آبله مرغان یک بیماری ناشی از ویروس واریسلا زوستر است. اغلب علائم آبله مرغان شامل علائم بالینی خفیف تا متوسط بدون عوارض جدی حاد در کودکان بوده است. بثورات خارش‌دار همراه با تاول‌های کوچک پر از مایع ایجاد می‌کند. آبله مرغان به راحتی به افرادی سرایت می‌کند که به این بیماری مبتلا نشده اند یا واکسن آبله مرغان را دریافت نکرده اند. آبله مرغان در گذشته یک مشکل گسترده بود، اما امروزه این واکسن از کودکان در برابر آن محافظت می‌کند.
علائم آبله مرغان
بثورات ناشی از آبله مرغان ۱۰ تا ۲۱ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس واریسلا زوستر ظاهر می‌شود. بثورات اغلب حدود ۵ تا ۱۰ روز طول می‌کشد. علائم دیگری که ممکن است ۱ تا ۲ روز قبل از جوش ظاهر شوند. عبارتند از:
- تب
- از دست دادن اشتها
- سردرد
- خستگی و احساس ناخوشی عمومی
هنگامی که راش آبله مرغان ظاهر می‌شود، سه مرحله را طی می‌کند:
- برآمدگی‌هایی به نام پاپول ایجاد می‌شود که در طی چند روز ایجاد می‌شوند.
- تاول‌های کوچک پر از مایع به نام وزیکول که در حدود یک روز تشکیل می‌شوند و سپس می‌شکنند و نشت می‌کنند.
- پوسته‌ها و دلمه‌ها که تاول‌های شکسته را می‌پوشانند و چند روز دیگر بهبود می‌یابند.
برجستگی‌های جدید برای چندین روز همچنان ظاهر می‌شوند. بنابراین، ممکن است همزمان برآمدگی، تاول و دلمه داشته باشید. تا ۴۸ ساعت قبل از ظاهر شدن بثورات، می‌توانید ویروس را به افراد دیگر منتقل کنید. ویروس تا زمانی که تمام تاول‌های شکسته پوسته نشوند، مسری باقی می‌ماند.
این بیماری به طور کلی در کودکان سالم خفیف است. اما گاهی اوقات، بثورات می‌تواند تمام بدن را بپوشاند. ممکن است تاول در گلو و چشم ایجاد شود. آن‌ها همچنین ممکن است در بافتی تشکیل شوند که داخل مجرای ادرار، مقعد و واژن را می‌پوشاند.
علل ایجاد بیماری
ویروسی به نام واریسلا زوستر باعث آبله مرغان می‌شود. می‌تواند از طریق تماس مستقیم با بثورات گسترش یابد. همچنین زمانی که فرد مبتلا به آبله مرغان سرفه یا عطسه می‌کند و شما قطرات هوا را تنفس می‌کنید، می‌تواند گسترش یابد.
عوامل خطر
اگر قبلاً آبله مرغان نگرفته اید یا واکسن آبله مرغان را تزریق نکرده اید، خطر ابتلا به ویروسی که باعث آبله مرغان می‌شود بیشتر است. برای افرادی که در مراکز مراقبت از کودک یا مدرسه کار می‌کنند، بسیار مهم است که واکسینه شوند.
اکثر افرادی که مبتلا به آبله مرغان شده اند یا واکسن را دریافت کرده اند در برابر آبله مرغان مصون هستند. اگر واکسن زده اید، باید بدانید که هنوز به آبله مرغان مبتلا می‌شوید اما علائم اغلب خفیف‌تر هستند. ممکن است تاول‌های کمتری داشته باشید و تب خفیف یا بدون تب داشته باشید. چند نفر ممکن است بیش از یک بار به آبله مرغان مبتلا شوند، اما این اتفاق نادر است.
چه عوارضی با آبله مرغان ممکن است؟
عوارض آبله مرغان بعید است اما ممکن است. آن‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- عفونت‌های باکتریایی پوست، خون و بافت‌های نرم شما
- آنسفالیت یا سندرم ری
- ذات الریه
- کم آبی بدن
- مشکلات مربوط به نحوه لخته شدن خون شما
- مشکلات کبدی
حتی زمانی که آبله مرغان شایع بود، کودکان سالم به طور کلی موارد خفیف آبله مرغان را داشتند. اما آبله مرغان می‌تواند علائم جدی‌تری در بزرگسالان بالای ۱۸ سال ایجاد کند.
عوارض معمولا افراد زیر را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
- نوزادان
- افراد مسن
- افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است.
- زنان باردار
برای پیشگیری چه باید کرد؟
بهترین راه پیشگیری از بیماری، واکسن می‌باشد. متخصصان مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها تخمین می‌زنند که تزریق واکسن در ۹۰-۸۰ درصد افراد از بروز بیماری جلوگیری می‌نماید.
هنگام ابتلا به آبله مرغان چگونه از بیمار باید مراقبت کرد؟
اجتناب از خارش: خارش ضایعات باعث کندی روند بهبود و افزایش خطر عوارض و عفونی شدن زخم‌ها می‌شود.
اگر کودک شما ضایعات را می‌خاراند به خصوص در شب‌ها به وی دستکش بپوشانید و ناخن کودک مبتلا به بیماری را کوتاه نمائید. در صورت شدید بودن خارش ضایعات، پزشک جهت بهبود بیمار آنتی هیستامین تجویز می‌نماید.
حمام کردن: حمام کردن با آب سرد باعث بهبود خارش ضایعات می‌گردد.
استراحت و رژیم غذایی مطلوب: استراحت منجر به بهبود اکثر بیماری‌های عفونی می‌شود. در صورت زخم شدن دهان، غذاهای نرم، کمک کننده هستند. غذاهای اسیدی و خشک منجر به تحریک زخم‌های درون دهانی می‌شوند.
چگونگی درمان
در اکثر موارد نیاز به درمان ضد ویروسی نیست و فقط درمان حمایتی انجام می‌شود که شامل تجویز داروهایی برای کاهش خارش یا تجویز دارو برای کاهش تب انجام می‌شود.
درمانی خاصی برای آبله مرغان وجود ندارد، به جز استراحت و دادن داروها برای پایین آوردن تب و کاهش خارش.
برای پایین آوردن تب می‌توان این کارها را انجام داد:
- آب و مایعات فراوان بنوشید. می‌توانید یخ نیز بمکید.
- با آب ولرم حمام کنید.
- لباس‌های نازک و نخی به تن کنید و از لباس‌های زبر و گرم دوری کنید.
- داروها را به موقع مصرف کنید.
مطالعات جدید نشان می‌دهند که مصرف هر نوع دارو از خانواده‌ی دارو های ضد التهاب و سایر قرص‌های این خانواده در زمان ابتلا به بیماری آبله‌مرغان بدون مشورت با پزشک می‌تواند منجر به عفونت ثانویه یا آسیب به بافت شود.
نویسنده: داکتر معصومه پارسا
