در ادامه‌ی کاهش بودجه سازمان‌های امدادرسان، برنامه‌ جهانی غذا اعلام کرده است که افغانستان اکنون یکی از ده کشور جهان با بیش از یک میلیون نفر در سطح اضطراری گرسنگی است. این نهاد امروز (شنبه، ۱ میزان) با نشر پستی در شبکه اجتماعی ایکس، آمار مربوط به «گزارش جهانی بحران غذایی در سال ۲۰۲۳» در مورد ده کشور جهان با بیش از یک میلیون نفر در سطح اضطراری گرسنگی را نشر کرده است. براساس آمار برنامه‌ جهانی غذا، سودان، افغانستان و جمهوری کونگو سه کشوری اند که با جمعیت بیشتری افرادی در سطح گرسنگی اضطراری نسبت به سایر کشورهای جهان قرار دارند. این سازمان در حالی این آمار نشر می‌کند که نهادهای امدادرسان در سال جاری بارها از کمبود بودجه برای کمک به افراد آسیب‌پذیر در افغانستان هشدار داده‌اند. همچنین مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا هشدار داده بود که این نهاد بودجه‌ی کافی برای پشت سرگذاشتن ماه اکتوبر ندارد و اگر بودجه تأمین نشود، مجبور است افغانستان را ترک کند. قابل ذکر است که با سلطه‌ی حکومت فعلی بر افغانستان، این کشور در بحران عمیق بشری فرو رفته است. بساط فقر و گرسنگی گسترده‌تر شده است و بیشتر سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی کشور را ترک کرده‌اند.

ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل‌ متحد برای افغانستان اعلام کرده است که بی‌اعتمادی زنان و دختران افغانستان بر جامعه‌ی جهانی تنها با اقدامات عملی رفع می‌گردد، نه با محکوم کردن‌ها و اظهار همدردی با آنان. آقای بنت این اظهارات را در نشستی که تحت نام «مبارزه با آپارتاید جنسیتی» در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شده بود، مطرح کرده است. وی در این نشست تاکید کرد که در میان زنان و دختران افغانستان «ناامیدی» به میان آمده و جامعه‌ی جهانی با آنان «خیانت» کرده است. او به نقل از زنان و دختران افغان نوشته است: «حس فراموش شدن از سوی جامعه‌ی جهانی در میان زنان افغانستان به شدت ملموس است. زمانی من با زنان افغانستان در جاهای مختلف دیدار داشتم، یک گونه ناامیدی را در سخنان‌شان حس کردم، دختران و زنان افغانستان به این باوراند که جامعه‌ی جهانی با آنان خیانت کرده است، ما با آن‌ها خیانت کردیم، این بی‌اعتمادی تنها با اقدامات عملی می‌تواند رفع گردد، نه با محکوم کردن‌ها و اظهار همدردی.» گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد گفت که زنان افغان باید به‌صورت معنادار در تصمیم‌های سیاسی در درون افغانستان و در نهادهای بین‌المللی نقش داشته باشند و باید با زنان افغانستان صحبت شود، نه در مورد آنان. آقای بنت می‌گوید که حکومت سرپرست پالیسی «عمدی» برای زیر پا کردن حقوق زنان افغانستان را در پیش گرفته‌اند. او افزود: «آزار جنسیتی یک جرم بین‌المللی پنداشته می‌شود؛ اما جندر آپارتاید آن‌طور نیست. تشخیص جندر آپارتاید جنسیتی میتواند که یک اصل واقع شود برای ایجاد قوانین بین‌الملل که باعث میشود کشورهایی‌که به این اصل اهمیت نمی‌دهند، به رسمیت شناخته نشوند.» به گفته‌ی وی، ایجاد سیستم حساب‌دهی در افغانستان می‌تواند به زنان کشور کمک کند تا به عدالت دست یابند. او در ادامه تاکید: «محکمه جنایی بین‌المللی میتواند، زمینه خوبی برای حساب‌دهی توسط دعوای قضایی باشد.» همچنین وی در بخش از صحبت‌هایش تاکید کرد که افرادی دست به نقض حقوق بشر می‌زنند، باید تحریم شوند. سازمان ملل روز (جمعه، ۳۱ سنبله) برای نخستین بار نشستی برای بررسی «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان با حضور نماینده‌گان کشورها و سازمان‌های حقوق بشری برگزار کرد. در این نشست ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل برای افغانستان، رینا امیری نماینده ویژه آمریکا برای حقوق بشر و زنان افغانستان و شماری از نمایندگان کشورهای سازمان ملل سخنرانی کرده‌اند.

شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش زنان پنجره امید افغانستان» می‌گویند که زنان و دختران در افغانستان به‌دلیل جنسیت‌ از حقوق بشری‌شان محروم شده و این وضعیت آپارتاید جنسیتی است و باید از سوی نهادهای بین‌المللی و جامعه‌ی جهان به رسمیت شناخته شود. زنان معترض با برگزاری تجمع اعتراضی در یک مکان سربسته گفته‌اند که کشورها، سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری، سکوت‌شان را در مورد وضعیت فعلی زنان و دختران افغان بشکنند. آنان از جامعه‌‎ی جهانی و نهادهای حقوق بشری خواستند که برای به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان گام‌های عملی بردارند. همچنین آن‌ها در بخشی از اعتراض‌شان، از اعتصاب‌ غذایی زنان در شماری از کشورهای برای به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان اعلام حمایت کرده‌اند. اعضای «جنبش زنان پنجره امید افغانستان» تاکید کرده‌اند که افغانستان تحت کنترل حکومت سرپرست به مرکز تروریست‌پروری تبدیل شده و جهان در تهدید تروریسم است. زنان معترض می‌گویند: «جهان آگاه است که مردم افغانستان به حکومت فعلی مشروعیت نمی‌دهند و ما می‌خواهیم هرچه‌زودتر به سیطره این حکومت فعلی پایان داده شود.» همچنین این زنان قتل حاجی حسن و علی‌خان، پسرش را در «خاص ارزگان» محکوم کرده و خواستار توقف «جنایات» علیه ساکنان مناطق هزاره‌نشین شده‌اند. قابل ذکر است که این پدر و پسر چند روز قبل در ساحه‌ی «تنگی سبزچوب» «خاص ارزگان» که یک منطقه‌ی پشتون‌نشین است، در نخست دستگیر و سپس به قتل رسیده‌اند. براساس معلومات موجود جسد آنان پس‌ از چاشت روز چهارشنبه (۲۹ سنبله) پیدا شد. براساس اطلاعات منابع محلی، در جریان بیشتر از دو سال گذشته که حکومت فعلی بر افغانستان مسلط شده‌اند، ۱۷ نفر از ساکنان منطقه‌ی هزاره‌نشین جوی‌نو (ششپر) به قتل رسیده‌اند. حکومت فعلی طی دو سال گذشته محدودیت‌های گسترده بر زنان و دختران وضع کرده‌اند. قابل ذکر است که بیش از دو سال می‌شود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. قابل ذکر است که در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

