نویسنده: مهدی مظفری ماه محرم، ماهی که یادآور رشادت‌ها و مظلومیت امام حسین (ع) و یارانش است، همواره برای مسلمانان، بویژه شیعیان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. در افغانستان نیز، این ماه با شور و شکوه خاصی برگزار می‌شود و مردم با حضور در مساجد، حسینیه‌ها و تکیه خانه‌ها، و تشکیل دسته‌‌های عزاداری به عزاداری و سوگواری سلاله پیغمبر حضرت اباعبدالله حسین(ع) می‌پردازند. اما امسال، عزاداری محرم در افغانستان با چالشی جدید روبرو شده است. حکومت سرپرست به‌طور فزاینده‌ای در حال اعمال محدودیت‌هایی برای برگزاری مراسم عزاداری هستند. یکی از این محدودیت‌ها، پایین کشیدن پرچم‌های حسینی و عزاداری در برخی مناطق است. به نقل از خبرگزاری‌ها، شماری از باشندگان و دکانداران در خیابان منطقه‌ی دشت برچی واقع درغرب ولایت کابل گفته‌اند که پرچم‌های عزاداری امام حسین(ع)، سقاخانه‌ها و دروازه‌های سیاه‌پوش از سوی نیروهای حکومتی شب دوشنبه، ۱۸ سرطان (دوم محرم) پایین گردیده و جمع آوری شده است. همچنین، در مناطق شیعهنشین شهر هرات نیز برخوردی مشابه با پرچم‌های عزاداری از سوی افراد دولت دیده شده است. علاوه بر پایین کشیدن پرچم‌ها و نمادهای عزاداری، حکومت محدودیت‌هایی را نیز برای برگزاری دسته‌‌های عزاداری و سخنرانی‌های مذهبی اعمال کرده است. این محدودیت‌ها که به بهانه‌های مختلفی از جمله «ایجاد ناامنی» و «تضمین امنیت عزاداران» وضع شده‌اند، عملاً فضای برگزاری مراسم عزاداری را تحت‌الشعاع قرار داده‌اند. پاسخ رسمی حکومت فعلی در زمینه پایین کشیدن پرچم‌های عزاداری و محدودیت مراسم‌های عزاداری، متناقض به نظر می‌رسد. برخی مسوولین مهم دولتی و آمران پولیس گفته‌اند که اقدامات علیه پرچم‌های عزاداری از سوی افراد پایین رتبه حکومت بوده است و مورد تأیید و قبول رسمی دولت نیست. اما عدّه‌ای دیگر از مسوولین و صاحب‌نظران حکومتی درمورد پایین کشیدن پرچم‌های عزاداری خلاف آنرا ابراز کرده اند: «جمع آوری برخی از سقاخانه‌ها، دروازه‌های سیاه‌پوش و پرچم‌های حسینی طبق توافق کمیسیون فرهنگی که متشکل از نمایندگان وزارت اطلاعات و فرهنگ، امر به معروف و نهی المنکر و علمای اهل تشیع می‌باشد، صورت گرفته است.» موردی که علمای شیعه افغانستان آن ابراز بی‌خبری می‌کنند و چنین برخوردهایی را غیر قابل قبول می‌دانند و می‌افزایند که با دولت حرف می‌زنند تا چنین اقداماتی را تکرار نکنند و مانع عزاداری شیعیان نشوند تا عموم اهالی تشیع بتوانند آزادانه عزاداری سالار شهیدان و یاران باوفای ایشان را تجلیل کنند. اقدامات فوق که به مثابه تلاشی برای سرکوب نمادهای مذهبی شیعه تلقی می‌شود و تا اکنون جریان دارد، با واکنش‌های تند مردم و علمای شیعه مواجه شده است. مردم ابراز داشته‌اند که هیچ یک ممانعت و محدودیت دولت در زمینه عزاداری سالار شهیدان را به رسمیت نمی‌شناسند و همچنان با شور و شوق به عزاداری سلاله پیغمبر و یاران باوفای ایشان می‌پردازند. از سویی، این اقدامات حکومت علیه مراسمات عزاداری و تعزیه، نگرانی‌های زیادی را در بین شیعیان افغانستان به وجود آورده است. بسیاری از مردم معتقدند که حکومت سرپرست در حال تلاش برای به حاشیه راندن مذهب شیعه در افغانستان هستند و بر این باورند که این اقدامات، مقدمه‌ای برای سرکوب بیشتر شیعیان در آینده خواهد بود. با این حال، به نظر می‌رسد که این اقدامات حکومت، نه تنها به نفع آن‌ها نخواهد بود، بلکه شکاف‌های مذهبی در افغانستان را عمیق‌تر خواهد کرد و تنش‌ها را در این کشور افزایش خواهد داد. تجلیل عزاداری محرم، حقی از حقوق اساسی شیعیان افغانستان است. این حق، نه تنها در قوانین افغانستان، بلکه در قوانین بین‌المللی نیز به رسمیت شناخته شده است. محدودیت مراسمات عزاداری و تعزیه سلاله پیغمبر حضرت حسین(ع) به معنی ممانعت و تقابل با حقوق میلیون‌ها شیعه عزادار حسینی است. حاکمان فعلی افغانستان موظف هستند که به حقوق تمام شهروندان خود، فارغ از مذهب و قومیت آن‌ها، احترام بگذارند. آن‌ها همچنین باید به آزادی‌های مذهبی مردم احترام بگذارند و از ایجاد هرگونه مانع برای برگزاری مراسم مذهبی خودداری کنند. شیعیان افغانستان، در طول تاریخ خود، همواره با صلح و مدارا در کنار دیگر اقوام این کشور زندگی کرده‌اند و به رسم و عنعنات قومی، دینی و ملی هر یک اقوام افغان احترام گذاشته‌اند. شیعیان سهم بسزایی در فرهنگ و تمدن افغانستان داشته‌اند و از حامیان اصلی استقلال و آزادی این کشور بوده‌اند. تک تک افراد حکومتی باید بدانند که سرکوب مذهب شیعه به هر بهانه‌ای، نه تنها به نفع افغانستان نخواهد بود، بلکه صلح و ثبات این کشور را نیز به خطر خواهد انداخت. در این میان، جامعه‌ی جهانی نیز باید نسبت به این اقدامات اخیر حکومت بی‌تفاوت نماند. آن‌ها باید از حقوق شیعیان افغانستان دفاع کنند و حکومت را به احترام به آزادی‌های مذهبی مردم این کشور فراخوانند.
