حاملگی خارج از رحم (Ectopic pregnancy) زمانی اتفاق می‌افتد که یک تخمک بارور شده در خارج از رحم، معمولا در لوله فالوپ کاشته شود. لوله فالوپ برای نگه داشتن جنین در حال رشد ساخته نشده است. این وضعیت می‌تواند منجر به خونریزی در والد تولد شود. حاملگی خارج از رحم یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که نیاز به درمان اورژانسی دارد. بارداری خارج از رحم چیست؟ معمولاً یک تخمک بارور شده خود را به پوشش داخلی رحم می‌چسباند، اما با حاملگی خارج رحمی تخمک بارور شده در خارج از رحم شما رشد می‌کند که می‌تواند شامل نواحی دیگری مانند لوله فالوپ، تخمدان‌ها، در شکم یا قسمت پایین دهانه رحم که بالای واژن است، باشد. در بیش از ۹۰ درصد موارد، تخمک در لوله فالوپ می‌چسبد. به این حالت حاملگی لوله‌ای نیز می‌گویند. علائم بارداری خارج از رحم ممکن است در ابتدا متوجه هیچ علامتی نشوید. با این حال، برخی از زنانی که حاملگی خارج از رحمی دارند، علائم یا نشانه‌های معمول اولیه بارداری را دارند - پریود نشدن، حساسیت پستان‌ها و حالت تهوع. حاملگی خارج از رحم همیشه علائمی ایجاد نمی‌کند و ممکن است فقط در طی یک اسکن معمول بارداری تشخیص داده شود. علائم بین ۴ تا ۱۲ هفته بارداری ایجاد می‌شوند. علائم می‌تواند شامل ترکیبی از موارد زیر باشد: عقب افتادن قاعدگی و سایر علائم بارداری درد پایین شکم در یک طرف خونریزی واژینال یا ترشح آبکی قهوه‌ای رنگ درد در نوک شانه شما احساس ناراحتی هنگام ادرار کردن یا مدفوع کردن اما این علائم لزوماً نشانه‌ای از یک مشکل جدی نیستند. آن‌ها گاهی اوقات می‌توانند ناشی از مشکلات دیگری باشند. اگر آزمایش بارداری انجام دهید، نتیجه مثبت خواهد بود. با این حال، بارداری خارج از رحم نمی‌تواند به طور طبیعی ادامه یابد. همانطور که تخم بارور شده در مکان نامناسب رشد می‌کند، علائم و نشانه‌ها بیشتر قابل توجه می‌شوند. هشدار اولیه بارداری خارج از رحم اغلب، اولین علائم هشدار دهنده حاملگی خارج از رحم، خونریزی خفیف واژینال و درد لگن است. اگر خون از لوله فالوپ نشت کند، ممکن است درد شانه یا تمایل به اجابت مزاج را احساس کنید. علائم خاص شما به محل تجمع خون و اعصاب تحریک شده بستگی دارد. علائم اورژانسی اگر تخمک بارور شده در لوله فالوپ به رشد خود ادامه دهد، می تواند باعث پارگی لوله شود. احتمال خونریزی شدید در داخل شکم وجود دارد. علائم این رویداد تهدید کننده زندگی شامل سبکی شدید سر، غش و شوک است. چه چیزی می‌تواند باعث بارداری خارج از رحم شود؟ در بسیاری از موارد، مشخص نیست که چرا یک زن حاملگی خارج از رحم دارد. گاهی اوقات زمانی اتفاق می‌افتد که مشکلی در لوله‌های فالوپ وجود دارد، مانند باریک یا مسدود شدن آن‌ها. موارد زیر همگی با افزایش خطر حاملگی خارج رحمی مرتبط هستند: بیماری التهابی لگن (PID) - التهاب دستگاه تناسلی زنان، معمولاً توسط یک عفونت مقاربتی (STI) ایجاد می‌شود. حاملگی خارج از رحم قبلی - خطر بارداری خارج از رحم دیگر حدود ۱۰٪ است. جراحی قبلی روی لوله‌های فالوپ شما – مانند یک روش ناموفق عقیم سازی زنان درمان باروری، مانند (IVF) - مصرف دارو برای تحریک تخمک گذاری (آزاد شدن تخمک) می‌تواند خطر حاملگی خارج رحمی را افزایش دهد. باردار شدن در حین استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) یا سیستم داخل رحمی (IUS) برای پیشگیری از بارداری - به ندرت باردار می‌شوید در حین استفاده از آن‌ها، اما اگر این کار را انجام می‌دهید، احتمال بارداری خارج از رحم بیشتر است عدم تعادل هورمونی یا رشد غیرطبیعی تخمک بارور شده نیز ممکن است نقش داشته باشد. سیگار کشیدن افزایش سن - این خطر برای زنان باردار بالای ۳۵ سال بیشتر است. شما همیشه نمی‌توانید از بارداری خارج از رحم جلوگیری کنید، اما می‌توانید با استفاده از کاندوم در هنگام عدم تلاش برای محافظت از نوزاد در برابر بیماری‌های مقاربتی، و با ترک سیگار در صورت سیگار کشیدن، خطر خود را کاهش دهید. عوارض بارداری خارج از رحم می‌تواند باعث باز شدن لوله فالوپ شما شود. بدون درمان، پارگی لوله می‌تواند منجر به خونریزی تهدید کننده زندگی شود. پیشگیری از بارداری خارج از رحم هیچ راهی برای جلوگیری از حاملگی خارج از رحم وجود ندارد، اما در اینجا چند راه برای کاهش خطر وجود دارد: محدود کردن تعداد شرکای جنسی استفاده از کاندوم در حین رابطه جنسی به پیشگیری از عفونت‌های مقاربتی کمک می‌کند و ممکن است خطر بیماری التهابی لگن را کاهش دهد. خود داری از کشیدن سیگار، قبل از اقدام به بارداری آن را ترک کنید. نحوه درمان حاملگی خارج از رحم بعد از مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات و عکس برداری و تشخیص حاملگی خارج رحمی، شما به دقت تحت نظر هستید و اگر تخمک بارور شده به خودی خود حل نشود، از یک درمان زیر استفاده می‌شود. دارو - تزریق یک داروی برای متوقف کردن رشد بارداری استفاده می‌شود. جراحی - جراحی تحت بیهوشی عمومی برای برداشتن تخمک بارور شده، معمولا همراه با لوله فالوپ آسیب دیده انجام می‌شود. در مورد مزایا و خطرات هر گزینه به شما گفته می‌شود. در بسیاری از موارد، بر اساس علائم شما و نتایج آزمایشاتی که انجام داده اید، درمان خاصی توصیه می‌شود. برخی از درمان‌ها ممکن است شانس شما را برای باردار شدن به طور طبیعی در آینده کاهش دهند، اگرچه بیشتر زنان هنوز هم می‌توانند باردار شوند. در این مورد با پزشک خود صحبت کنید. نویسنده: داکتر معصومه پارسا