اهمال کاری یعنی به تعویق انداختن وظایف تا لحظه‌ی آخر یا انجام دادن‌شان پس از موعد مقرر.هرچقدر هم که منظم باشید باز احتمالش وجود دارد که به جای انجام کارهایتان چندین ساعت را با انجام کارهای بیهوده مثل تماشای تلوزیون ویا گشتن در شبکه‌های اجتماعی هدر دهید. شاید یک پروژه‌ی کاری را به تعویق بیندازید، تکالیف‌تان را دیر انجام دهید یا کارهای خانه را نادیده بگیرید؛ طرحواره‌ی اهمال کاری در هر جنبه ای از زندگی ممکن است اثر منفی زیادی بر شغل، مفیدیت کارها و زندگی شما بگذارد که در ادامه به معرفی ابعاد مختلفی از ازین موضوع میپردازیم. انواع اهمال کاری: بعضی از محققان اهمال کاران را به دو دسته تقسیم می‌کنند: اهمال کاران منفعال و اهمال کاران فعال. اهمال کار منفعل: کار را به تعویق می‌اندازد، چون با تصمیم‌گیری و عمل به تصمیم‌هایش مشکل دارد. اهمال کار فعال: عمداً کار را به تعویق میاندازد، زیرا تحت فشار کار کردن باعث می‌شود احساس کند به چالش کشیده شده و انگیزه گرفته است. برخی محققان هم اهمال کاران را بر اساس سبک‌های اهمال کاری آن‌ها دسته‌بندی می‌کنند. این سبک‌ها عبارت‌اند از: کمال‌گرا: از ترس اینکه نتواند وظیفه‌ی خود را به نحو احسنت تکمیل نماید آن را به تعویق می‌اندازد. رویا پرداز: کار‌ها را به تعویق می‌اندازد؛ زیرا خوب به جزئیات توجه نمی‌کند. مبارزه طلب: اعتقاد به این دارد که نباید دیگران برایش برنامه‌ریزی و تعیین تکلیف کنند. نگران: وظایف را بابت ترس از تغییر یا ترک امنیت و آسایش چیزهای که برای او آشناست به تعویق می‌اندازد. بحران ساز: وظایف‌ش را به تعویق می‌اندازد؛ چون از کار کردن تحت فشار لذت می‌برد. افراط‌گر: بیش از حد مسئولیت می‌پذیرد و به این ترتیب زمان کافی برای شروع و انجام کاری پیدا نمی‌کند. تفاوت اهمال کاران با غیر اهمال کاران: کسانی که اهمال کاری نمی‌کنند روی کاری تمرکز می‌کنند که نیاز است تا انجام داده شود. آن‌ها هویت شخصی قوی‌تری دارند و کمتر نگران آنچه روان‌شناسان عزت نفس جمعی می‌نامند (اینکه دیگران چه احساسی نسبت به ما دارند) هستند و بیشتر به عزت نفس شخصی اهمیت می‌دهند، یعنی هرآن احساسی که نسبت به خودمان داریم. به گفته‌ی پیرس استیل، روان‌شناس، اغلب ویژگی شخصیتی وظیفه‌شناسی در افرادی که اهمال کاری نمی‌کنند برجسته‌تر است، افرادی که خیلی وظیفه‌شناس‌اند در زمینه‌های دیگری‌مان اند تأدیب نفس، استمرار و مسئولیت‌پذیری شخصی نیز بسیار بهتر عمل می‌کنند. عواقب طرح‌واره‌ی اهمال کاری: اهمال کاری تنها در مواردی که شدت پیدا کند و بر زندگی روزمره‌ی فرد تأثیر منفی بگذارد تبدیل به مشکلی جدی می‌شود. در چنین مواقعی مشکل فقط ضعف مدیریت زمان نیست؛ بلکه مسئله بخش بزرگی از سبک زندگی آنهاست. ممکن است این افراد قبض‌های خود را دیر پرداخت کنند، کار‌های بزرگ پروژه را تا شب قبل از ختم موعد به انجام نرسانند، کادو خریدن را تا روز قبل از تولد به تعویق بیندازند و حتی مالیات‌های خود را دیر پرداخت کنند که همه‌ی این‌ها عواقب بدی بر زندگی فرد بر جای خواهد گذاشت. متأسفانه، اهمال کاری ممکن است تأثیر جدی بر چندین جنبه از زندگی داشته باشد، جنبه‌هایی مانند سلامت روان، وضعیت اجتماعی، حرفه‌ای و مالی که چند نمونه‌شان عبارت‌اند از: استرس و بیماری بیشتر سنگین‌تر شدن بار مسئولیت روابط اجتماعی نارضایتی از جانب دوستان، خانواده و همکاران سایر پیامد‌ها نحوه‌ی غلبه بر اهمال کاری: شاید بپرسید چطور می‌توانیم دست از اهمال کاری برداریم؟ خوشبختانه روش‌های متفاوتی برای مبارزه با اهمال کاری وجود دارد که برخی از این روش‌ها را در ادامه به معرفی می‌گیریم: یک فهرست انجام کار درست کنید: برای اینکه از مسیر انجام کار‌هایتان منحرف نشوید، بد نیست در کنار هر مورد فهرست خود یک تاریخ تحویل بنویسید. قدم‌های کوچک بردارید: موارد فهرست خود را به مراحل کوچک و قابل کنترل تقسیم کنید تا کار‌هایتان خیلی استرس‌زا به نظر نیایند. علائم هشدار دهنده را بشناسید: به تمام افکار اهمال‌گرانه‌ی خود دقت کنید و با تمام وجود تلاش کنید در برابر این میل مقاومت کنید. اگر به فکر اهمال کاری افتادید، خود را مجبور کنید که چند دقیقه برای خود وقت بگذارید. عوامل حواس‌پرتی را حذف کنید: از خود بپرسید که چه چیزی بیشتر حواس شما را پرت می‌کند و تمام این منابع حواس‌پرتی را حذف کنید. از خود تقدیر کنید: وقتی موردی از فهرست کار‌هایتان را به موقع انجام دادید، به خود تبریک بگویید و با انجام کاری که دوست دارید به خودتان پاداش بدهید. جیمز کلیر در کتاب \\\" خرده عادت‌ها\\\" می‌گوید: من اغلب در زمان بی‌حوصلگی به سمت رسانه‌های اجتماعی کشیده می‌شوم، اگر حتی کسری از ثانیه احساس خستگی کنم به سراغ تلفن همراهم می‌روم. بسیار آسان است که این حواس‌پرتی‌ها را با این عنوان که فقط به یک زنگ تفریح کوچک نیاز دارم توجیه کنید؛ اما با گذر زمان آن‌ها ممکن است روی هم انباشته و به مسئله‌ی جدی تبدیل شوند. کشش دایمی فقط یک دقیقه‌ی دیگر مرا از انجام هر کار نتیجه بخشی باز می‌دارد. اهمال کاری از جمله مشکلات بسیار رایجی است که اگر برای رفع و حل آن فکری نکنیم ممکن است عواقب بسیار جدی برایمان داشته باشد که در این مقاله ضمن بررسی چیستی و چرایی طرح‌واره‌ی اهمال کاری، راهکار‌هایی برای مقابله با آن نیز معرفی کردیم. اگر علاقه دارید در این باره اطلاعات بیشتری کسب کنید و اوضاع زندگی‌تان را بهبود ببخشید پیشنهاد می‌شود تا مطالعه‌تان را در این زمینه افزایش دهید. نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»