذیرد، تغییرات که در نفع شان نباشد به زودی با واکنش صریح، مخالفت وزیده و تغییرات که در نفع شان باشد حتی با فروختن مباهات خویش به آن روی آورده و با سخت‌ترین روش‌های ممکن آن‌را روی خود عملی می‌سازد. قابل یادآوری‌ست که زندگی همیشه در تغییر بوده، سیر و جهش تغییرات در انسان‌ها به سرعت عمل می‌شود. نمونه‌های بارز از این تغییرات همواره در محیط و انسان‌های اطراف ما مشاهده می‌شود و به شکل عملی همه ما آن را در محیط به چشم خود دیده و شاید سر خودمان تجربه کرده باشیم که متوجه نشده‌ایم و یا با چشم‌پوشی یا بی‌اهمیتی از آن گذشته باشیم. اصولا شیوه‌های رفتاری انسان‌ها وابسته به نفس و طمع آن‌هاست و از سویی هم به نوعی قدرت‌نمایی خودگذری می‌کند تا توجهات را به شکل مثبت پاسخ داده باشد، در عین حال این کنش و کردار همان رفتاری‌ست که در آن نفع خوابیده و مایه زراندوزی اقتصادی و جایگاهی فخرخواهی در آن بیداد می‌کند؛ از قدیم گفته‌اند که هیچ گربه‌ای به رضای خداوند موش نمی‌گیرند. رفتار انسان‌های امروزی هم همانند همین ضرب‌االمثل شده‌اند که تا نفعی نباشد، کردار و پندار به مایه‌ای اصل، از آن‌ها سر نزده و دورادور را وابسته به منفعت می‌پندارد. خوش‌خیالی در انسان‌های زیردست یا ریزنقش همیشه مایه‌ای امید بوده و آن‌ها برای رسیدن به جای‌گاه مطلوب همواره با تمام مشکلات، خواسته‌های افراد زبردست و نقش‌دار در یک مجموعه، دست از تلاش برنداشته و نتیجه‌ی منتج را با فرجام نیک می‌خواهد. آدمی‌است دیگر؛ دست به هر نوع تلاش می‌زند که از گردابه ریزنقشی و زیردستی به موج زبردستی و ستون اصلی مجموعه‌ها برسد. آدمی به چه زنده است؟ آدمی از طمع گرفته تا خودگذری، از سازش گرفته تا چشم‌پوشی‌ها، از ارتباطات گرفته تا واکنش‌ها، از سهولت‌ها گرفته تا مشکلات، از خوبی‌ها تا بدی‌ها، از هم‌کاری‌ها تا یک‌سویی، از یک‌سویی تا چند سوی و... زنده است. زندگی که همواره با آن دست و پنجه نرم می‌کند. دستان که ممکن است در این مسیر پر آبله شده و زخم‌های ناشی از زحمات بی‌جا را در پی‌ داشته باشد. پاهای که ممکن است ناخواسته در این مسیر گام نهد و خسته‌گی‌های که با توجیه‌های گوناگون پاسخ داده شود، ارتباطات که به شکل بلاتوقع و بلاهدف صورت پذیرد؛ از سویی هم می‌تواند که جنبه متفاوت را خود بگیرید و راه‌های پیموده شده و قابل پیمایی را به گونه ذینفع دنبال نماید و یا هم که آبله‌های ایجاد شده پاسخ زحمات مثبت باشد؛ آدمی به همین‌ها زنده است دیگر. خصلت عجیب دیگر آدمی همین نقش‌داری و زیردستی است که همواره در تلاش است دیگران به شکل ریز در مقابل وی ظاهر شده و عناوین و افتخارات را کسب نکنند؛ زیرا زیاده‌خواهی در انسان‌ها بی‌داد می‌کند، حتی بزرگ‌بین‌ترین انسان‌ها و قابل صلاحیت‌ترین آن‌ها نیز در مقابل ‌ راه منفعت‌اندوزی سر به زیر بوده و چشم‌پوشی‌ها را به صلاح می‌داند. در انسان‌های ریزنقش یا بدون نقش چشم‌پوشی عیب نیست؛ زیرا آنان در مقابل صلاحیت‌داران دچار یک نوعی کمی کمیت اجتماعی و جایگاه افخار است که به آن‌ها به دیده حقیر می‌نگرند ولی برای انسان‌های زمام‌دار این یک نوع حقارت است که چرا با داشته‌ها بزرگ‌نقشی خود به دیگران فخر می‌فروشند و در مقابل منفعت و کام‌جویی خود سربه زیر است؛ مگر آدمی به چه زنده است که حقارت را خودش برای خود با کمال بی‌پذیرد و برای تطبیق آن بر خویشتن دست به تقلا در گرداب زندگی بزند. افسوس که زمام‌داران جامعه کنونی و سردم‌داران بی‌ابهت؛ زندگی در گرو منفعت و آدمی را در گرو اقتصاد گذاشته است. آدمی باید به موارد بهتر از منفعت شخصی زنده باشد؛ ارایه هم‌کاری‌های اجتماعی چیزی نیست که سخت باشد و از راه‌های زیادی ممکن است و این بدون توجه به میل منفعت شخصی و اقتصادی به نحو از راه‌های مختلفی چون: شنیداری، گفتاری، نوشتاری و اعمالی میسر است که کافی است انسان‌ها زندگی را در گروشان بگذارند و راه‌های آن‌را امتحان کنند. یک انسان نیک‌منش و سیره‌الطریق که زندگی را به دید اجتماعی منافع‌العامه می‌بیند او همواره آزمون‌های خوبی را پشت سر می‌گذارد. زیرا انسان‌ وقتی وارد اجتماع می‌شود بدون توجه به منفعت شخصی با توجه به منفعت عامه می‌اندیشد و این راهی است که عبور را از دشواری‌ها و بغرنح‌های سدگاه مسیر زندگی آسان می‌سازد. آدمی شایسته و مستحق احترام است و اعمال مثبت همیشه در ترازو‌های گوناگون مورد بازپرسی و حجم‌سنجی قرار می‌گیرد که این بسته‌گی به نوعیت کنش و واکنش رفتاری آدمی در اجتماع دارد و آدم در اجتماع باید آدم‌گونه باشد و گونه‌ای که بتوان از آن به نام‌نیکی و بهره‌های ارایه‌وی نام‌ برد. آدمی به این موارد زنده است که ارايه خدمات بدون در نظر داشت منافع و با در نظر داشت منافع عامه باشد؛ زیرا پسندهای اجتماعی به مراتب دشوارتر از پسندهای شخصی و فردی است. از سویی هم پسند‌های اجتماعی تابع کنش‌های است که از آدم در جریان انجام سر زده، مدیریت و کنترول شده است. آدمی باید مهر بی‌ورزد، باید در مقابل کنش‌‌های اجتماعی آرام باشد، تمام مسایل زندگی را از دیدگاهی مربوط به نوع مسایل بنگرد و تحلیل کند، باید در اجتماعات سهم داده شود، بارفتارهای شایسته آدمیت پذیرای شود، با کنش‌های سزاوار و مرجع‌الاصل مورد تمجید و تنبیه قرار بگیرد، لیاقت و سزاواری سرلوحه و منطق اصل دید‌گاه شان باشد. افهام‌ها و تفهیم‌ها به گونه‌ی شخصیتی انجام شود، تعاملات و تفاهمات نظر به موصوع بدون توجه به موضوعات بی‌ربط صورت گیرد، و... آدمی به هزاران موارد دیگر زنده است؛ موارد که نام بردن از آن خُلق خیلی‌ها را تنگ ساخته و آنان را مجبور به واکنش تند می‌سازد؛ اعجاب‌العجب است که واکنش‌های تند همواره ضمیمه نقاط صعف تلقی می‌شود. شاید این واکنش‌ها برخواسته از بستر ناکافی رفتاری اجتماعی باشد. آدمی است دیگر؛ به همین موارد زنده است. نویسنده: محمدرضا رامز

