در ادامه‌ی وضع محدودیت‌های شدید بر آموزش، کار، فعالیت سیاسی و اجتماعی زنان و دختران از سوی حکومت سرپرست، نمایشگاه سه‌روزه‌ی کتاب بدون حضور زنان و دختران در دانشگاه بلخ برگزار شده است. اسکندر معین‌یار، رییس دانشکده‌ی خبرنگاری دانشگاه بلخ و مسوول برگزاری نمایشگاه کتاب گفته است که این نمایشگاه از سوی دانشجویان این دانشکده برگزار گردیده است. آقای معین‌‌یار در ادامه افزود که در این نمایشگاه حدود یک هزار و ۸۰۰ جلد کتاب به نمایش گذاشته شده است. او هدف از راه‌اندازی این برنامه را ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی عنوان کرد. قابل ذکر است که در این نمایشگاه تنها دانشجویان پسر و مرد اشتراک کرده‌اند و زنان اجازه‌ی بازدید و اشتراک ندارند. همزمان بازدیدکنندگان مرد نمایشگاه از حکومت سرپرست می‌خواهند که بی‌درنگ دروازه‌های مکاتب و دانشگاه‌ها را به‌روی دختران باز کند. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان، مکاتب و دانشگاه‌ها را به‌روی دختران بسته‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. بسته ماندن مکاتب و دانشگاه‌ها به ‌روی دختران، واکنش‌های ملی و بین‌المللی را همواره در قبال داشته‌، اما هیچ‌یک از این واکنش‌ها تا کنون نتیجه مثبت در پی نداشته‌ است. در این دو سال بازار چاپ و فروش کتاب نیز با رکود مواجه بوده است.

در ادامه‌ی وضع محدودیت بر آموزش و کار دختران و زنان در افغانستان، اداره ملی امتحانات تحت کنترول حکومت سرپرست، آزمون شورای طبی دانشجویان طب عمومی دانشگاه‌های دولتی و خصوصی را بدون حضور دختران برگزار کرده است. وزارت تحصیلات عالی امروز (شنبه، ۱۱ سنبله) با نشر خبرنامه‌ای گفته است که بیش از سه هزار و ۳۰۰ تن در آزمون شورای طبی و ۶۰۰ تن در آزمون برنامه ماستری صحت عامه شرکت کرده‌اند. محمدحامد حسیب، معین مالی و اداری وزارت تحصیلات عالی ضمن دیدار از جریان امتحان، بلند بردن کیفیت تدریس بخش‌های طبی را ضروری خواند. آقای حسیب تاکید کرد که جامعه نسبت به هر بخش دیگر به کادرهای مسلکی در بخش‌های طبی نیاز دارد، بناَ لازم است که معیارهای تدریس در بخش‌های طبی تخصصی گردد. قابل ذکر است که وزارت تحصیلات عالی حکومت سرپرست در مورد اشتراک و یا عدم اشتراک دانشجویان دختر در این آزمون چیزی نگفته است؛ اما منابع به رسانه گوهرشاد می‌گویند که این دومین سال است که مانع حضور دختران در این آزمون می‌شوند. با وجود منع تحصیل دختران در دانشگاه‌ها، هزاران دختر فارغ‌التحصیل طب در افغانستان خواستار برگزاری این آزمون هستند. در حالی آزمون شورای طبی و برنامه ماستری صحت عامه بدون حضور دختران‌ برگزار می‌شود که بیش از دو سال می‌شود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. بسته ماندن مکاتب و دانشگاه‌ها به ‌روی دختران، واکنش‌های ملی و بین‌المللی را همواره در قبال داشته‌، اما هیچ‌یک از این واکنش‌ها تا کنون نتیجه مثبت در پی نداشته‌ است. قابل ذکر است که در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

