نویسنده: مهدی مظفری
حلول ماه مبارک رمضان و نیز ورود شما روزهداران را در این ضیافت الهی تبریک و تهنیت عرض میکنیم. امیدواریم میوههای مثمر و خرم از سفره پربرکت این ماه بچینید و اثرات این ماه عزیز بر وجود مبارکتان خوش افتد و خداوند توفیق حفظ و نگهداری آن اثرات روح پرور را به شما ارزانی بدارد.
این ماهِ استثنایی، دارنده پیشنیازهای خودسازی (تذکیه نفس) است. به این معنی که انسان با عملیسازی برنامههای ویژه این ماه، بهتر میتواند به تهذیب نفس بپردازند. امّا چطور؟
- با انضباط نفس: رمضان با نظم و انضباطی که به زندگی ما میبخشد، زمینه را برای پرورش عادتهای نیکو و ترک عادتهای بد فراهم میکند. روزهداری، تلاوت قرآن، مناجات و دعا، همه و همه در این مسیر نقش آفرین هستند.
- تمرکز و خلوص: تمرکز بر عبادات و دوری از دغدغههای دنیوی در ماه رمضان، فرصتی برای خلوص یافتن و تمرکز بر خود و خدایمان ایجاد میکند. این تمرکز، دریچهای به سوی تفکر و تعمق در هستی و معنای زندگی میگشاید.
- خودشناسی و مراقبه: به درستی که رمضان فرصتی برای خلوت با خود و اندیشیدن به رفتارها، افکار و احساساتمان است. در این خلوت، میتوانیم به نقاط قوت و ضعف خود پی ببریم و مسیر درست زندگی را با وضوح بیشتری ببینیم.
- شکرگزاری: احساس گرسنگی و تشنگی در طول روزهداری، حسی از قناعت و شکرگزاری را در انسان بیدار میکند. قدردانی از نعمتهای الهی و درک بهتر طعم شکرگزاری، از دستآوردهای ارزشمند این ماه مبارک است.
- صبر و بردباری: روزهداری، صبر و بردباری را در برابر سختیها و چالشها به ما میآموزد. این صبر و حوصله، نه تنها در طول ماه رمضان، بلکه در تمام طول زندگی در برابر ناملایمات زندگی یاریگرمان خواهد بود.
بنابراین، ماه رمضان، دریایی از فرصتها برای خودسازی و تهذیب نفس است. با بهرهمندی از انضباط، تمرکز، خودشناسی، شکرگزاری و صبر در این ماه عزیز، میتوانیم گامی در مسیر تعالی و کمال برداریم. پس انسانی پس از اتمام این ماه، عزیز و محترم است که قدر ضیافت الهی را بداند و از آن به نیکوترین شیوه استفاده نماید. مسلمان، شیره شیرین و ثمربخش ماه صیام را نمیچشد مگر اینکه خود را در این ماه، مقید فضایل اخلاقی و انسانی، برعلاوه، پایبندی به برنامههای ماه مبارک نماید.
امام صادق(ع) درباره شرایط و ابعاد روزه حقیقی میفرمایند: «بی گمان، روزه تنها دست کشیدن از طعام نیست، شرایطی دارد که تنها با رعایت آن، روزه کامل میگردد و آن شرایط، سکوتی است که از تفکر درونی نشأت گرفته باشد… پس هنگامی که روزه گرفتید زبان خود را از دروغ نگهدارید و دیدگانتان را از ناروا فرو پوشید، با یکدیگر نزاع مکنید و برهم حسد مبرید، غیبت یکدیگر را نکنید، با هم بحث و جدل نکنید، با یکدیگر به اختلاف نپردازید، نسبت به هم خشمگین نشوید و دشنام و ناسزا مگویید و بر یکدیگر القاب زشت مگذارید و… تا آخر حدیث.»
باری آنچه که از سنّت نبوی در آداب روزهداری آمده، این است که افکار، گفتار و کردارمان، خدا محور باشد. یعنی این ماه را به عنوان ضیافت الهی در نظر بگیریم و حضور میزبان (خداوند) این ضیافت مبارک را در ساعات روزهداری پررنگ بدانیم. به عبارت دیگر در این ماه آن کنیم که جانان پسندد. چرا که:
هر کی حیران او باشد دارد او روزه در روزه، نماز اندر نماز
بلی، اگر حضور خداوند را در ثانیههای روزهداری به خوبی درک کردیم و روزه حقیقی بجای آوردیم؛ آن وقت است که افکارمان عاری از خشم، حسد، کینه و اندیشه لغو، گفتارمان خوش تاثیر و دور از غیبت، تهمت، دشنام، و مجادله لفظی، کردارمان نیز پسندیده و با نزاکت خواهد شد.