6 ماه قبل

نان آخر؛ روایت مهاجری در دل بحران

عرفان را صدا زد تا از خواب برخیزد. سپس میز صبحانه را آماده کرد و هر دو کنار هم، روی میز صبحانه نشستند. فاطمه سخن را آغاز کرد: «آقا عرفان، برای ثبت‌نام ریحانه و علی باید چه کنیم؟ به چند مدرسه (مکتب) مراجعه کردم، اما می‌گویند ظرفیت برای شهروندان افغانستان تکمیل شده است. بخشنامه‌ای آمده و فقط تعداد مشخصی را پذیرش می‌کنند.» عرفان نگاهی سنگین به فاطمه، علی و ریحانه انداخت و با صدای پرسوز گفت: «فاطمه جان، بارها گفتم که به وطن (افغانستان) برگردیم. زندگی در آنجا برای ما بهتر خواهد بود و اولادهای ما بدون جنجال و مشکل به مکتب می‌روند و درس می‌خوانند.» فاطمه با حالتی ناراحت پاسخ داد: «من روز نخست ازدواجمان شرط گذاشتم که باید در ایران زندگی کنیم. نمی‌توانم در کشوری غریب زندگی کنم. اکنون نیز فرزندم کلاس/صنف اول است و هنوز نتوانسته‌ام برایش مدرسه (مکتب)‌ای پیدا کنم.» عرفان که نگران اولادهایش بود، ادامه داد: «خواهر دوستم مدیر دبستان (مکتب ابتدایه) است. نگران نباش، خودم این مسئله را حل می‌کنم. امشب می‌روم با دوست صحبت می‌کنم، شاید راه حل اساسی برای این مشکل پیدا شد.» عرفان آهی کشید و لباس‌هایش را پوشید و برای رفتن به کارگاه سنگ‌تراشی آماده شد. فاطمه مدارک شناسایی او را به دستش داد و گفت: «بهتر است این مدارک همراهت باشد؛ این روزها مهاجران غیرقانونی را دستگیر می‌کنند. خدای نکرده تو را ردمرز کند، با این اولادها چیکار؟» عرفان از او تشکر کرد و به سوی حیاط رفت. صدای فاطمه را شنید که می‌گفت: «راستی، امشب وقتی از سرکار برگشتی، نان را فراموش نکن.» عرفان پاسخی داد و از خانه خارج شد. به کارگاه رسید و همچون هر روز کارش را آغاز کرد. مدتی نگذشته بود که صادق، دوستش، سراسیمه به سمت او دوید. عرفان با عجله دستگاه را خاموش کرد و با تعجب پرسید: «رفیق جان برایت چه اتفاقی افتاده؟ چرا این‌قدر نگران هستی؟» صادق نفس‌زنان پاسخ داد: «این بار قضیه جدی است! مأموران در حال دستگیری مهاجران غیرقانونی هستند. درست پشت درِ کارگاه با آقا داوود در حال صحبت‌اند. چند نفر از بچه‌ها از در پشتی فرار کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد که به آن‌ها شک کرده‌اند. دو مأمور به سمت در پشتی رفته‌اند. من چه کنم؟ نمی‌توانم فرار کنم.» عرفان که برای دوستش نگران شده بود، گفت: «چند بار به تو گفتم که حالا که نتوانستی اقامت قانونی بگیری، خودت را معرفی کن و به کشورت برگرد. هر جایی قوانینی دارد، نمی‌توانی همیشه فرار کنی.» در همین لحظه، آقا داوود همراه دو مأمور به سمت صادق آمدند. صادق که دیگر راه فراری نداشت، با ناچاری همراه آن‌ها رفت. عرفان مدارک شناسایی خود را به مأموران نشان داد و سپس دوباره به کار مشغول شد. آقا داوود که بسیار ناراحت به نظر می‌رسید، عرفان را صدا زد و گفت: «فقط تو برای من باقی مانده‌ای. هیچ‌یک از کارگران ایرانی حاضر نیستند در سنگ‌تراشی کار کنند. همه می‌گویند کار سختی است و دستمزد بیشتری می‌خواهند. برای من هم به‌صرفه نیست. احساس می‌کنم دارم سکته می‌کنم! با اتحادیه تماس گرفتم، گفتم به فکر من باشید. آن‌ها می‌گویند چند نیروی خانم برای شما می‌فرستیم. گفتم این کار برای زنان مناسب نیست؛ باید سنگ جابه‌جا کنند. آن بنده‌های خدا نمی‌دانند که این کار چقدر دشوار است. اگر بیایند، حادثه‌ای برایشان پیش خواهد آمد. مجبورم کارگاه را برای چند روز تعطیل کنم تا ببینم چه می‌شود. شاید کارگر مناسبی پیدا کردم.» عرفان که گویی دنیا بر سرش خراب شده بود، بر روی صندلی نشست و با صدایی لرزان و سرد گفت: «ان‌شاءالله هر چه خیر باشد.» پس از تسویه‌حساب با آقا داوود، به سوی خانه روانه شد. بوی نان تازه به مشامش رسید و به یاد آورد که باید نان بخرد. به سمت نانوایی رفت و با دیدن بنری بزرگ که بر سر درِ نانوایی نصب شده بود، دلش به تپش افتاد. دنیا در برابر چشمانش تاریک شد، دستانش را روی سرش گذاشت و با لحنی افسرده گفت: «باورم نمی‌شود؛ دیگر به مهاجران افغانستانی نان هم نمی‌دهند؟ مگر دین ندارید؟ این چه حکمی است؟» نانوا که شرمسار به نظر می‌رسید، پاسخ داد:"ببخشید، آقا عرفان. دستور از بالا آمده است. وگرنه من هیچ مشکلی با شما ندارم.» جوانی که در صف ایستاده بود، گفت: «بس نیست این‌قدر نان مجانی خوردید؟» نانوا با ناراحتی پاسخ داد: «می‌دانی آقا عرفان چندین سال است که در ایران زندگی می‌کند؟ همسرش نیز ایرانی است و سالانه چند میلیون تومان برای اقامت قانونی پرداخت می‌کند.» سپس رو به عرفان کرد و گفت: «فکر می‌کنم نانوایی‌های که می‌توانید از آن‌ها نان بخرید را مشخص کرده‌اند.» عرفان زیر لب آهسته گفت: «حداقل زیر این بنر، راه‌حلی هم برای ما می‌نوشتید.» پیرزنی که در صف بود، به سوی عرفان آمد و چند نان به او تعارف کرد: «بیا پسرم، نان امروز مهمان من.» عرفان با چشمانی پر از اشک و لبخند مملو از درد گفت: «سپاسگزارم، مادر!» او خواست پول نان‌ها را به پیرزن بدهد که پیرزن با اخمی گفت: «من گفتم که مهمان من هستی!» عرفان تشکری کرد و به سوی خانه بازگشت. کلید را در قفل چرخاند و وارد خانه شد. ریحان با دیدن پدر، شادمانه به سوی او دوید و گفت:«بابا، امروز زود برگشتی! برایم مدرسه (مکتب) پیدا کردی؟» عرفان تازه به یاد قولی که به فاطمه داده بود افتاد. نمی‌دانست با این‌همه مصیبت چه کند. به آسمان نگاهی کرد، لبخندی بر لب آورد، دستی بر سر ریحان کشید و گفت: «به خدا توکل کن، دخترم. درست می‌شود.» نویسنده: نرگس حسینی

