همهمهی داخل سالون و صدای کودکانی که با آن کالبدهای استخوانیشان، کنارهم روی بسترها خوابیدهاند.
کودکانی که رنگ بر چهره ندارند و با آن جُثههای ظریفشان، کنار مادران نگران خود، درد سوء تغذیه را تحمل میکنند.
هنگام ورود به یکی از اتاقهای بخش ویژهی تداوی کودکان ابتلا به سوء تغذیه، خدیجه را دیدم که رو به روی کودک اش در چوکی نشسته و قاشق در دست دارد و به کودک خود غذا میدهد.
خدیجهی ۳۱ ساله، مادر سه کودک است، او دو روز پیش از منطقهی “الله یار” شهر فیروزکوه، مرکز ولایت غور به هدف درمان کودک ۵ سالهاش به شفاخانه مرکزی این ولایت مراجعه کرده است.
او میگوید: “به شفاخانه آمدیم تا کودکام از مریضی سوء تغذیه نجات پیدا کند، در کلینیک قریهی ما هیچ امکانات درمانی وجود ندارد، اینجا آمدیم تا به وضعیت لاغری و ضعیفی کودک ام رسیدگی شود.”
کودک خدیجه، هم اکنون در بخش مراقبتهای ویژه کودکان ابتلا به سوء تغذیه در شفاخانه مرکزی غور تحت درمان قرار دارد.
خدیجه، در صحبت با رسانهی گوهرشاد میگوید: “از وقتی که خدا همی کودک را به ما داده، همی قسم لاغر و ضعیف است.”
آنگونه که خدیجه میگوید از نبود امکانات درمانی در محل زندگیاش ناراضی است.
او میگوید: “در کلینیک قریهی ما دارو برای درمان کودکان مان نیست، مواد غذایی کافی نداریم، از مجبوری به شفاخانه آوردیم تا خوب شود.”
خدیجه تنها مادر نگران این اتاق نیست. جز او مردان و زنان دیگری هم هستند که هر کدام با نگرانی بسیار، کنار بالین کودک شان نشستهاند. نگرانیشان مشترک است. سوء تعذیه از یک طرف و نبود امکانات درمانی از طرف دیگر آنان را در تنگنا قرار داده است.
آنان از نبود کمترین امکانات درمانی در مناطقشان شکایت میکنند و میگویند که اگر کودکان خود را برای تداوی به مرکز این ولایت نیاورند، کودکانشان جان میدهند.
ولایت غور ده ولسوالی دارد. در تمامی این ولسوالیها کلینیکهای درمانی وجود دارد. اما تنها خدمات درمانی ابتدایی دراین کلینیکها انجام میشود.
زینب ۴۰ ساله، باشنده مرکز ولسوالی دولینهی ولایت غور است. او نیز چون دهها مادر دیگر کودک سه ساله اش را برای درمان به شفاخانهی ولایتی غور آورده تا بتواند راهی برای درمان بیماری کودک اش پیدا کند.
او میگوید: “مه هشت شبانه روز شد که همی کودک خود را به شفاخانه آوردم. لاغر است، داکتران گفتند که به سوءتغذیه مبتلا شده باز بستری کردند حال مهربانی خدا کم کم خوب میشه اول خیلی لاغر و ناتوان بود.”
او میافزاید، نبود امکانات در ولسوالی دولینهی ولایت غور سبب شده تا کودکان بسیاری جان خود را از دست بدهند.
باشندگان ولایت غور، تنها در کلینیکهای ولسوالیهای این ولایت با کمبود امکانات مواجه نیستند، بلکه در شفاخانهی ولایتی غور نیز با امکانات اندکی مواجه هستند.
هم اکنون ۱۵ بستر برای کودکان مبتلا به سوءتغذیه در این مرکز وجود دارد. حال آنکه تعداد مراجعین در روز به ۱۹ مورد نیز میرسد و اینگونه چندین کودک، ناگزیر در یک بستر تحت درمان قرار میگیرند.
در همین حال فاطمه احمدی، کودک بیمارش با یک کودک دیگر در یک بستر تحت درمان قرار دارد.
او میگوید: “سه روز پیش از ولسوالی دولینه به شفاخانه آمدیم، کودک مه مریضی سوء تغذیه است باز به یک چپرکت هستیم جای دیگری نبود داکتران هم میآیند و کوشش خود را میکنند تا کودک مه خوب شود.”
تنها کمبود بستر نیست. شفاخانهی ولایتی غور، متخصص و مواد درمانی نیز به اندازهی کافی در دسترس ندارد.
بر بنیاد آمار شفاخانه ولایتی غور، آمار کودکان مبتلا به سوء تغذیه ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
داکتر عبدالاحمد نوری، آمر شفاخانه ولایتی غور در صحبت با رسانهی گوهرشاد میگوید: “آماری که تنها در شفاخانه ولایتی داریم از آغاز سال تا برج هفتم، ۴۸۴ طفل ابتلا به سوء تغذیه به ثبت رسیده در حالی که در تمام سال گذشته ۵۰۶ کودک به سوء تغذیه مبتلا شده بودند.” از این تعداد ظرف هفت ماه امسال ۱۵ کودک پس از ابتلا به سوء تغذیه جان خود را از دست داده اند. این آمار در کل سال گذشته به ۲۸ مورد میرسد.
آقای نوری میگوید شمار کودکان مبتلا به سوء تغذیه در غور رو به افزایش است و دلیل افزایش آن را فقر اقتصادی خانوادهها عنوان میکند.
در سه سال گذشته خانوادههای زیادی در غور به دلیل فقر، بیکاری و خشکسالی با مشکلات زیادی روبه رو شدهاند و در شرایط سختی زندگی میکنند.
آمر شفاخانه ولایتی غور کمبود پزشکان و امکانات درمانی را می پذیرد و میگوید که آنان درهماهنگی با ریاست صحت عامه و وزارت صحت عامه کشور تلاش میکنند تا چالشهای موجود را رفع کنند.
خواستیم دیدگاه مسوولان ریاست صحت عامهی ولایت غور را نیز در مورد چالشها و راه حلهای موجود برای کاهش آمارکودکان مبتلا به سوء تغذیه نیز داشته باشیم، اما آنان حاضر به پاسخگویی نشدند.
غور یکی از ولایات کوهستانی در غرب افغانستان است که بیشتر باشندگان آن به دلیل صعب العبور بودن و دوری راهها از امکانات بهتر صحی و درمانی محروم اند.
گزارشگر: نور الهام