در ادامه‌ی وضع محدودیت و سرکوب گروه‌های قومی و مذهبی از سوی حکومت سرپرست، یک نهاد حقوق بشری موسوم به «فریدام نو» اعلام کرده است که گروه‌های قومی در افغانستان به حاشیه رانده‌شده و با خطراتی روبرو هستند. نهاد «فریدام نو» به قتل یک پدر و پسر از ساکنان منطقه هزاره‌نشین «جوی نو» ولسوالی «خاص ارزگان» ولایت ارزگان واکنش نشان داده است. این نهاد با نشر پیامِ در شبکه اجتماعی ایکس خود نوشته است که منطقه «جوی نو» از زمان بازگشت حکومت سرپرست به قدرت شاهد خشونت‌های مداوم علیه هزاره‌ها و تخریب زمین‌های آنها توسط «باشندگان پشتون» بوده است. در ادامه آمده است: «گروه‌های قومی به حاشیه رانده‌شده در افغانستان با خطراتی روبرو هستند.» منابع محلی از ولایت ارزگان به رسانه گوهرشاد گفته‌اند که این پدر و پسر روز چهارشنبه (۲۹ سنبله) در ساحه‌ی «تنگی سبزچوب» که یک منطقه‌ی پشتون‌نشین است، در نخست دستگیر و سپس به قتل رسیده‌اند. منبع گفت که افراد ناشناس پس از دستگیری این دو نفر، پدر را تیرباران کرده و پسر را گردن بریده است. براساس اطلاعات منابع محلی، در جریان بیشتر از دو سال گذشته که حکومت فعلی بر افغانستان مسلط شده‌اند، ۱۷ نفر از ساکنان منطقه‌ی هزاره‌نشین جوی‌نو (ششپر) به قتل رسیده‌اند. منابع محلی انگیزه‌ی این اقدامات را تنش قومی می‌دانند. به گفته آنان افراد متعلق به قوم پشتون دست به قتل، تخریب و غارت اموال ساکنان منطقه «جوی نو» می‌زنند. حکومت سرپرست در بیش از دو سال گذشته بارها متهم به رفتارهای «تبعیض‌آمیز مذهبی» شده‌اند. حکومت فعلی پیش از این نیز محدودیت‌هایی را علیه اقلیت‌های مذهبی به ویژه مذهب شیعه و قوم هزاره وضع کرده بود. همچنین چند ماه قبل وزارت تحصیلات عالی حکومت سرپرست درخواست شورای علمای شیعه افغانستان برای شامل‌ساختن فقه جعفری در نصاب آموزشی دانشگاه‌های کشور را رد کرده بود. وزارت تحصیلات عالی گفته بود: «تقاضای شورای علمای شیعه به دلیل این ‌که یک نظام واحد، نیازمند نصاب و قانون واحد است، عملی نیست». در حال حاضر هیچ یکی از وزیران کابینه‌ی حکومت فعلی هزاره یا شیعه نمی‌باشد. همچنین چند ماه پیش کمیسیون آزادی مذهبی بین‌المللی کنگره آمریکا در گزارشی گفته بود: «برخی از اقلیت‌های مذهبی با خطر نابودی روبرو هستند، برخی دیگر به خاطر ترس از انتقام، مراسم خود را پنهانی انجام ‎می‌‎دهند». در گزارش آمده که رویکرد حکومت فعلی با وجود دو دهه دوری از قدرت، تغییر نکرده است و «اقدامات خشونت‌آمیز» با قرائت سخت‌گیرانه از اسلام، «نقض آزادی‌ مذهبی» است.