6 ماه قبل

سالروز سیاه؛ روایتی از کابوس حقیقی دختران افغانستان

ابر‌های سیاه همه جا را فرا گرفته است. انگار از آسمان گلوله و موشک می‌بارد. از فرط شنیدن صداهای ناهنجار، گوش‌هایم دیگر قادر‌ به تشخیص صدای دیگری نیست. همه دارند فرار می‌کنند. مقصد مشخص نیست. عده‌ای هجوم برده‌اند به سمت پرنده‌های فلزی(هواپیما)، جوی‌های آب‌ حالا پر از خون شده‌اند، چشم‌هایم دیگر‌به جای ماشین‌ها، مرده‌ها را می‌بیند، انگار زامبی‌ها‌ جهان را تصرف کرده اند. چشم باز می‌کنم و بازهم کابوس! پیشانی‌ام را عرق خیس کرده‌. وجودم دارد می‌لرزد. نمی‌دانم چه زمانی این کابوس‌ها دست از سرم بر می‌دارند. سه سال است که خواب را از چشمانم گرفته است. این خواب حقیقتِ محض است که حالا‌ کم‌کم تبدیل شده به کابوس. کابوس‌های نابه‌هنگامی‌که هرشب مرا تا دم مرگ بدرقه می‌کنند. خیلی وقت است که دیگر این کابوس‌ها رفیق هر شب من شده‌ اند. روزها خاموش وشب‌ها در بندِ این کابوس حقیقی هستم. با شنیدن صدای گریه‌ای موهوم که بین خواب و بیداری تشخیصش برایم دشوار بود، از رخت خواب بلند می‌شوم. دستِ به پیشانِی خیس از عرق‌ام می‌کشم و به دنبالِ فرکانسِ صدای گریه تا به بیرون می‌روم؛ بله! دقیق حدس زده بودم، صدای خواهرم بود. خواهر بخت‌ برگشته‌ام که از زور بغض و گریه به خودش می‌لرزد. فکرهای زمخت و ناجور به ذهنم جولان ‌کردند و به سرعت برق ‌و‌باد به نزدش رفتم. با صدایی که از ترس و اضطراب گویا از تهِ‌چاه بلند می‌شد، از او پرسیدم چه اتفاقی افتاده است؟ در حالی ‌که چشمانش غمگین‌تر از همیشه بود، بین هق‌هق‌هایش گفت که برگه‌ی ‌امتحانش را سفید داده است. و منی که حتیٰ زبانم نمی‌چرخید تا از او بپرسم چرا؟ زیرا می‌دانم که دلیل این کارش چیست. خواهر شوربختِ من نمی‌خواهد که به این‌زودی‌ها از کلاس شش فارغ‌ شود. او هنوز می‌خواهد که مکتب برود، بیاموزد و هنوز ازِ مکتب دل نکَنده است. ترسِ دیگر نرفتن به مکتب و ندیدن همصنفی‌هایش برای همیشه؛ مثل خوره به جانش افتاده. من کاملا می‌فهمم که چطور این درد وجودش را مک می‌زند. با دیدن او لحظه‌ای به گذشته برگشتم، به روزگاری که در کلاس درسی دانشگاه نشسته بودم. دقیقا آن روز نحس، روزی که یکی از استادان به همراه مدیرمان وارد صنف شدند. هنوز آن نگاه ناراحت و اندوه‌گین‌شان را به خاطر دارم. سر‌شان را از زمین بر نمی‌داشتند. گویا گناهی چون قتل نفس کرده باشند. مدیرمان چشمانش را از ما می‌دزدید تا مبادا با ما چشم به چشم شود. مشخص بود که اشک ریخته بود اما گویا دلش نمی‌خواست آن بغضی که هنوز باقی مانده و تمام نشده را آشکار کند. با آن صدایی که هرگز از او نشنیده بودیم، برای مان گفت: «بنا بر امری که‌ به ما فرستاده شده است، نمی‌توانید دیگر به پوهنتون {دانشگاه} بیایید و... .» من آن روز هرگز ادامه‌ی حرف‌هایش را نشنیدم. تا جایی که یادم می‌آید حسی داشتم که گویا کسی دستش را دور گلوی من گذاشته و دارد آن را با چاقویی که ‌کُند است، می‌برد. آن لحظه حتی نفس‌هایم مرا یاری نمی‌کردند، تمام آنچه می‌شنیدم صدای گریه و زاری هم‌کلاسی‌هایم بود. ضجه‌های شان هنوز در گوشم چون ناقوس مرگ خیلی وقت است که به صدا در آمده است. آن روز من جسم نیمه جانم را با خود به خانه آوردم. با صدای خواهرم از گذشته به دنیای حال که هیچ شباهتی به زندگی ندارد، برمی‌گردم. خواهرم اسمم را صدا می‌کند و حالم را می‌پرسد که چطور هستم؟ با درد و اشکی که هنوز رد آن بر گونه‌هایش مانده، می‌پرسد امروز را یادت است؟ به او می‌گویم مگر انسان می‌تواند روزی که‌ روحش مُرد را ازِ یاد ببرد؟ امروز سه سال می‌شود از سقوط افغانستان. امروز دقیقا روزیست‌ که بر تقدیرمان، بدبختی نوشته شد. روزیست‌که دیگر به جای آرزو کردن، دعا کردیم تا بمیرم. سه سال می‌شود که کتابچه‌هایم خاک زده اند، قلم‌هایم کلمه‌ای ننوشته‌اند و درس‌هایی که ماه‌ها برای یاد گرفتنش تلاش کرده بودم را ازِ یاد برده‌ام. در این سه سال باختم تک تک داشته‌هایم را، گاهی فکر می‌کنم همه یک شبه بیمار شده‌ایم. روح و روان‌مان دیگر سالم نیست. ای کاش روانشناسی می‌بود تا دردها و بغض‌هایی که در گلوی‌مان باقی مانده است را به او بگوییم. حرف‌هایی که روح و جسم‌مان را دارد ذره ذره می‌خورد و کمرمان را خم ساخته است. دیگر حس زنده بودن ندارم، در این سه سال‌ هزار بار مرده و زنده شده‌ام، اگر‌ تمام جهان را ببخشم، اما آن‌هایی که باعث شده اند که ازِ تحصیل محروم شوم، حس بی‌ارزش بودن را تجربه کنم و مرا از اجتماع جدا کردند و مرا از حقوق انسانی‌ام محروم ساختند را هرگز نخواهم بخشید. آن‌ها آن حقوقی را از من گرفته‌اند و دردهایی را طی این مدت به من داده‌اند که هرگز جبران نخواهد شد. نویسنده: ماه نور روشن

8 ماه قبل

دانش و فناوری

شهرها در دست هوش مصنوعی!

