فیبروم رحم یک نوع شایع تومور غیرسرطانی است که میتواند در داخل و روی رحم رشد کند. همه فیبروم‌ها علائمی ایجاد نمی‌کنند، اما زمانی که علائمی ایجاد کنند، علائم میتواند شامل خونریزی شدید قاعدگی، کمردرد، تکرر ادرار و درد در حین رابطه جنسی باشد. فیبروم‌های کوچک، اغلب نیازی به درمان ندارند، اما فیبروم‌های بزرگتر را می‌توان با دارو یا جراحی درمان کرد.
همانطور که ذکر شد، فیبروم‌ها، توده‌های غیر سرطانی هستند که در داخل یا اطراف رحم ایجاد می‌شوند. زائده‌ها از بافت ماهیچه‌ای و فیبری تشکیل شده اند و اندازه آن‌ها متفاوت است. آن‌ها گاهی اوقات به عنوان میوم رحم یا لیومیوم شناخته می‌شوند.
این بیماری میتواند باعث نازایی شود. این موضوع به نوع و شدت بیماری وابسته است. همچنین خطر دچار شدن به این بیماری در زنانی که نسبت به قدشان، افزایش وزن دارند، بالا و در زنانی که بچه‌دار شده اند، پایین است. بعد از یائسگی معمولاً فیبروم‌ها کوچک‌تر می‌شوند.
علائم فیبروم رحم
بسیاری از زنان از داشتن فیبروم غافل هستند زیرا هیچ علامتی ندارند و علائم آن معمولا به تعداد و اندازه آن‌ها بستگی دارد. زنانی که علائم دارند ممکن است این موارد را تجربه کنند:
- دوره‌های سنگین یا پریودهای دردناک
- لکه‌بینی و خونریزی مداوم بین دو پریود
- درد شکم
- درد پایین کمر
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- احساس فشار به لگن
- یبوست
- درد یا ناراحتی در حین رابطه جنسی
- در موارد نادر، عوارض بیشتر ناشی از فیبروم میتواند بر بارداری تأثیر بگذارد یا باعث ناباروری شود.
انواع فیبروم رحم
انواع مختلفی از فیبروم‌های رحمی بسته به محل قرارگیری و نحوه چسبندگی آن‌ها وجود دارد. انواع خاصی از فیبروم‌های رحمی عبارتند از:
- فیبروم‌های داخل دیواره: این فیبروم‌ها در دیواره عضلانی رحم شما فرو رفته اند. آن‌ها رایج ترین نوع هستند.
- فیبروم ساب سروزال: این نوع فیبروم در زیر پوشش سطح خارجی رحم رشد می‌کند. آن‌ها می‌توانند بسیار بزرگ شوند و در لگن رشد کنند.
- فیبروم‌های زیر مخاطی: این فیبروم‌ها در زیر پوشش داخلی رحم رشد می‌کنند. (نادر است)
چه کسانی به فیبروم مبتلا می‌شوند؟
بیشتر زنان ممکن است تا سن یائسگی دچار این بیماری شوند اما در مواردی احتمال بیشتر رشد فیبروم در رحم وجود دارد:
- زنان باردار
- کسانی که قاعدگی زودرس دارند.
- افرادی که سابقه فیبروم در خانواده خود دارند.
- زنان بالای ۳۰ سال
- زنانی که اضافه وزن دارند.
چرا فیبروم‌ها ایجاد می‌شوند؟
به طور دقیق علت بوجود آمدن فیبروم رحم مشخص نیست، اما می‌توان برخی عوامل را در بروز این بیماری موثر دانست:
- ژنتیک (داشتن سابقه خانوادگی)
- داشتن اضافه وزن (چاقی)
- استرس
- نداشتن رژیم غذایی مناسب
- عدم توازن هورمونی
استروژن هورمون تولید مثل زنانه است که توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود. فیبروم‌ها معمولاً در سال‌های باروری زنان تا زمان یائسگی زمانی که سطح استروژن در بالاترین حد خود است، ایجاد می‌شود. هنگامی که سطح استروژن پایین است، مانند پس از یائسگی که دوره ماهانه یک زن متوقف می‌شود، تمایل به کوچک شدن دارند.
عوارض فیبروم
گاهی اوقات، فیبروم رحم میتواند عوارضی مانند کم خونی به دلیل از دست دادن مداوم خون در دوره‌های سنگین ایجاد کند. اکثر افراد مبتلا به فیبروم می‌توانند باردار شوند و بارداری طبیعی داشته باشند. اما برخی از فیبروم‌ها شکل رحم را تغییر می‌دهند و ممکن است خطر مشکلات زیر را ایجاد کند:
- ناباروری
- مشکلات در حین زایمان یا بعد از تولد
- زایمان زودرس
- سقط جنین
فیبروم رحم چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک در مورد علائم و سلامت عمومی شما سوال خواهد کرد. او شما را معاینه خواهد کرد و ممکن است از شما بخواهد که معاینه داخلی انجام دهید. آزمایشاتی که میتواند به تشخیص فیبروم کمک کند عبارتند از:
- سونوگرافی لگن
- سونوگرافی واژینال
- ام آر آی لگن
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
از آنجایی که فیبروم‌ها اغلب علائمی ایجاد نمی‌کنند، گاهی اوقات به طور تصادفی در طی معاینه لگنی یا سنوگرافی تشخیص داده می‌شوند. اگر علائم فیبروم را دارید به پزشک عمومی مراجعه کنید تا بتواند علل احتمالی را بررسی کند. اگر پزشک فکر می‌کند که شما ممکن است فیبروم داشته باشید، معمولاً شما را برای سونوگرافی برای تأیید تشخیص معرفی می‌کند.
درمان فیبروم
فیبروم‌ها اگر علائمی ایجاد نکنند نیازی به درمان ندارند. پس از یائسگی، اغلب بدون درمان کوچک می‌شوند. اگر علائم ناشی از فیبروم را دارید، معمولاً ابتدا دارو برای کمک به تسکین علائم توصیه می‌شود.
همچنین داروهایی برای کمک به کوچک کردن فیبروم وجود دارد. اگر این روش‌ها بی اثر باشند، جراحی یا سایر روش‌های کم تهاجمی ممکن است توصیه شود.
نویسنده: داکتر معصومه پارسا
