چهار و ۳۰ دقیقه بامداد روز یکشنبه (۷ حوت/۲۶ فبروری) ساحل «استکاتو دی کورتو» شهر کروتون ایتالیا شاهد بقایای کشتی پناهجویانی بود که با هزاران امید و آرزو دل به دریا زده بودند تا به مقصد امنی برسند. شمار زیادی از سرنشینان این کشتی اما هرگز به ساحل امن نرسیدند و طعمهی امواج دریا شدند.
رسانهی گوهرشاد در صحبت با شاهدان عینی این رویداد دریافته که تاکنون ۴۸ تن از قربانیان این رویداد شامل شهروندان افغانستان میشود که ۱۳تن شان مربوط ولایت هرات است.
گل آقا جمشیدی، یک تن از شاهدان عینی که شش روز است در محل رویداد قرار دارد میگوید: «کشتی پناهجویان ابتدا در مسیر ترکیه و یونان سوراخ میشود و پناجویان به کشتی دیگری انتقال داده میشوند؛ این کشتی هم، اما قبل از رسیدن به مقصد در جنوب ایتالیا غرق میشود.»
آقای جمشیدی میگوید بر اساس آمار پولیس ایتالیا تاکنون اجساد ۶۹ تن پیدا شده که شامل ۴۸ افغان، ۳ پاکستانی، یک ایرانی، ۲ فلسطینی و باقی اجساد شامل کشورهای عراق و سومالی میشود.
بربنیاد گفتههای آقای جمشیدی، شاهد عینی این حادثه؛ ۴۸ جسد شناسایی شدهی شهروندانِ افغانستان شامل؛ ۱۴ کودک زیر ۱۸ سال، ۸- ۱۰زن و باقی شامل مردان جوان و کهنسال میشود.
او میافزاید که ۱۳ تن افراد شناسایی شده از هرات و متباقی از ولایت های کابل، ارزگان، قندوز، زابل و پنجشیر میشود.
جمشیدی میگوید، از میان ۱۳ تن از باشندگان هرات که در این حادثه کشته شده است؛ تنها ۹ تن شان اعضای یک فامیل بودند که مربوط به قریهی پوران ولسوالی انجیل میشوند.
او اضافه میکند باقی قربانیان شامل دو زن و دو کودک دیگر است که از ولسوالی کرخ و سایر نقاط هرات است.
پیش از این سفارت افغانستان در ایتالیا شمار قربانیان این حادثه را ۶۷ تن اعلام کرده بود که از این میان ۳۲ تن شان شهروند افغانستان بودند.
این سفارت در اعلامیهای تاکید کرده بود که احتمالاً تعداد سرنشینان کشتی غرق شده در سواحل ایتالیا حدود ۱۸۰ تن بوده اما بازماندگان این رویداد آمار را تا ۲۵۰ تن ذکر میکنند.
از این کشتی ۱۸۰ نفری؛ ۸۱ تن زنده باقی مانده که از این تعداد شماری در این حادثه زخمی نیز شدند و اکنون در بیمارستان شهر کروتون ایتالیا تحت درمان قرار دارند و متباقی به کمپ صلیب سرخ کشور ایتالیا فرستاده شده اند.
این در حالی است که پلیس ایتالیا روز سهشنبه (۹حوت) اعلام کرد که یک مرد تبعه ترکیه و دو مرد تبعه پاکستان را به اتهام قاچاق پناهجویان به ایتالیا بازداشت کرده است.
آلبرتو لیپولیس، از مقامات پولیس ایتالیا گفته که این سه نفر قایق چوبی حامل پناهجویان را بهرغم شرایط بد جَوی در ترکیه به آب انداخته و به سمت ایتالیا رهسپار شدند. به گفته این مقام پولیس بازماندگان این فاجعه این سه نفر را به عنوان “مقصران اصلی فاجعه” معرفی کردهاند.
بررسیهای اولیهی پلیس نشان داده که بازداشتشدگان از هر پناهجو مبلغ هشت هزار یورو برای این سفر مرگبار دریافت کرده بودند.
آقای جمشیدی میگوید که عملیات نجات و جستجو برای یافتن اجسادی که هنوز مفقود هستند با کشتی و هلیکوپتر ادامه دارد.
این در حالی است که کشور ایتالیا تیم ویژهای را برای یافتن اجساد قربانیان، شناسایی آنها و هماهنگی با بازماندگان این پناهجویان تعیین کرده است.
پیش از این سازمان ملل متحد و سازمان داکتران بدون مرز اعلام کردند که این کشتی حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر مهاجر از کشورهای افغانستان، ایران، پاکستان و عراق را حمل میکرده است.
همزمان اختیارگل مشرقیوال، رییس انجمن افغانهای مقیم ایتالیا روز پنجشنبه (۱۱ حوت) به بیبیسی گفت: همکارانش در صحبت با افغانهایی که در شفاخانههای ایتالیا بستری هستند، دریافتهاند که شمار افغانها در این کشتی کوچک حدود ۱۳۰ نفر بوده است.
بهگفتهی مشرقیوال، ۷۲ شهروند افغان جان باختهاند که از این میان، ۱۴ کودک و ۳۵ نفر دیگر زنان بودهاند.
این در حالی است که روز شنبه (۲۹ دلو، ۱۴۰۱)، پولیس بلغارستان یک کامیون رها شده در نزدیکی صوفیه پایتخت این کشور را کشف کرد که حامل ۵۲ مهاجر «غیرقانونی» از افغانستان بود و ۱۸ تن از آنان جان باخته اند.
با تسلط حکومت فعلی بر افغانستان موج تازهای از مهاجرت شکل گرفت که بیشتر این افراد به ایران و پاکستان مهاجر شدند.
همچنین شمار زیادی از مهاجران افغان در ایران از مسیر این کشور و ترکیه و کشورهای اروپای شرقی عازم اروپای غربی میشوند.
شمار زیادی از این افراد اکنون یا در کشور سومی قرار دارند و یا راه پُرخطر قاچاق را به جان خریدند.
بهگفتهی کارشناسان، با توجه به وضعیت فعلی افغانستان روند مهاجرت شهروندان ادامه خواهد داشت.
گزارشگر: عاطفه علیزاده