سایت علمی فوربس نوشته است که با توجه به پیشرفت روزافزون هوش مصنوعی مولد، بسیاری از پژوهشگران معتقدند این فناوری می‌تواند به هوشمند شدن شهرها کمک کند، اما باید دید آیا شهرهای جهان آماده پذیرش هوش مصنوعی مولد هستند. در گزارش آمده است که شهرها که قطب‌های تپنده تمدن بشری به شمار می‌روند، با چند بحران روبرو هستند. این بحران‌ها عبارتند از فشارهای رو به ‌رشد جمعیت، انتشار گازهای گلخانه‌ای، زباله، ترافیک و سروصدا، زیرساخت‌های فرسوده و قدیمی، مقرون‌به‌صرفه بودن مسکن، اشتغال و نیاز همیشگی به پایداری آب‌وهوا. بیشتر سیاست‌ها، روش‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و ایده‌های مهندسی شهری اواسط قرن بیستم که در مقیاس جهانی بودند، شکست خورده‌اند و تقریبا همه شهرها را به یک مسیر ناپایدار و آسیب‌پذیر سوق داده است. بیش از نیمی از جمعیت جهان در حال حاضر در شهرها زندگی می‌کنند و این تعداد در ۲۵ سال آینده به ۸۰ درصد افزایش خواهد یافت که نیازمند میلیاردها تن مواد جدید و حضور گسترده شهری است. تغییرات مورد نیاز برای جلوگیری از تشدید بحران، بسیار بزرگ و فوری هستند. شهرها ساختمان، جاده یا سیستم انرژی نیستند، بلکه مردم، فرهنگ، رفتار، قدرت و سیاست را در بر دارند. نمی‌توان به استفاده کردن از روش‌های مشابه ادامه داد و انتظار نتایج متفاوت را داشت. باید یک راهبرد جدید ارائه شود. فناوری «هوش مصنوعی مولد شهر» در راه است. این یک فناوری نوظهور و متحول‌کننده است که می‌تواند برنامه‌ریزی شهری، طراحی و مدیریت شهر را به طور اساسی تغییر دهد. طرح‌بندی‌های شهری، شکل ساخت، انرژی، آب، حمل‌ونقل، زباله و سیستم‌های اجتماعی بهینه‌سازی‌شده را تصور کنید. در نظر بگیرید که سیستم‌های یکپارچه، خدمات عمومی شخصی‌سازی‌شده را در یک مکان ارائه ‌دهند. این امکانات واقعا شگفت‌انگیز هستند زیرا داده‌ها را هدایت می‌کنند و صنایع را توسعه می‌دهند. مانند جدیدترین مدل‌های تبدیل متن به ویدیو مانند «سورا»(Sora) شرکت «Open AI»، اکنون می‌توانید محیط شهری ایده‌آل خود را توصیف و ایجاد کنید و خیابان‌های قابل پیاده‌روی، فضاهای سبز و ترکیبی پرجنب‌وجوش از مغازه‌ها و خانه‌ها را در آن جای دهید. پلتفرم‌های جدید هوش مصنوعی مولد شهر با ده‌ها یا صدها سناریو برای بررسی و انتخاب می‌توانند در چند ثانیه از دید به واقعیت برسند. هوش مصنوعی عمومی به طور ویژه، امکان تغییر عمده را در برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و طراحی شهرها فراهم می‌کند. تصمیم‌های پیشگیرانه مبتنی بر داده‌ها شهرها یک گنجینه از داده‌ها هستند که الگوهای رشد و سفر، مصرف انرژی و نیازهای شهروندان را منعکس می‌کنند. با وجود این، آن‌ها معمولا تک هستند، پیوندی ندارند و در قالب‌های گوناگونی رخ می‌دهند. جمله «هیچ هوش مصنوعی بدون داده وجود ندارد» برای شهرها کاملا صدق می‌کند. هوش مصنوعی مولد فقط می‌تواند داده‌هایی را بهینه‌سازی و تحلیل کند که در قالب قابل استفاده هستند. این موضوع ثابت شده که هوش مصنوعی چه توانایی‌هایی دارد و توانایی آن در بهینه‌سازی زیرساخت‌های شهری، جابه‌جایی افراد و کالاها، پیش‌بینی نقاط ازدحام و پیشنهاد بهبود زیرساخت‌ها هنوز آغاز راه است. بسیاری از شرکت‌ها، راه‌حل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی شهری را برای پیش‌بینی احتمال تأثیرات آب‌وهوا بر زیرساخت‌های شهر، شدت برخورد خودرو، بهینه‌سازی تعمیر و نگهداری زیرساخت و شبیه‌سازی‌های برنامه‌ریزی شهری محلی ارائه می‌کنند. این روش مبتنی بر داده، امکان برنامه‌ریزی فعال، صدور مجوز و کاهش مشکلات را پیش از بروز آنها فراهم می‌آورد و یک حکمرانی شهری پاسخگو، شفاف و فراگیر را ایجاد می‌کند. توانمندسازی شهروندان با دموکراتیک کردن فرآیندهای شهر برنامه‌ریزی شهری به طور سنتی، یک امر از بالا به پایین بوده است. هوش مصنوعی مولد می‌تواند شرایط را تغییر ‌دهد و با باز کردن روزنه‌های جدید به روی مشارکت شهروندان، افزایش شفافیت و مشارکت مردمی، بوروکراسی‌های اغلب پیچیده را دموکراتیک ‌کند. ساکنان می‌توانند از فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مانند چت‌بات‌ها، برای پاسخ دادن به پرسش‌های خود، از رمزگشایی پیچیده منطقه‌بندی و کدهای ساختمانی گرفته تا پیمایش قوانین مهندسی و مقررات برنامه‌ریزی اغلب متناقض استفاده کنند. بسیاری از شرکت‌ها از واقعیت مجازی و هوش مصنوعی همه‌جانبه برای تجسم محیط‌های شهری آینده استفاده می‌کنند. این کار به شهروندان امکان می‌دهد تا فرآیند برنامه‌ریزی را به یک روش معنادار درک کنند و در آن مشارکت داشته باشند. پیشرفت هوش مصنوعی مولد شهری بیشتر شهرها در آغاز سفر هوش مصنوعی مولد خود هستند و سعی دارند بهترین شیوه‌ها را به کار بگیرند. بسیاری از شهرها، آزمایش کردن مفاهیم هوش مصنوعی را آغاز کرده‌اند. آن‌ها از انواع گوناگون هوش مصنوعی، از بینایی رایانه‌ای گرفته تا یادگیری ماشینی استفاده می‌کنند و برخی از آن‌ها نیز برنامه‌هایی را با استفاده از هوش مصنوعی مولد آغاز کرده‌اند. چالش‌ها و ایده‌ها در حال حاضر یک موج از پذیرش هوش مصنوعی را به صورت عمومی در هر صنعتی می‌بینیم و برنامه‌ریزی شهری نیز از این قاعده مستثنی نیست. اگرچه پتانسیل هوش مصنوعی مولد بسیار زیاد است، اما چالش‌ها همچنان وجود دارند. سوگیری داده‌ها می‌تواند به خروجی‌های تبعیض‌آمیز منجر شود که نیاز به توسعه مسوولانه و ملاحظات اخلاقی را برجسته می‌کنند. نظارت انسان و شفافیت در توسعه مدل هوش مصنوعی مهم است. علاوه بر این، تأثیرات اجتماعی و اقتصادی پذیرش هوش مصنوعی شهری باید به دقت مورد توجه قرار بگیرند، زیرا در صورت عدم کنترل می‌توانند نابرابری‌ها را تشدید کنند. تغییرات بیشتر می‌شوند و هوش مصنوعی مولد در حال توسعه است. اگرچه پتانسیل هوش مصنوعی مولد برای بهینه‌سازی شکل شهر، جاده‌ها، انرژی، انتشار گازهای گلخانه‌ای، زباله، ارتباطات و خدمات عمومی غیرقابل انکار است، اما این پرسش پیش می‌آید که آیا برنامه‌ریزان، مهندسان و مدیران شهری آماده حرکت در این موج انقلابی هستند. مجموعه مهارت‌ها مستلزم ارتقای تجربیات و تعاملات در زمینه‌های گوناگون هستند؛ از طراحی و مدیریت داده گرفته تا تجزیه و تحلیل شهر، تسلط بر کدنویسی و چارچوب اخلاقی برای هوش مصنوعی. دانشگاه‌ها تازه آموزش نسل بعدی برنامه‌ریزان شهری را آغاز کرده‌اند و جوامع برای ایجاد اعتماد، به تعامل و آموزش دیدن با مدل‌های هوش مصنوعی مولد نیاز دارند. این بهتر از آن چیزی است که امروز وجود دارد و مانند یک موزاییک تکه‌تکه از مجموعه داده‌ها، سیاست‌ها، بوروکراسی‌ها و بخش‌های متفاوت در سطوح گوناگون محلی، ایالتی و فدرال است. در هر حال، این هدف دست‌نیافتنی نیست. آمادگی برای هوش مصنوعی عمومی شهری، نیازمند یک رویکرد سه‌جانبه است که عبارتند از مشارکت شرکت‌های هوش مصنوعی، ارتقاء مهارت نیروی کار با مشارکت واقعی جامعه و ایجاد چارچوب‌های اخلاقی و حاکمیت داده‌های هوش مصنوعی. نقطه آغاز این کار، ایجاد آگاهی در میان کارکنان است تا روی حل مشکل تمرکز داشته باشند، مشکلات کلیدی شهر را شناسایی کنند که به کمک پروژه‌های مرتبط با هوش مصنوعی قابل حل شدن هستند، با بخش خصوصی مشارکت داشته باشند و با احتیاط پیش بروند. شرکت‌ها باید یک چارچوب قوی را برای خط مشی هوش مصنوعی به وجود بیاورند که مواردی را مانند شرایط استفاده یا عدم استفاده کارمندان از هوش مصنوعی، چگونگی محافظت جوامع از حریم خصوصی خود، چگونگی پایبند ماندن به یک چارچوب امنیت سایبری و چگونگی سروکار داشتن با مسائل اخلاقی، سوگیری و انصاف مشخص می‌کند. برنامه‌ریزان با پذیرش این چالش‌ها و مدیریت مسئولانه آنها می‌توانند پتانسیل هوش مصنوعی را برای ایجاد شهرهای انعطاف‌پذیر و هوشمند آینده کشف کنند. با همکاری بیشتر می‌توان آینده‌ای را ساخت که در آن، هوش مصنوعی مسئولانه مناظر شهری بهتری را برای همه شکل دهد.

