نویسنده: مهدی مظفری
در پی تعلیق کمک‌های مالی آمریکا به افغانستان، فعالیت ده‌ها مؤسسه‌ی امدادرسان در این کشور متوقف شده است. این خبر نگرانی‌های جدی را در مورد وضعیت بشری در افغانستان برانگیخته است، زیرا این مؤسسات نقش حیاتی در ارائه خدمات اساسی به مردم نیازمند ایفا می‌کردند.
به گزارش خبرگزاری‌های محلی و بین‌المللی وزارت اقتصاد حکومت سرپرست اعلام کرده است که ۵۰ مؤسسه‌ی امداد رسان فعالیت خود را در افغانستان متوقف کرده‌اند. این نهادها با حمایت مالی آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) و در بخش‌های صحت، ماین روبی، آموزش و سایر فعالیت‌های بشردوستانه، کار می‌کردند. این مؤسسه‌های امداد رسان در بخش‌های مختلف افغانستان فعالیت داشتند و به افراد نیازمند در این کشور، در بخش‌های مختلف کمک می‌کردند. فعالیت این مؤسسه‌ها پس از آن متوقف شده است که ایالات متحده آمریکا کمک‌های مالی خود به اکثر کشورهای جهان، به شمول افغانستان را برای ۹۰ روز تعلیق کرد.
هرچند بر اساس گزارش رویترز مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا دستور داده است که «کمک‌های نجات‌بخش» و «غذایی» از این تعلیق مستثنا است، اما مشخص نیست که معافیت شامل افغانستان می‌شود یا خیر. این ابهام باعث نگرانی بیشتر در مورد آینده‌ی کمک‌های بشردوستانه به افغانستان شده است. توقف فعالیت این مؤسسات می‌تواند تأثیرات جدی بر زندگی مردم افغانستان داشته باشد، به ویژه کسانی که به کمک‌های بشردوستانه برای زنده ماندن وابسته هستند. این وضعیت نیازمند توجه فوری جامعه‌ی بین‌المللی و تلاش برای یافتن راه‌حل‌های پایدار برای ادامه ارائه کمک‌های ضروری به مردم افغانستان است.
تداوم بحران گرسنگی در افغانستان و هشدارهای برنامه جهانی غذا
برنامه جهانی غذا (WFP) نسبت به پیامدهای ناگوار کاهش و قطع کمک‌های بشردوستانه به افغانستان هشدار داده و تاکید کرده است که این اقدام می‌تواند منجر به گرسنگی شدید میلیون‌ها نفر در زمستان پیش‌رو شود.
مدیر برنامه جهانی غذا در افغانستان، هسیائو وی لی، با ابراز نگرانی از وضعیت موجود، اظهار داشت که در حال حاضر بسیاری از مردم این کشور تنها با نان و چای روزگار می‌گذرانند و کاهش بودجه این سازمان، نیمی از جمعیت 15 میلیونی نیازمند به غذا را از دریافت کمک‌های غذایی در زمستان سخت امسال محروم خواهد کرد.
به گفته وی، این امر بدین معناست که بیش از 6 میلیون نفر احتمالاً روزانه تنها یک یا دو وعده غذا، آن هم فقط نان و چای، مصرف خواهند کرد و این شرایط ناگوار، واقعیتی است که بسیاری از افراد محروم از کمک‌ها با آن روبرو هستند.
لی در ادامه سخنان خود با اشاره به سطح بالای نیازها در افغانستان، از تصمیم‌گیران و اهداکنندگان خواست تا نیازهای مردم، به ویژه زنان و کودکان را در نظر بگیرند و خاطرنشان کرد که برنامه جهانی غذا تلاش کرده است به اهداکنندگانی که نگران محدودیت‌های اعمال شده علیه زنان هستند، اطمینان دهد که کمک‌ها همچنان به زنان و کودکان نیازمند ارائه می‌شود.
بر اساس آمار سازمان ملل متحد، در سال 2025 میلادی، 22.9 میلیون نفر در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند و دست‌کم 15 میلیون نفر در این کشور نمی‌دانند که وعده غذایی بعدی خود را چگونه تامین کنند.
مقام‌های سازمان ملل متحد هشدار می‌دهند که قطع و کاهش کمک‌های بشردوستانه به افغانستان، میزان گرسنگی در این کشور را افزایش داده و جان میلیون‌ها نفر را به خطر خواهد انداخت.
این هشدارها در حالی مطرح می‌شود که افغانستان همچنان با چالش‌های متعددی از جمله فقر شدید، ناامنی، تغییرات اقلیمی و محدودیت‌های اجتماعی و اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند و ادامه کمک‌های بشردوستانه برای جلوگیری از یک فاجعه انسانی در این کشور امری حیاتی است.
افزایش میزان ابتلا به سوء تغذیه
سوء تغذیه کودکان از جمله نگرانی‌های جدی در افغانستان بود، اما در سال جاری به یک بحران جدّی تبدیل شده است. هشدارهای تکان‌دهنده‌ای از سوی سازمان ملل متحد و سایر نهادهای بین‌المللی در این زمینه منتشر شده است. بر اساس گزارش دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا)، انتظار می‌رود که در سال ۲۰۲۵ میلادی، تعداد کودکان زیر پنج سال مبتلا به سوءتغذیه در افغانستان به ۳.۵ میلیون نفر افزایش یابد. این در حالی است که در پنج سال گذشته، سه میلیون کودک زیر پنج سال در این کشور از سوءتغذیه حاد رنج برده‌اند. این آمارها نشان‌دهنده عمق فاجعه و نیاز فوری به اقدامات جدی برای مقابله با این بحران است.
یکی از عوامل اصلی تشدید این وضعیت، تعلیق کمک‌های مالی آمریکا به افغانستان است که منجر به کاهش شدید منابع مالی برای برنامه‌های بشردوستانه شده است. اوچا با هشدار نسبت به این موضوع، خواستار تداوم کمک‌ها شده و تاکید کرده است که کمک‌های بشردوستانه می‌توانند کودکان را از گرسنگی و سوءتغذیه نجات دهند و به آنها غذای ثابت و مغذی برسانند. پیش از این نیز، سازمان ملل متحد گزارش داده بود که بیش از ۱۲ میلیون کودک و مادر شیرده در افغانستان با مشکل سوءتغذیه مواجه هستند.
علاوه بر این، گسترش فقر و بیکاری پس از تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، وضعیت را بدتر کرده و باعث افزایش میزان ابتلای کودکان و زنان شیرده به سوءتغذیه شده است. بسیاری از خانواده‌ها به دلیل شرایط اقتصادی نامناسب، قادر به تامین غذای کافی و مغذی برای فرزندان خود نیستند. در عین حال، افراد مبتلا به سوءتغذیه به خدمات صحی کافی دسترسی ندارند و در سال جاری خورشیدی، ده‌ها نفر به دلیل قطع کمک‌های صحی جان خود را از دست داده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که بحران سوءتغذیه در افغانستان تنها یک مشکل غذایی نیست، بلکه یک بحران بهداشتی نیز هست که نیازمند توجه فوری و همه‌جانبه است.
