مرکز خبرنگاران افغانستان اعلام کرده که ریاست امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در ولایت خوست، سخی سرورمیاخیل؛ مدیرمسوول رادیو و تلویزیون «غرغشت»، محمدالدین شاه خیالی؛ مدیرمسوول رادیو صدای مردم (ولس غژ)، پامیراندیش مهیدی؛ مدیرمسوول رادیو «چنار» و عبدالرحمان آشنا؛ گزارشگر رادیو «نن» را بازداشت کرده است.
این مرکز با نشر اعلامیهای گفته است که این کارمندان رسانهای روز (دوشنبه، ۱۸ ثور) به اداره امر به معروف و نهی از منکر احضار و بازداشت شدند.
در ادامه آمده است که اداره امر به معروف، مسوولان این رسانهها را متهم کرده است که اصول رسانهای تعیین شده حکومت سرپرست را در برنامههای رسانهای خود رعایت نکردهاند.
مرکز خبرنگاران تاکید کرده است که مسوولان محلی در ولایت خوست به رسانههای محلی در مورد نشر موسیقی هشدار داده بودند و احتمال میرود دلیل عمده بازداشت این چهار کارمند رسانهای، نشر موسیقی باشد.
این مرکز ضمن ابراز نگرانی از بازداشت این کارمندان رسانهای، خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط آنان شده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان یادآور شده که بر اساس قانون رسانههای همگانی، خبرنگاران در انجام کارهای حرفهای خود آزاد هستند و مسوولان حکومتی نباید در کار آنها محدودیت خلق کرده و یا آنان را تهدید کنند، بلکه باید از آنها حمایت کنند.
از سویی هم، کمیته حفاظت از خبرنگاران (CPJ) نیز خواستار رهایی فوری سه مدیرمسوول رسانه و یک خبرنگار بازداشت شده، شده است.
این کمیته از مسوولان حکومت سرپرست خواسته است که از آزار و اذیت خبرنگاران افغانستان فورا دست بکشد.
با این وجود شبیراحمد عثمانی، رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت خوست در صحبت با رسانه گوهرشاد بازداشت این خبرنگاران را رد نموده و گفته است که مدیرمسول رادیو و تلویزیون غرغشت و مدیران رادیوهای چنار و «ولس غژ» و گزارشگر رادیو نن بازداشت نشدهاند، بلکه آنان بهخاطر شریککردن بعضی مسایل مهم رسانهای در جلسهای در ریاست اداره امر به معروف خواسته شدهاند.
آقای عثمانی این گزارشها را تبلیغات مغرضانه و بیاساس خوانده است.
همچنین عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت سرپرست به رسانه گوهرشاد گفت که این خبرنگاران بازداشت نشدهاند، بلکه در یک سمینار در ریاست امر به معروف و نهی از منکر ولایت خوست شرکت کردهاند.
او گفت که اشتراک آنان در سمینار با رضایت خودشان بوده و در آن هیچ جبر و اکراه نبوده است.
وی تاکید کرد که این سمینار معلوماتی دو روزه خواهد بود.
در عین حال، ظریف کریمی، مسوول نی یا حمایتکنندهی رسانههای آزاد افغانستان به رسانه گوهرشاد گفت: «این خبرنگاران دو روز پیش توسط اداره امر به معروف احضار شده که گویا یک برنامه آموزشی است، اما بعد از آن، این چهار تن مورد بازرسی قرار گرفته و موبایلهای شان قید شده و تا اکنون تحت بازداشت قرار دارند.»
آقای کریمی از مسوولان حکومت خواست که خبرنگاران را بدون اتهام بازداشت نکنند و اگر اتهامی بر آنها وارد است، باید از طریق کمیسیون رسیدگی به تخطی رسانهها بررسی شود.
او با ابزار نگرانی از این بازداشتها گفت که این عملکرد حکومت سرپرست آزادی بیان، دسترسی به اطلاعات و مصونیت خبرنگاران را با چالش جدی مواجه خواهد کرد.
مسوول نی خواستار آزادی فوری و بدون قیدوشرط خبرنگاران از بند اداره امر به معروف و نهی از منکر شد.
در همین حال شماری از خبرنگاران در صحبت با رسانه گوهرشاد میگویند، که اطلاعات و فرهنگ ولایتشان نیز به بهانهی سمینار و پُر کردن فرم؛ از آنان درخواست میکنند تا در سمینارهای خیالی شرکت کنند.
مژگان ایوبی، یکتن از خبرنگاران میگوید: «اطلاعات و فرهنگ در همکاری با بعضی از نهادها تلاش کردند تا مرا بارها به دفاتر شان بکشانند. آنان با استفاده از خبرنگاران دیگر با من تماس میگرفتند و میگفتند: تو باید به این سمینار بیایی در حالیکه وقتی حقیقتیابی میکردم هیچ سمیناری وجود نداشت.»
مژگان در ادامه میگوید: «اگر به سمینارهای دروغین آنان شرکت میکردم، حالا من هم مثل خبرنگاران خوست در زندان بودم.»
همزمان یکی دیگر از زنان خبرنگار در صحبت با رسانه گوهرشاد میگوید که از او نیز بارها تقاضا شده است تا در شماری از کارگاههای آموزشی ویژهی خبرنگاران اشتراک کند.
این زن خبرنگار تاکید میکند که حتی ادارهی اطلاعات و فرهنگ در تبانی با برخی نهادهایی که نسبتا برای خبرنگاران فعالیت دارند، او را دعوت کرده اند.
ساناز قریشی میگوید: «سماجت برخی نهادهای خبرنگاری برای دعوت من در یک سمینار واقعا تعجب برانگیز هست. چرا از یک سمینار سه تا چهار بار به من تماس گرفته شود که من باید به این سمینار اشتراک کنم. واقعا دور از منطق است. گویا غیر از من هیچ خبرنگار زن دیگری وجود ندارد.»
خانم قریشی میگوید آنها با این ترفندها میخواهند خبرنگارانی که تاکنون به شکل پنهانی زندگی کردند و توانستند از زندگی و حیات خود محافظت کنند را به دام بیندازند.
این خبرنگار میافزاید که حکومت در جریان دو سال اخیر تمام مخالفان فکری خود را با بهانههای مختلف از میدان بیرون کرده و آنها با بدترین شکل ممکن ماهها در زندان و شکنجه قرار داده و حتی از سرنوشت شماری از آنها خبری در دست نیست.
خانم قریشی: «من از تمام هم مسلکانم خواهشمندم که فریب این سمینارها یا سرویها را نخورند و با خوش باوری زندگی خود را با خطر مواجه نسازند. در چنین شرایطی به هیچ فردی اعتماد نکنند. هر کسی میتواند قاتل زندگی شما باشد.»
خبرنگاران خوست درحالی توسط امر به معروف در این ولایت بازداشت شده اند که ماه گذشته وزارت اطلاعاتوفرهنگ حکومت سرپرست خواستار عدم دخالت سایر ادارات به جز این وزارت در امور رسانهها و خبرنگاران شده بود.
این در حالی است که مرکز خبرنگاران افغانستان گفته بود که در جریان ۱۲ ماه گذشته دستکم ۲۱۳ مورد خشونت، تهدید و بازداشت خبرنگاران در کشور ثبت شده است که در مقایسه با سال قبل، ۶۴ درصد افزایش یافته است.
این مرکز گفته است که ۹۴ مورد آن مربوط بازداشت خبرنگاران میباشد.
یاداشت: به دلیل مشکلات امنیتی نام شماری از خبرنگاران و ولایتشان به شکل مستعار نوشته شده است.
گزارشگر: حسین کریمی