جلب توجه و تمرکز کودکان کار آسانی نیست و به نظر می‌رسد که بسیاری از والدین با آن مشکل دارند. بازی گوشی و عدم تمرکز در کودکان ممکن نگران کننده به نظر برسد اما مسئله‌ای است که تقریبا در درصد زیادی از کودکان وجود دارد. صرف نظر از اینکه دلایل زیادی در پس عدم تمرکز کودکان وجود دارد و در این مطلب به گونه‌ی مفصل به آن خواهیم پرداخت، باید بگوییم که شمار زیادی از خانواده‌ها هنگامی که کودکان آنان نمی‌توانند روی موضوعی تمرکز کنند، کودک را مورد سرزنش قرار می‌دهند و حتی دست به لت و کوب و یا تنبیه کودک می‌زنند.
به طور کلی عدم تمرکز در کودکان به معنای درست فکر نکردن، تمرکز نکردن روی کارها یا توجه نکردن به آن‌هاست. البته کودکانی که به اختلال عدم تمرکز مبتلا هستند، نشانه‌ها و ویژگی‌های مشخصی دارند که شما با توجه به رفتارهای آنان می‌توانید آن را تشخیص دهید. اختلال عدم تمرکز مشکلات زیادی را برای کودک به همراه دارد، این مشکل می‌تواند روی توانمندی‌های کودک در انجام فعالیت‌هایش در مکتب و یا فعالیت‌های ذهنی که نیاز به تمرکز دارد، تاثیر بگذارد.
علائم عدم تمرکز در کودکان
از مهم‌ترین علائم اختلال عدم تمرکز کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وقتی کودک حادثه‌ای را روایت یا داستانی را تعریف می‌کند، اغلب بدون اینکه متوجه شود، رشته کلام از دستش پاره شده و به سراغ بحث غیر مرتبط دیگری می‌رود. اگر کسی حرف او را قطع کند، به سختی به یاد می‌آورد درباره چه چیزی صحبت می‌کرده است.
- کودک هنگام انجام فعالیت مانند تکالیف مکتب یا کارهای خانه، از پنجره به بیرون یا به آسمان نگاه می‌کند و ممکن دقایق طولانی سرگرم تماشای آسمان، اشیای داخل اتاق و یا حتی زل زدن به دیوار شود.
- هنگام انجام یک کار، اگر کودک حواسش پرت شود، باید بارها و بارها به او یادآوری کنید که باید چکار کند.
- هنگام صحبت کردن، به نظر می‌رسد کودک به چیزهای دیگری نگاه می‌کند و به آنچه شما می‌گویید واکنش نشان نمی‌دهد.
- کودک به سه برابر معمول زمان بیشتر برای انجام یک کار نیاز دارد.
- زمانی که فرزند شما سعی دارد چندین کار را در یک زمان انجام دهد، اما قادر به انجام یک کار هم نیست. حتی نمی‌تواند یک کار را در یک زمان مشخص انجام دهد. زیرا بار بار تمرکزش را از دست می‌دهد.
- هنگامی که تکالیف مکتب را انجام می‌دهد و یا کتابی را مطالعه می‌کند، اصلا یک جا نمی‌نشیند و بی‌قرار است.
چه مواردی سبب عدم تمرکز در کودک می‌شود؟
موارد زیادی وجود دارد که می‌تواند ذهن کودک شما را تحریک کرده و تمرکز را از او بگیرد. اما هرچه زودتر شما علت عدم تمرکز کودک‌تان را بفهمید، سریع‌تر به نتیجه می‌رسید و می‌توانید با استفاده از راه‌کارهای موجود، تمرکز را به کودکان باز گردانید.
- درصورتی‌که وظایف فرزند شما برایش بسیار سخت یا چالش برانگیز باشد، نمی‌تواند به خوبی روی آن‌ها تمرکز کند. کارهای بزرگ را به کارهای کوچک‌تر تقسیم کنید که برای فرزندتان ساده‌تر به نظر برسد و مطمئن شوید که مناسب سن او هست. ضمنا نباید از کودک‌تان توقع زیاد از حد توانش داشته باشید.
- رفتارهای منفی روشی رایج بین کودکان است تا بتوانند توجه والدین‌شان را جلب کنند. انجام ندادن درست کارها و عدم تمرکز آن‌ها اغلب راهی برای جلب توجه والدین است. بهتر است به فرزندتان وقت بگذارید تا او برای جلب توجه شما دست به دامن روش‌های نامناسب نشود.
- تغذیه نامناسب و حذف صبحانه می‌تواند علت عدم تمرکز در کودکان باشد. آنچه شما می‌توانید در این زمینه انجام دهید. یک رژیم غذایی متعادل را به صورت روزانه برای آن‌ها در نظر بگیرید که صبحانه به‌عنوان یک وعده غذایی در آن جای بگیرد.
- بهترین حالت برای کودکان این است که حداقل هشت تا دوازده ساعت در شب بخوابند. کسانی خواب کافی را دریافت نمی کنند، طبیعتاً نمی‌توانند به خوبی روی کارهای‌شان تمرکز کنند. خواب کافی و مناسب کودک از اصول اولیه و مهم جهت درمان عدم تمرکز در کودکان است. اطمینان حاصل کنید که کودک شما روال خواب خوبی دارد و اجازه ندهید شب‌ها تا دیروقت بیدار بماند.
- وقتی بچه‌ها به چیزی علاقه‌مند نباشند، در تمرکز روی آن مشکل خواهند داشت. اگر موضوعی هست که کودک شما باید آن را بیاموزد، تلاش کنید راهی برای حفظ انگیزه و علاقه فرزندتان به موضوع مورد نظر پیدا کنید.
- اگر کودک شما به‌قدر کافی تمرین بدنی نداشته باشد، کودک شما احتمالاً تنبل، بی‌حوصله و بی‌حال می‌شود و قدرت تمرکز او نیز کاهش می‌یابد. نگذارید که تمام سرگرمی فرزند شما استفاده از گوشی‌های هوشمند و یا نشستن پای تلویزیون باشد و هیچ گونه تحرک بدنی نداشته باشد.
- اگر اتفاق ناخوشایندی مانند مرگ یکی از عزیزان در خانواده رخ داده، می‌تواند باعث افسردگی شده و بر تمرکز فرزندتان تاثیر منفی بگذارد. بنابراین، بیشتر مراقب روحیه او باشید.
- گاه جنگ و دعوای والدین و یا محیط پر تنش خانه سبب می‌شود تا کودکان اغلب ذهن‌شان درگیر این موارد باشند و نتوانند روی موارد ضروری تمرکز لازم را داشته باشند. بهتر است کودکان را در زمان دعوا، مشاجره از محیط خانه دور نگه دارید و یا زمانی که آنان به خانه برگشتند، به گونه‌ای رفتار نکنید که اتفاق بزرگی افتاده است. اجازه دهید که کودکان، غرق در دنیای کودکانه خودشان باشند و آن‌ها را درگیر موضوعات بزرگ‌سالان نسازید.
- شماری از کودکان در محیط خانه، مکتب یا در مسیر راه، مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند و این سبب می‌شود اکثر اوقات ذهن‌شان درگیر ترسی باشند که متواتر از سوی افراد بدست می‌آورند. سعی کنید در هر حالت امنیت لازم را برای کودکان‌تان فراهم کنید.
در مطلب بعدی به راه‌حل‌هایی خواهیم پرداخت که سبب افزایش تمرکز در کودکان می‌شود.