1 هفته قبل

هوش مصنوعی جدید، قدرت استدلال مغز را شبیه‌سازی می‌کند

«چت‌جی‌پی‌تی» چه زمانی وارد حوزه رباتیک می‌شود؟

4 هفته قبل

تحول بی‌سابقه در دنیای پزشکی؛ مرد استرالیایی رکوردِ زنده‌ ماندن با قلب مصنوعی را در جهان شکست

هوش مصنوعی، تفکر انتقادی را از بین می‌برد

تغییر صدای موش‌ها با انتقال ژن مرتبط با زبان انسان

چت جی‌پی‌تی هر هفته میزبان ۴۰۰ میلیون کاربر است

زن و بهداشت

اختلال بی‌خوابی یا اینسومنیا

بی‌خوابی یا نداشتن خواب کافی و باکیفیت یکی از مشکلات رایجی است که می‌تواند زندگی روزمره افراد را تحت تأثیر قرار دهد. بی‌خوابی می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله استرس، اضطراب، افسردگی، تغییرات هورمونی، عادات نادرست خواب، مصرف برخی داروها یا بیماری‌های زمینه‌ای ایجاد شود. این مشکل نه‌تنها بر سلامت جسمی و روحی فرد تأثیر می‌گذارد، بلکه باعث کاهش تمرکز، ضعف در عملکرد روزانه و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن می‌شود. در صورتیکه با بی‌خوابی مواجه شدید، می‌توانید به دکتر روانشناس یا دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از بهترین دکترهای معرفی‌شده در شهر خود نیز از دکترتو کمک بگیرید. بی‌خوابی به انگلیسی (insomnia)، رایج‌ترین اختلال خواب است که می‌تواند مشکلاتی همچون سخت به خواب‌رفتن، سخت خوابیدن یا خیلی زود بیدار‌شدن و عدم توانایی در دوباره خوابیدن را شامل شود. در بی‌خوابی ممکن است بعد از بیدار‌شدن هنوز احساس خستگی کنید. بی‌خوابی نه تنها بر میزان انرژی و خلق‌و‌خوی شما اثر دارد، بلکه بر سلامتی، عملکرد کاری و کیفیت زندگی شما نیز موثر است. با وجود متفاوت‌بودن خواب مورد نیاز هر فرد، به طور میانگین بزرگسالان به ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه نیاز دارند. بی‌خوابی می‌تواند به صورت حاد (کوتاه‌مدت) و مزمن (بلندمدت) باشد. بی‌خوابی حاد معمولا نتیجه‌ی استرس یا حادثه‌ای آسیب‌زا است و به مدت چند روز یا چند هفته طول می‌کشد. ولی بی‌خوابی مزمن معمولا نتیجه‌ی استرس، حوادث زندگی یا عاداتی است که خواب را مختل می‌کند و یک ماه یا بیشتر طول می‌کشد. تشخیص اختلال بی‌خوابی با بررسی دو معیار زیر می‌تواند بیان شود: مشکلات خواب به مدت حداقل سه شب در هفته به مدت حداقل سه ماه اتفاق بیفتد مشکلات خواب باعث ایجاد پریشانی عمده یا مشکلات عملکردی در زندگی فرد می‌شود عامل ایجادکننده مشکل بی‌خوابی می‌تواند در افراد متفاوت باشد. به‌عنوان مثال نوشیدن و مصرف بیش از حد کافئین در طول روز و یا یک مسئله‌ی پیچیده‌تر مانند بیماری‌های زمینه‌ای و یا حتی استرس و اضطراب بیش از حد می‌تواند باعث ایجاد بی‌خوابی شود. خبر خوب این است که بسیاری از مشکلات بی‌خوابی قابل‌حل بوده و حتی اغلب با تغییر سبک زندگی نیز قابل‌حل هستند. با بررسی دلایل اساسی و ایجاد تغییرات ساده در سبک زندگی روزمره و تغییر محیط خواب می‌توانید بی‌خوابی را درمان کرده و به کیفیت و بهبود خوابتان کمک کنید. انواع مختلف از اختلال بی‌خوابی: بی‌خوابی حاد: به‌صورت معمول در صورت نبود عوامل بیرونی استرس‌زا خودبه‌خود برطرف می‌شود. به دلیل شرایط موقعیتی استرس‌زا مانند شغل جدید و یا استرس سایر مسائل رخ می‌دهد معمولاً تا حدود یک ماه ادامه پیدا می‌کند بی‌خوابی موقت: کمتر از یک هفته طول می‌کشد معمولاً به دلیل موجودیت اختلالات دیگر؛ تغییر در محیط خواب و استرس یا افسردگی رخ می‌دهد. بی‌خوابی مزمن: بی‌خوابی معمولاً یک اختلال کوتاه مدت و گذرا است بیش از یک ماه طول می‌کشد در مواردی می‌تواند بی‌خوابی به حالت مزمن تبدیل شود که در نتیجه‌ی یک بیماری یا اختلال روانی رخ دهد. چه عواملی افراد را بیشتر در معرض خطر ابتلا به بی‌خوابی قرار می‌دهد؟ سن: بی‌خوابی در هر سنی ممکن است رخ دهد؛ اما افراد با سن بالا بیشتر مستعد ابتلا به بی‌خوابی هستند سابقه خانوادگی و ژنتیک: ژنتیک می‌تواند بر روی بی‌خوابی تأثیرگذار باشد و البته در مقابل می‌تواند بر روی خواب‌آلودگی و خواب عمیق نیز تأثیرگذار باشد محیط زندگی و شغل: موارد زیر می‌توانند چرخه‌ی خواب و بیداری شما را مختل کنند: شیفت کاری یا کار شبانه صدا یا نور نامناسب و زیاد گرما و سرمای کنترل نشده سفرهایی مکرر به مکان‌هایی که از نظر زمانی با هم تفاوت دارند سبک زندگی: عادت‌های غلط زندگی می‌توانند خطر ابتلا به مشکلات خواب را افزایش دهند. تغییر در روند خواب یا تغییر روال عادی می‌تواند زمان خواب شما را مختل کند. به‌عنوان‌مثال: بیدارشدن از خواب برای مراقبت از کودکتان باعث می‌شود در طول روز مرتباً چرت بزنید. مصرف کافئین، نیکوتین، الکل و دیگر مواد مخدر، تماشای تلویزیون و برنامه‌های مهیج در زمان نزدیک به آخر شب. استرس: استرس یا نگرانی در مورد تحصیل، شغل، روابط عاطفی و یا هریک از چالش‌های مربوط به زندگی‌تان باعث افزایش احتمال ابتلا به اختلال بی‌خوابی می‌شود. همچنان نگرانی در مورد این‌که آیا خوابی کافی داشته‌اید یا نه و چک کردن مدام ساعت خطر ابتلا به بی‌خوابی را نیز در شما افزایش می‌دهد. جنسیت: اختلال بی‌خوابی در زنان بیشتر از مردان مشاهده می‌شود. احساس ناراحتی و تغییرات هورمونی در طول بارداری و یائسگی نیز می‌تواند باعث بروز مشکلات خواب شود. علائم و نشانه‌های ابتلا به اختلال بی‌خوابی: حتی اگر زمان کافی و شرایط مناسب برای خوابیدن را داشته باشید علل عمده‌ی بی‌خوابی مشکل در خوابیدن و از خواب پریدن است. از نشانه‌های ابتلا به بی‌خوابی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: قبل از اینکه به خواب بروید مدت زیادی را در محل خوابتان بیدار می‌مانید زمان خوابتان کم باشد. ممکن است در طول شب چندین مرتبه بیدار شوید و بیشتر طول شب را بیدار بمانید صبح بسیار زود بیدار می‌شوید و دیگر خوابتان نمی‌برد کیفیت خوابتان پایین است و اکثر اوقات بعد از این‌که بیدار می‌شوید احساس بی‌رمقی و کسالت دارید و در طول روز خواب‌آلود و خسته هستید، در تمرکز بر روی کارهایتان مشکل دارید. همچنان ادامه‌ی این وضعیت می‌تواند احتمال ابتلا به حالات اضطراب، افسردگی و تحریک‌پذیری را در شما افزایش دهد. سخن پایانی: در ادامه‌ی این مقاله و نسخه‌ی آینده به شرح دلایل، عوارض و سایر توضیحات مربوط به اختلال بی‌خوابی یا اینزومنیا خواهیم پرداخت. نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»