در ادامه‌ی بسته ماندن مکاتب دخترانه و افزایش مدرسه‌های جهادی، ملا خیرالله خیرخواه، سرپرست وزارت اطلاعات و‌ فرهنگ حکومت سرپرست گفته است که برای زنده باقی ماندن «تاریخ طلایی ما» بچه‌های‌تان را به مدرسه‌های جهادی بفرستید. آقای خیرخواه این اظهارات را روز گذشته (جمعه، ۱۰ سنبله) طی نشستی به مناسبت ایجاد یک‌ مدرسه جهادی در پکتیا در میان مردم و شماری از اعضای کابینه حکومت فعلی مطرح کرده است. وی خطاب به مردم ولایت پکتیا گفت: «مردم باید از فرصت ایجاد شده در ولایت‌شان استفاده کنند.» قابل ذکر است که در مراسم تهداب‌گذاری سنگ تعمیر این مدرسه جهادی مقام‌های بلندپایه حکومت سرپرست از جمله سراج‌الدین حقانی، سرپرست وزارت امور داخله‌ی حکومت حضور داشته‌اند. این در حالی است که حکومت فعلی طی دو سال گذشته ده‌ها مدرسه دینی و جهادی ایجاد و همواره تاکید کرده است که مدرسه‌سازی در اولویت کاری این دولت قرار دارد. حکومت سرپرست عملاً دختران را از رفتن به مکاتب غیردینی و دانشگاه‌ها منع کرده‌ است. حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان، تحصیل و کار زنان را ممنوع کرد و زنان را از رفتن به پارک‌های تفریحی، محافل سیاسی و اجتماعی و سالن‌های ورزشی و زیبایی بازداشتند. حکومت فعلی در تلاش است مدارس جهادی را جایگزین مکاتب عادی و دانشگاه کنند و به همین دلیل اخیراً برای جذب دانش‌آموزان دختر به مدارس جهادی اقدام‌هایی انجام داده است. همچنین حکومت سرپرست به صورت بی‌سابقه‌ی به ساخت‌وساز مدارس جهادی در ولایات کشور رو‌ آورده است. قابل ذکر است که وزارت معارف حکومت فعلی در ماه ثور سال گذشته‌ی خورشیدی اعلام کرده بود که در مرکز هر ولایت یک مدرسه‌ی بزرگ جهادی با ظرفیت هزار نفر و در هر ولسوالی از سه تا ۱۰ مدرسه‌ی جهادی می‌سازد.

در ادامه‌ی وضع محدودیت‌های شدید بر کار رسانه‌ی و بازداشت خبرنگاران از سوی نیروهای حکومت سرپرست، سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان اعلام کرده است که پس از روی کار آمدن حکومت فعلی، حدود ۸۹۹ خبرنگار زن در کابل و ولایات، مجبور به ترک شغل خود شده‌اند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که محدودیت‌های وضع شده بر کار رسانه‌ها و خبرنگاران طی دو سال گذشته به حدی افزایش یافته است که شماری زیادی از رسانه‌های آزاد به‌دلیل این چالش منابع اقتصادی خود را از دست داده و شماری نیز فعالیت‌‌های خود را متوقف کرده‌ است. در ادامه آمده است که پس از تسلط حکومت فعلی بر کشور، خبرنگاران زن در ۲۱ ولایت از جمله (بغلان، تخار، قندهار، نورستان، میدان‌وردک، دایکندی، هلمند، قندهار، ارزگان، زابل، پکتیا، پکتیکا، جوزجان، فراه، غور، فاریاب، لوگر، فراه، فاریاب و خوست) اجازه‌ی کار رسانه‌‌ای را ندارند. سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان تاکید کرده است که خبرنگاران زن در ولایت‌های فاریاب، سمنگان، بامیان، غزنی، خوست، پنجشیر، جوزجان، نیمروز، بغلان، بدخشان و بلخ از شرکت در نشست‌های خبری منع شده‌اند. طبق معلومات موجود، تعداد کارمندان‌ رسانه‌ای و خبر‌نگاران زن، از زمان تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، از حدود یک هزار و ۴۰۲ تن به ۴۶۳ نفر رسیده است که از این میان، تنها ۲۸۴ تن از آن‌ها در داخل کشور حضور دارند. در گزارش آمده است که حدود ۸۹۹ خبرنگار زن در کابل و ولایات به دلیل تهدیدات امنیتی، ضعف اقتصادی رسانه‌ها، محدودیت در پرداخت معاش و مشکلات فرهنگی و محدودیت‌های روزافزون حکومت سرپرست علیه زنان مجبور به ترک شغل شده‌اند. این سازمان می‌گوید که خشونت‌ها علیه خبرنگاران زن نسبت به دوره‌ی حکومت پیشین، به طور چشم‌گیر افزایش یافته است. سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان در ادامه گفت که ۲۵ مورد خشونت علیه خبرنگاران زن را تنها در سال ۲۰۲۲ میلادی ثبت کرده که شامل بازداشت، ضرب‌وشتم و آزار و اذیت غیر قانونی یا خشونت‌آمیز می‌شود. در آخر آمده است که زنان نمی‌توانند با مردان در رسانه‌ها مصاحبه کنند و یا بدون ماسک در پرده‌های تلویزیون ظاهر شوند. این در حالی است که از زمان تسلط دوباره‌‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، دولت بارها متهم به آزار و اذیت خبرنگاران خارجی شده‌ و شماری از خبرنگاران خارجی را نیز بازداشت کرده‌اند.

مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت سرپل می‌گویند که در اثر انفجار مواد منفجره‌ی باقی‌مانده از جنگ در ولسوالی صیاد این ولایت، یک کودک جان باخته است. دین‌محمد نظری، سخنگوی پولیس سرپل امروز (شنبه، ۱۱ سنبله) به رسانه گوهرشاد گفت که این رویداد در روستای «قفلاتون» از مربوطات ولسوالی صیاد رخ داده است. او تاکید کرد که کودکی که در این رویداد جان باخته، عبدالمطلب نام داشته و پنج ساله بوده است. وی افزود این رویداد حوالی ساعت ۵:۳۰ دقیقه‌ی عصر روز (پنج‌شنبه، ۹ سنبله) زمانی رخ داد که این کودک مصروف بازی بوده است. همچنین شماری منابع گفته‌اند که این کودک پنج ساله پسر «قاری آصف»، عضو حکومت سرپرست بوده است. افغانستان یکی از آلوده‌ترین کشورها به ماین است که در سراسر کشور پراکنده شده و همه ساله قربانیان زیادی از غیرنظامیان به ویژه کودکان می‌گیرد. براساس آمارهای موجود بیش از ۶۰۰ کیلومتر مربع خاک افغانستان ملوث به ماین و مهمات انفجاری است. با این وجود کمیته صلیب سرخ نیز گفته بود که در جریان سال گذشته‌ی میلادی ۹۹۵ نفر در نتیجه‌ی انفجار ماین و مهمات منفجرناشده در افغانستان کشته یا زخمی شده‌اند. از این میان، ۹۷ درصد غیرنظامیان و ۵۶ درصد از مجموع کل آنان، کودکان هستند که در پی ۴۵۰ انفجار ماین و مهمات منفجرناشده در افغانستان کشته یا زخمی شده‌اند. همچنین گفته شده که ۱۳ درصد از نفوس افغانستان از معلولیت رنج می‌برند.

مرکز خبرنگاران افغانستان از آزادی دو خبرنگار رادیو کلید پس از نزدیک به یک ماه از زندان حکومت سرپرست خبر داده است. این مرکز امروز (پنج‌شنبه، ۹ سنبله) با نشر اعلامیه‌ای گفته است که نیروهای حکومت فعلی فقیرمحمد فقیرزی و جان‌آقا صالح، خبرنگاران رادیو کلید را که سه هفته پیش از شهر جلال‌آباد، مرکز ننگرهار بازداشت کرده بودند، آزاد کرده‌اند. اعلامیه به نقل از منابع محلی نوشته است که این خبرنگاران امروز از زندان استخبارات حکومت فعلی در کابل آزاد شدند. در ادامه آمده است که حکومت فعلی تا اکنون در مورد آزادی این خبرنگاران ابراز نظر نکرده و مشخص نیست که آنان با چه شرایطی آزاد شده‌اند. مرکز خبرنگاران افغانستان تاکید کرد که این دو خبرنگار مدتی پس از بازداشت در جلال‌آباد، به کابل منتقل شده بودند. براساس معلومات این مرکز، نیروهای حکومت فعلی این دو خبرنگار را به اتهام همکاری با «رسانه‌‌های ممنوعه» بازداشت کرده بودند. مرکز خبرنگاران افغانستان از آزادی این خبرنگاران ابراز خوشحالی؛ اما تاکید کرده است که بازداشت این دو خبرنگار خلاف قانون رسانه‌های همگانی کشور بوده است و آزادی آنان نباید سلب می‌شد. این نهاد ضمن استقبال از آزادی این دو خبرنگار، خواستار آزادی فوری و بدون قیدوشرط سایر خبرنگارانی که در زندان‌های حکومت فعلی به‌سر می‌برند نیز شده است. بر اساس آمار مرکز خبرنگاران افغانستان، در حال حاضر دست‌کم ۱۰ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای در زندان‌های حکومت فعلی به‌سر می‌برند. این در حالی است که از زمان تسلط دوباره‌‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، دولت بارها متهم به آزار و اذیت خبرنگاران خارجی شده‌ و شماری از خبرنگاران خارجی را نیز بازداشت کرده‌اند.