در ادامه‌ی وضع محدودیت بر کار و آموزش زنان و دختران از سوی حکومت سرپرست، شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش اتحاد و همبستگی زنان» مقیم ایران می‌گویند که جهان فقط وضعیت مردم افغانستان را همانند یک فیلم سینمایی نظاره‌گر است. زنان معترض گفته‌اند که بیش از دو سال است که جهان در برابر «جنایات» حکومت سرپرست سکوت کرده است. آنان از عمل‌کرد جامعه‌ی جهانی و کشورهای دخیل در قضایایی افغانستان به شدت انتقاد نموده و خواهان توجه بیشتر در مورد وضعیت فعلی زنان افغان شدند. اعضای جنبش اتحاد و همبستگی زنان خطاب به کشورها می‌گویند که دیگر محکومیت آن‌ها را نمی‌خواهند، بلکه خواستار اقدامات جدی علیه حکومت فعلی هستند. این زنان شعار می‌دهند که «حکومت سرپرست جنایت می‌کنند، جهان حمایت می‌کنند.» پیش از این هم زنان معترض و فعالان از آنچه که سکوت جهان در قبال وضعیت افغانستان، از جمله زنان می‌دانند انتقاد کرده‌اند. حکومت فعلی طی دو سال گذشته محدودیت‌های گسترده بر زنان و دختران وضع کرده‌اند. قابل ذکر است که بیش از دو سال می‌شود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. قابل ذکر است که در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

سازمان ملل متحد اعلام کرده است که مطالعات این سازمان بر وضعیت روحی و روانی زنان در افغانستان نشان می‌دهد که سلامت روان زنان و دختران افغان در خطر وخامت است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که زنان و دختران در افغانستان از مسائل روانشناختی، از جمله افسردگی، بی‌خوابی، از دست دادن امید و انگیزه، اضطراب، ترس، پرخاشگری، انزوا و رفتار انزواطلبانه فزاینده و افکار خودکشی رنج می‌برند. در ادامه آمده است، این مطالعه‌ که به‌روی ۵۹۲ زن از ۲۲ ولایت افغانستان توسط سه نهاد به‌شمول سازمان ملل، سازمان آی‌او‌ام و یوناما انجام شده‌است، نشان می‌دهد که میزان احساس اضطراب، انزوا و افسردگی بین ماه‌های آپریل و جون به طور قابل توجهی بیشتر شده است. سازمان ملل تاکید کرد که این آمار که در سه ماه قبل از آن، ۵۷ درصد بوده؛ اما در ماه‌های اخیر با افزایش ۱۲ درصدی به ۶۹ درصد رسیده ‌است. در گزارش آمده است: «زنانی که سلامت روان ضعیفی دارند بیشتر کسانی هستند که با خشونت‌های خانوادگی روبه‌رو هستند.»در ادامه‌ی گزارش آمده است، باوجودی‌که برخی از این مشکلات با دریافت مشاوره‌های روانشناسی قابل بهبود می‌باشند؛ اما بیشترین و موثرترین استراتژی‌ها و راهبردهای دیگری چون مطالعه، برقراری روابط اجتماعی، از آنجایی که زنان در افغانستان با محدودیت‌های شدیدی روبه‌رو هستند تقریبا ناممکن می‌باشد. از سوی دیگر آموزش‌های مبتنی بر جامعه توسط سازمان‌های بین‌المللی نیز ممنوع شده و طرح‌های آموزش خانگی نیز به طور منظم توسط حکومت سرپرست تعطیل می‌شود. سازمان ملل وضعیت روانی زنان در افغانستان را نگران کننده خواند و ابراز داشته است که زنان بر ترس خود از وضعیت روانی زنان جوان‌تر تاکید کردند و حتی برخی از افکار خودکشی در میان دختران‌شان گزارش داده‌اند. دو سال از حاکمیت حکومت سرپرست می‌گذرد و در این دو سال زنان و دختران افغان با محدودیت‌های شدید روبه‌رو بوده است.

در ادامه‌ی کاهش بودجه سازمان‌های امدارسان، برنامه‌ی جهانی غذا در افغانستان اعلام کرده است که به‌دلیل کمبود بودجه‌ی خود، دو میلیون نفر را از فهرست کمک‌های خود حذف کرده است. این نهاد با نشر پیامِ در شبکه‌ اجتماعی ایکس خود نوشته است که به‌دلیل کمبود بودجه‌ کمک‌های بشردوستانه، ناگزیر است که توزیع کمک‌های خود را در افغانستان کاهش دهد. در ادامه آمده است که به شمول این دو میلیون نفر، شمار افراد که از فهرست کمک‌های این نهاد در طول سال جاری حذف شده‌اند، به ۱۰ میلیون نفر می‌رسند. این در حالی است که سازمان جهانی غذا روز سه‌شنبه هفته‌ی جاری از توزیع کمک‌های غذایی خود برای نزدیک به چهار هزار خانواده‌ی نیازمند در پکتیکا و زابل خبر داده بود. همچنین آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در نشست مجمع عمومی این سازمان گفته بود که ۷۰ درصد از شهروندان افغانستان نیاز شدید به کمک‌های بشردوستانه دارند. آقای گوترش از کشور‌های جهان خواست تا به مناطق آسیب‌پذیر از جمله، افغانستان که با فقر گسترده مواجه است، توجه بیش‌تری صورت گیرد. قابل ذکر است که با سلطه‌ی حکومت فعلی بر افغانستان، این کشور در بحران عمیق بشری فرو رفته است. بساط فقر و گرسنگی گسترده‌تر شده است و بیشتر سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی کشور را ترک کرده‌اند.

مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت جوزجان می‌گویند که یک تازه‌عروس در مربوطات شهر شبرغان، مرکز این ولایت توسط همسرش به صورت فجیع به قتل رسیده است. عبدالستار حلیمی، سخنگوی پولیس جوزجان به رسانه گوهرشاد گفت که این رویداد در منطقه‌ی «ینگه اریغ» از مربوطات مرکز شهر شبرغان رخ داده است. او تاکید کرد که نام این تازه‌عروس عالیه بوده و حدود ۲۰ ساله نیز سن داشته است. آقای حلیمی افزود که این تازه‌عروس حوالی ساعت ۸:۰۰ شب گذشته (سه‌شنبه، ۲۸ سنبله) توسط شوهرش به قتل رسیده است. این مقام امنیتی گفت که شوهر عالیه او را «خفه» کرده و کشته است. وی علاوه کرد که همسر عالیه «محمد» نام دارد و پس از ارتکاب این قتل، از ساحه فرار کرده است. سخنگوی پولیس جوزجان گفت که تا اکنون هیچ‌کس در پیوند به این قتل بازداشت نشده؛ اما تلاش‌های نیروهای حکومت سرپرست برای بازداشت عامل این قتل آغاز شده است. به‌گفته‌ی او، علت و انگیزه‌ی این قتل خشونت‌های خانوادگی بوده است. براساس معلومات پولیس جوزجان، این زوج جوان حدود چهار ماه پیش عروسی کرده بودند. قتل‌های مرموز، به‌ویژه قتل مرموز زنان در این اواخر در شماری از ولایت‌های کشور افزایش یافته است. بیماری‌های روانی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

همزمان با دو سالگی محرومیت دختران بالاتر از صنف ششم مکتب از آموزش، شیرمحمد عباس استانکزی، معین سیاسی وزارت خارجه‌ی حکومت سرپرست می‌گوید که برای بازشدن مکاتب و دانشگاه‌ها به‌روی دختران شرایط مساعد نیست. آقای استانکزی این اظهارات را روز گذشته (سه‌شنبه، ۲۹ سنبله) در جریان سفرش به ولایت پنجشیر مطرح کرده است. وی در این صحبت‌هایش نگفته است که مکاتب و دانشگاه‌ها به‌روی دختران افغانستان تحت چه شرایط بازگشایی خواهد شد. همچنین او از مخالفان حکومت سرپرست خواسته است که به کشور برگردند. وی تاکید کرد: «من به ولایت پنجشیر به‌خاطر رسانیدن پیامم به مخالفین نظام آمده‌ام که در جمع شما بگویم؛ این‌که یک تن هم از اتباع کشور را نمی‌خواهیم در بیرون از کشور زندگی داشته باشد‌. همه می‌توانند برگردند و هیچ خطری متوجه آنان نیست.» در حالی آقای استانکزی این اظهارات را مطرح می‌کند که او از طرف‌داران برجسته آموزش دختران و زنان در میان مقامات حکومت فعلی است. او پیش از این نیز از عدم بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها به‌روی دختران انتقاد کرده بود و اظهار امیدواری کرده بود که مکاتب «بدون تبعیض» به‌روی همه باز شوند. در حالی آقای استانکزی معین سیاسی وزارت خارجه‌ی حکومت سرپرست از عدم بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها خبر می‌هد که بیش از دو سال می‌شود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. قابل ذکر است که در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.