1 هفته قبل

سندرم قلب شکسته چیست؟

1 هفته قبل

چگونه با افراد خودشیفته رفتار کنیم؟

کم‌خونی در زنان

اختلال خودشیفتگی یا نارسیسیسم چیست؟ (۲)

پرکاری تیروئید

اختلال خودشیفتگی یا نارسیسیسم چیست؟

زن و ادبیات

نسیم مرعشی و نوعی منحصر به‌فرد از نویسندگی

نسیم مرعشی، سال ۱۳۶۲ در اهواز به دنیا آمد. او دوران کودکی و نوجوانی خود را در این شهر گذراند. مرعشی نویسنده‌ی داستان و روزنامه‌نگار است. او حرفه‌ی روزنامه‌نگاری را از ۱۳۸۶ در هفته‌نامه‌ی همشهری جوان آغاز کرد و اولین داستان‌هایش را در آن روزنامه به چاپ رساند. رشته‌ی تحصیلی مرعشی که به‌خاطرش از اهواز به تهران آمد، مهندسی مکانیک بود؛ اما حسب علایق شخصی به دنیای نویسندگی روی آورد و از ۱۳۸۹ داستان‌نویسی را آغاز کرد. اولین داستان تحسین‌شده‌ی خود با نام «رود» را در همشهری نوشت که در نخستین جشنواره‌ی داستان تهران رتبه‌ی نخست را کسب کرد. نسیم مرعشی به‌عنوان نویسنده‌ای جوان، از زمان شروع فعالیت نویسندگی توانسته است تحسین‌ها و جوایز زیادی را به دست آورد. او اولین رمان بلند خود را با نام «پاییز آخرین فصل سال است» را ۱۳۹۳ در نشر چشمه به چاپ رساند. این کتاب توانست توجه مخاطبان را به خود جلب کند تا جایی که خیلی زود به چاپ بعدی رسید و یک سال بعد جایزه‌ی جلال آل احمد را به دست آورد. مرعشی در توضیح اقبال به رمانش علاوه بر تکنیک‌های نویسندگی، شانس را دخیل دانسته است. او می‌گوید آماده شدن کتاب پاییز آخرین فصل سال است، مقارن با رفع توقیف از نشر چشمه و توجه‌ها به این موضوع بود. در این وضعیت وقتی کتابش در آن انتشارات به چاپ رسید توانست بیشتر توجه جلب کند. این کتاب همچنین به‌عنوان یکی از آثار برگزیده‌ی ادبیات فارسی برای انتشار در ایتالیا انتخاب و در این کشور منتشر شد. پس از این موفقیت‌ها بود که او نوشتن را به‌طور حرفه‌ای و در قالب رمان‌های بلند پیش گرفت. در کارنامه‌ی نسیم مرعشی چند رمان و مجموعه داستان به چشم می‌خورد که به معرفی آن‌ها می‌پردازیم. پاییز فصل آخر سال است پاییز فصل آخر سال است، پرفروش ترین رمان نسیم مرعشی است و داستان زندگی سه دختر را روایت می‌کند که هر کدام با چالش‌ها و مسائل متفاوت خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند. یکی با مهاجرت درگیر است، یکی با هویت شغلی و اجتماعی و دیگری با روابط عاطفی. چنان‌که خود مرعشی عنوان کرده بن‌مایه‌ی این کتاب را وقایع سال ۸۸ شکل ‌داد. او درباره‌ی داستان گفته است: «کلاژی است از من، دوستانم و تخیل.» در هر کدام از این روایت‌ها می‌توانیم ترس‌ها، دلهره‌ها، تردیدها و کمال‌گرایی دختران دهه‌ی شصتی را ببینیم که دائماً در تلاش هستند چیزی جز آنچه دارند به دست آورند و رؤیاهای معلقشان آن‌ها را راضی نگه نمی‌دارد. نخجیر نخجیر یکی از داستان‌های کوتاه مرعشی است که توانست جایزه‌ی بیهقی را در ۱۳۹۲ دریافت کند. موضوع آن درباره‌ی کودکی است که بعد از اشغال شهر خرمشهر، در مدرسه‌ای جا مانده و سربازی عراقی او را پیدا می‌کند. این سرباز یک تک‌‌تیرانداز تازه‌کار عراقی است که به‌‌دلیل مهارتش در نقطه‌زنی به خرمشهر فرستاده شده است. داستان، درباره‌ی درگیری و رابطه‌ی این افسر با کودک و تلاش او برای بیرون بردن کودک از اردوگاه بدون جلب توجه است. هرس کتاب هرس را در بستر جنگ ایران و عراق روایت می‌شود. یکی از موضوعات مهم این کتاب، پرداختن به تأثیرات جنگ بر افراد گرفتار در آن است. کسانی که از جنگ جان سالم به دربردند؛ اما هرگز زندگی‌شان به قبل بازنگشت و همواره سایه‌ی شوم آن را بر ذهن و روان خود احساس می‌کنند؛ زیرا کشته شدن و از دست دادن تنها یک بعد از جنگ است. مرعشی نوشتن هرس را واکنش خود به مسئله‌ی جنگ می‌داند و این موضوع که جنگ چگونه می‌تواند نسل‌ها را نابود کند. او این رمان را با الهام از جنگ ایران و عراق و جنگ سوریه و بحران پناه‌جویان در ۱۳۹۶ نوشت. شخصیت‌های داستان یک زوج خرمشهری هستند که در پی جنگ و مرگ اولین فرزندشان به زندگی عادی خود بازنگشته‌اند. پیرنگ داستان، مواجهه‌ی متفاوت این دو است با آنچه پشت سر گذاشته‌اند. درباره کشتن کتاب درباره کشتن، چند روايت کوتاه و مستند درباره‌ی موضوع کشتن است. مرعشی در این داستان، خواننده را به دل زندگی روزمره می‌برد؛ یعنی جایی که به‌واسطه‌ی همین روزمرگی و عادت، عمل کشتن در آن خشونت‌زدایی شده است و واژه‌ی مردن جای واژه‌ی کشتن نشسته است. او این عادت روزمره را به‌شکل جنايتی هولناک در روايات وارد می‌کند تا خواننده این بار از زاویه‌ای متفاوت به این عمل بنگرد. عملی چون جنگ گاوها يا سر بريدن احشام. او می‌گوید ما در احاطه‌ی خبرهای کشتن هستیم: تصادف، قتل، اعدام، جنگ. این همه فرصت نمی‌دهد تا در درون آن‌ها تعمق کنیم و تنها از لابه‌لای این کشتن‌ها می‌گذریم. این کتاب دعوتی است برای ایستادن و دوباره دیدن این مفهوم. فیلم‌نامه‌ی بهمن را مرعشی به‌صورت مشترک با مرتضی فرشباف نوشت و داستان زنی به نام هما را روایت می‌کند. هما پرستار است و به‌د‌نبال قرار گرفتن در یک نوبت کاری ده‌شبه گرفتار بی‌خوابی می‌شود. این وضعیت او را گرفتار بحران در ارتباط با خانواده، فرزند و دوستانش می‌کند تا جایی که به مرز فروپاشی می‌رسد. این فیلم در ۱۳۹۳ اکران شد. مرعشی علاوه بر رمان‌های بزرگسال، کتاب‌های ویژه‌ی کودکان نیز نوشته است؛ ازجمله دو کتاب درسا و ماجرای عجیب کلاس دوم و درسا و کلاس سوم پیتزایی که در ۱۴۰۱ منتشر شدند. داستان این دو کتاب درباره‌ی دختربچه‌ای به نام درسا است که در داخل خانه و مدرسه مشکلاتی دارد در حالی که خود او هم به‌شدت حساس است و بنابراین دردسرهای زیادی را تحمل می‌کند. برخی منتقدان کتاب‌های مرعشی را عامه‌پسند می‌دانند. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، نسیم مرعشی قلم روان دارد، به‌خوبی با رگ خواب مخاطبان خود آشناست و می‌داند درباره‌ی چه موضوعی چطور بنویسد تا مخاطبش را درگیر نگه دارد؛ به‌ویژه که او یک دهه شصتی است و توانایی زیادی در شخصیت‌پردازی و پرداختن به جزئیات آن‌ها دارد. او موضوع داستان‌هایش را از میان دغدغه‌های مردم انتخاب می‌کند. اغلب داستان‌های او از روایت خطی پیروی نمی‌کنند و در زمان‌های مختلف رخ می‌دهد؛ یعنی مدام از زمان حال به گذشته و بالعکس در رفت‌وآمد هستند و در عین حال، این رفت‌وبرگشت‌ها مخاطب را گمراه نمی‌کند. این سبک برای بسیاری مخاطبان می‌تواند جذاب و کم‌دردسر باشد. در اغلب داستان‌های او جنگ و پیامدهای آن، حضور پررنگ دارد. موضوعی که طرفداران خاص خود را دارد. یکی دیگر از ویژگی‌‌های قلم مرعشی قدرت فضاسازی اوست که به‌خوبی می‌تواند داستان را در ذهن خواننده به تصویر بکشد و او را به جغرافیایی ببرد که داستان در آن رخ می‌دهد. نویسنده: قدسیه امینی

