نیلاب همتا متولد کابل، نویسنده و فعال صلح است. وی آشنایی کامل با ادبیات داستانی داشته و نثرنویسی را به شکل درست آن می‌داند.
وی با توانایی که در عرصه ادبیات نوشتاری و نثرنویسی دارد، چندین اثر را به این زبان تقدیم جامعه نموده است. همچنان وی در روابط اجتماعی و برقراری ارتباطات نیز یک شخص لایق و توان‌مند بوده که این از ویژه‌گی‌های منحصر به فرد وی محسوب می‌شود.
نیلاب همتا از اشخاص است که به علم، آموزش و پرورش نهایت توجه را نموده و همواره مشوق دیگران در ادامه تحصیل می‌باشد. وی یک شخص نمونه و الگو برای دیگران محسوب شده؛ زیرا وی از دو رشته تحصیلی دیپلوم داشته و تحولات اخیر کشور باعث شد که وی رشته‌ی سوم درسی خود را به صورت نیمه رها نموده و عازم دیار مهاجرت شود.
او دانش‌آموخته روابط بین‌الملل بوده و در رشته‌های مهندسی و قصه‌گویی دیپلم دارد. نام‌برده در کنار فراگیری آموزش‌های تکنالوژی و زبان، یک راننده موفق نیز می‌باشد. تحصیل در رشته ادبیات برای او لذت بخش‌ترین رشته‌ی تحصیلی بوده است. اما با تحولات سیاسی در افغانستان او نتوانست، از دانشکده زبان و ادبیات پارسی، دانشگاه کابل فارغ شود. اکنون راه‌یافتن او به مقطع ماستری در رشته مدیریت بین‌الملل روزنه امید بیشتر برای آینده وی است.
وی در کنار تحصیل و فعالیت‌های اجتماعی، یک کارفرما و ایده‌پرداز موفق نیز است. وی با طرح‌های خوب و موثر خود باعث شکل‌دادن یک مرکز نوآوری، یک نهاد، یک مرکز هنری و گروه راویان شده است.
وی طرح‌های خود را در افغانستان خوب برنامه‌ریزی نموده و آن‌را به رشته‌ی اجرا درآورده بود. طوری‌که با خلاقیت‌های نو؛ وارد اجتماع شده و روزنه‌ی امید و همکاری برای قشر خود محسوب می‌شود.
بانو همتا، بنیان‌گذار «مرکز نو آوری دریچه» که محتوایش را کارآفرینی و فن‌آوری تشکیل می‌داد و همچنان موسس نهاد اجتماعی «دوستی با کتاب» است. او در کنار فعالیت‌های اجتماعی شرکت تجارتی «همتا هنر آرا» را نیز تاسیس کرد، فعالیت در بخش‌های هنر و طراحی اساسات عمده‌ی این شرکت را تشکیل می‌داد. همچنان بانو همتا یکی از اعضای برجسته کانون «ادبی پر» بوده که وی پس از پناه‌جویی به آلمان، گروه راویان صلح را نیز تشکیل داد که هم اکنون مدیر مسوول این اندیش‌کده بوده و برای صلح و ادبیات با جمعی از فرهنگیان داوطلبانه کار می‌کند. او برای ترویج صلح و کاهش خشونت و جنگ در جهان کاروزار «خلع سلاح برای صلح جهانی» را آغاز نموده و هم اکنون این کاروزار جریان دارد.
از آن‌جایی که وی دانش‌آموخته‌ی علوم سیاسی و روابط بین الملل است، در برگزاری کنفرانس‌های شبیه‌سازی سازمان ملل، تحقیقات درباره تحولات بین‌المللی و برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی نیز سهم بارزی داشته است.
بانو همتا به حیث فعال حقوق بشر و امدادگر در سازمان‌های عفو بین‌الملل، صلیب سرخ آلمان، کاریتاس آلمان و انجمن افغانستان و آسیای میانه کار کرده است.
وی در روزنامه‌نگاری و سواد رسانه‌ی نیز یک شخص قابل ملاحظه بوده و در تدوین خبر و گزارش دست‌بالایی دارد، ظرفیت سواد رسانه‌ی وی باعث شده که وی مدتی را در خبرگزاری باختر و مدتی را نیز در هفته‌نامه‌ی عقاب کار کند. او نه تنها به حیث هیأت دبیر هفته‌نامه عقاب مسوولیت داشت؛ بلکه در بنیاد جهانی سخن‌گستران سبزمنش نیز عضویت فعال داشته و کارکردهای علمی، ادبی و تحقیقاتی وی همیشه از این دو دریچه‌ی معتبر به نشر می‌رسد.
او با گرفتن لقب دانشجوی برتر دانشکده‌ی روابط بین‌الملل خاطرنشان ساخت که بانوان هم می‌توانند در عرصه تحصیلات عالی با نمرات اعلی بدرخشند.
نیلاب همتا لقب بهترین سخنران را نیز در کنفرانس رهبری آیسک افغانستان به خود اختصاص داد و هم زمان ایده تجارتی او مقام نخست را در این کنفرانس بدست آورد.
وی در عرصه ادبی آثاری را در دسترس جامعه قرار داده و از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
- پارسا و پریسا
- حکایت‌ها
- اطلس
- چندین مقاله‌ی علمی-تحقیقی
نویسنده: محمدرضا رامز