مینا فراز؛ نویسنده‌ی از دل مهاجرت

رمان دلبند؛ روایتی تلخ و حیرت آور از تاریخ برد‌گی

4 هفته قبل

ملیندا گیتس؛ با «لحظه‌ی صعود» به توانمندی زنان پرداخت!

نیلوفر نیک‌سیر؛ نوشتن، مبارزه با فراموشی‌ست!

2 ماه قبل

در راه ویلا؛ تقابلی از دو نسل در یک ویلا

2 ماه قبل

غاده السمان؛ اسطوره‌ی که با قلم خود از زنان دفاع کرد

دانش خانواده

کلید تربیت فرزندان موفق

تربیت فرزندان یکی از مهم‌ترین و در عین حال چالش‌برانگیزترین وظایف والدین است. هر پدر و مادری آرزو دارد که فرزندش به فردی موفق، مستقل و خوشبخت تبدیل شود، اما موفقیت در این مسیر نیازمند آگاهی، صبر و استفاده از روش‌های درست تربیتی است. "کلید تربیت فرزندان موفق" نه تنها به معنای دستیابی به دستاوردهای مادی یا تحصیلی نیست، بلکه شامل پرورش انسان‌هایی با اعتماد به نفس، ارزش‌های اخلاقی قوی و توانایی مواجهه با چالش‌های زندگی است. در این مقاله، به بررسی اصول و راهکارهایی می‌پردازیم که می‌تواند به والدین کمک کند تا فرزندان خود را به سوی موفقیت هدایت کنند. اهمیت الگوسازی والدین یکی از مهم‌ترین کلیدهای تربیت فرزندان موفق، رفتار خود والدین است. کودکان از همان سنین پایین، بیشتر از آنکه به حرف‌ها گوش دهند، به اعمال و رفتار بزرگ‌ترها نگاه می‌کنند. اگر می‌خواهید فرزندتان صادق، مهربان یا سخت‌کوش باشد، ابتدا باید این ویژگی‌ها را در خودتان نشان دهید. به عنوان مثال، اگر والدین در حضور فرزندان به طور مداوم از مشکلات شکایت کنند یا با تنبلی با وظایف خود برخورد کنند، نمی‌توانند انتظار داشته باشند که فرزندشان نگرش مثبتی به زندگی یا عادت‌های کاری خوب داشته باشد. الگوسازی به معنای زندگی کردن بر اساس ارزش‌هایی است که می‌خواهید به فرزندتان منتقل کنید. اگر احترام به دیگران برایتان مهم است، این احترام را در تعاملات روزمره‌تان با همسر، دوستان یا حتی غریبه‌ها نشان دهید. کودکان مانند آینه‌ای هستند که رفتار والدین را منعکس می‌کنند؛ بنابراین، اولین قدم در تربیت موفق، اصلاح و بهبود رفتار خودمان است. ایجاد محیطی امن و حمایت‌گر فرزندان برای رشد و شکوفایی به محیطی نیاز دارند که در آن احساس امنیت کنند. این امنیت تنها به معنای تأمین نیازهای جسمی مانند غذا و سرپناه نیست، بلکه شامل امنیت عاطفی نیز می‌شود. والدینی که به فرزندان خود گوش می‌دهند، احساساتشان را درک می‌کنند و بدون قضاوت با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنند، پایه‌ای محکم برای اعتماد به نفس فرزندانشان می‌سازند. به عنوان مثال، اگر کودکی در مدرسه با مشکلی مواجه شده و به خانه می‌آید، واکنش والدین می‌تواند تعیین‌کننده باشد. سرزنش کردن یا بی‌توجهی ممکن است او را از بیان مشکلاتش در آینده بازدارد، اما گوش دادن فعال و ارائه راه‌حل‌های منطقی به او کمک می‌کند تا احساس کند همیشه تکیه‌گاهی دارد. این حس امنیت به فرزندان اجازه می‌دهد تا با شجاعت بیشتری به سوی اهدافشان حرکت کنند و از شکست نترسند. آموزش مسئولیت‌پذیری یکی دیگر از کلیدهای تربیت فرزندان موفق، آموزش مسئولیت‌پذیری از سنین پایین است. کودکانی که یاد می‌گیرند مسئولیت اعمال، تصمیمات و وظایف خود را بپذیرند، در بزرگسالی بهتر می‌توانند با چالش‌ها مواجه شوند. این آموزش می‌تواند از کارهای ساده‌ای مانند مرتب کردن اتاقشان یا کمک در کارهای خانه شروع شود. والدین باید به فرزندان خود اجازه دهند که عواقب طبیعی انتخاب‌هایشان را تجربه کنند. به عنوان مثال، اگر کودکی تکالیفش را انجام ندهد و در مدرسه نمره بدی بگیرد، بهتر است به جای مداخله فوری، به او اجازه دهید که از این تجربه درس بگیرد. البته این به معنای بی‌توجهی نیست؛ بلکه باید تعادلی بین حمایت و استقلال برقرار شود. مسئولیت‌پذیری به فرزندان کمک می‌کند تا خودکنترلی و نظم را در زندگی‌شان نهادینه کنند، دو ویژگی که برای موفقیت ضروری هستند. تشویق به یادگیری و کنجکاوی موفقیت تنها به نمرات بالا یا مدارک تحصیلی وابسته نیست، بلکه به توانایی یادگیری مداوم و انطباق با شرایط جدید بستگی دارد. والدین می‌توانند با تشویق کنجکاوی طبیعی فرزندانشان، آن‌ها را به سوی موفقیت هدایت کنند. این کار می‌تواند از طریق فراهم کردن کتاب، بازی‌های آموزشی یا حتی بحث‌های خانوادگی درباره موضوعات مختلف انجام شود. به جای فشار آوردن به فرزندان برای کسب نمرات عالی، بهتر است بر لذت یادگیری تمرکز کنید. مثلاً اگر فرزندتان به ستاره‌شناسی علاقه دارد، او را به رصد آسمان شب ببرید یا کتاب‌هایی در این زمینه برایش تهیه کنید. این رویکرد نه تنها دانش او را افزایش می‌دهد، بلکه انگیزه درونی‌اش را برای دنبال کردن علایقش تقویت می‌کند. تقویت اعتماد به نفس اعتماد به نفس یکی از ستون‌های اصلی موفقیت است. فرزندانی که به توانایی‌های خود ایمان دارند، شجاعت بیشتری برای امتحان کردن چیزهای جدید و غلبه بر موانع نشان می‌دهند. والدین می‌توانند با تشویق تلاش‌های فرزندان (نه فقط نتایج) و پرهیز از مقایسه آن‌ها با دیگران، این اعتماد را تقویت کنند. به عنوان مثال، اگر فرزندتان در یک مسابقه ورزشی برنده نشد، به جای تمرکز بر شکست، تلاش و پشتکارش را تحسین کنید. جملاتی مانند "من به تلاشت افتخار می‌کنم" یا "مهم اینه که بهترین خودت رو نشون دادی" می‌تواند تأثیر عمیقی بر ذهنیت او بگذارد. اعتماد به نفس به فرزندان کمک می‌کند تا در برابر ناکامی‌ها مقاوم شوند و به جای تسلیم شدن، به دنبال راه‌حل باشند. آموزش مدیریت احساسات موفقیت در زندگی تنها به مهارت‌های شناختی وابسته نیست؛ توانایی مدیریت احساسات نیز نقش کلیدی دارد. کودکانی که یاد می‌گیرند خشم، ترس یا ناراحتی خود را کنترل کنند، در روابط اجتماعی و تصمیم‌گیری‌هایشان موفق‌تر عمل می‌کنند. والدین می‌توانند این مهارت را از طریق گفتگو و تمرین به فرزندانشان بیاموزند. برای مثال، وقتی فرزندتان عصبانی است، به جای سرکوب احساساتش، از او بخواهید که درباره دلیل ناراحتی‌اش صحبت کند و سپس با هم راه‌حلی پیدا کنید. تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق یا نوشتن احساسات نیز می‌تواند به او کمک کند تا آرامش خود را بازیابد. این مهارت‌ها در بزرگسالی به او کمک می‌کند تا در موقعیت‌های استرس‌زا با خونسردی عمل کند. ارزش‌گذاری به تلاش به جای نتیجه در بسیاری از فرهنگ‌ها، موفقیت با نتایج ملموس مانند نمرات بالا یا شغل پردرآمد سنجیده می‌شود. اما تربیت فرزندان موفق نیازمند تغییر این دیدگاه است. والدین باید به فرزندان خود بیاموزند که تلاش و پشتکار ارزشمندتر از نتیجه نهایی است. این نگرش به آن‌ها کمک می‌کند تا از شکست نترسند و آن را به عنوان بخشی از مسیر یادگیری ببینند. به عنوان مثال، اگر فرزندتان در امتحانی نمره پایینی گرفت اما برای آن سخت تلاش کرده بود، به جای سرزنش، به او بگویید که تلاشش قابل تقدیر است و با هم بررسی کنید که چگونه می‌تواند دفعه بعد بهتر عمل کند. این رویکرد به او یاد می‌دهد که موفقیت یک سفر است، نه یک مقصد. ایجاد ارتباط قوی با فرزندان ارتباط صمیمی و باز بین والدین و فرزندان، یکی از مهم‌ترین عوامل در تربیت موفق است. فرزندانی که احساس می‌کنند می‌توانند با والدین خود درباره هر چیزی صحبت کنند، کمتر دچار انحراف یا مشکلات روانی می‌شوند. این ارتباط نیازمند زمان، توجه و صبر است. والدین باید زمانی را برای بودن با فرزندانشان اختصاص دهند، چه از طریق بازی، گفتگو یا فعالیت‌های مشترک. این لحظات نه تنها پیوند خانوادگی را تقویت می‌کند، بلکه به فرزندان احساس ارزشمندی می‌دهد. وقتی فرزندان بدانند که مورد توجه و محبت قرار دارند، انگیزه بیشتری برای رشد و موفقیت پیدا می‌کنند. تربیت فرزندان موفق یک فرآیند پیچیده و چندوجهی است که نیازمند آگاهی، تعهد و عشق بی‌قید و شرط والدین است. کلیدهای موفقیت در این مسیر شامل الگوسازی مثبت، ایجاد محیطی امن، آموزش مسئولیت‌پذیری، تشویق به یادگیری، تقویت اعتماد به نفس، مدیریت احساسات، ارزش‌گذاری به تلاش و برقراری ارتباط قوی با فرزندان است. هیچ فرمول جادویی برای تربیت وجود ندارد، اما با به‌کارگیری این اصول، والدین می‌توانند فرزندان خود را به سوی زندگی‌ای پربار و موفق هدایت کنند. در نهایت، موفقیت واقعی در این است که فرزندانمان نه تنها به اهدافشان برسند، بلکه انسان‌هایی شاد، متعادل و مسئول در جامعه باشند.

مدیریت تعارضات خانوادگی؛ کلید حفظ آرامش و همبستگی در خانه

نقش خانواده در پیش‌گیری از آسیب‌های اجتماعی

4 هفته قبل

مهارت‌های ارتباطی در خانواده

چالش‌های والدین در تربیت فرزندان نوجوان

نقش خانواده در آموزش مهارت‌های زندگی به فرزندان

2 ماه قبل

تأثیر شیوه‌های تربیتی بر موفقیت تحصیلی کودکان

گالری: افتتاح دومین نمایشگاه «افغان لاجورد»؛ زنان تجارت‌پیشه‌ی هرات نگران آینده تجارت شان هستند

نمایشگاه تولیدات داخلی تحت عنوان «افغان لاجورد» روز (چهارشنبه، ۳ جوزا‌) در هرات برگزار شده است. در این نمایشگاه؛ زعفران، صنایع دستی، ظروف تزئینی، قالین، نقاشی، لباس‌های سنتی،‌ زیورآلات،‌ ترشی‌باب، شیرینی‌جات، مساله‌جات،‌ مواد غذایی و برخی محصولات دیگر در ۳۰۰ غرفه‌ به نمایش گذاشته شده است. ۱۰۰ غرفه‌ی این نمایشگاه به زنان اختصاص یافته است. این نمایشگاه به مدت چهار روز باز خواهد بود.

گالری: نمایشگاه صنایع‌دستی؛ زنان تجارت‌پیشه‌ی هرات در تقلای دور زدن رکود تجارت‌شان هستند

گالری: نمایشگاه تولیدات داخلی از سوی اتاق تجارت و صنایع زنان افغانستان_زون غرب؛ به پیشوازِ عید سعید فطر سال ۱۴۰۲ در هرات برگزار شد

گالری: عکس‌ها و طرح‌های شما؛ برای هشت مارچ!

گالری: عکس‌هایی از زنان هراتی در روز ۲۵ نوامبر, روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان