نخستین نمایشگاه مشترک خوشنویسی و تذهیب هنرمندان ولسوالی تایباد ایران و شهر هرات، در شهر مرزی تایباد آغاز به کار کرد. مسوولان برگزاری این نمایشگاه گفته‌اند که نخستین نمایشگاه مشترک خوشنویسی و تذهیب هنرمندان ولسوالی تایباد و ولایت هرات، با عنوان «از میرعلی هروی هراتی تا میرخلیل قلندر تایبادی» در شهر مرزی تایباد، با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تایباد و مرکز فرهنگی سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در هرات برگزار شده است. در این نمایشگاه، ۳۰ اثر هنری از هشت هنرمند تایبادی و هراتی در نگارخانه موزه مردم‌شناسی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هرات به نمایش گذاشته شده است. جابر آفریدون، رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تایباد در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه گفت: «اشتراکات فرهنگی و زبانی، نزدیکی جغرافیایی تایباد به هرات و میزبانی مردم این شهرستان از مردم افغانستان، ظرفیت‌های مناسبی را برای برقراری تعاملات موثر و دوجانبه میان ایران و این کشور همسایه فراهم می‌کند.» براساس معلومات مسوولان برگزاری، این نمایشگاه تا ۲۱ دلو به روی بازدیدکنندگان باز خواهد بود. در حالی نمایشگاه خوشنویسی و تذهیب بین هنرمندان هرات و تایباد برگزار می‌شود که دختران و زنان در افغانستان و به ویژه از شرکت در صنف خوشنویسی و طراحی محروم هستند. همچنان دختران در افغانستان اجازه ندارند، بالاتر از صنف ششم آموزش ببینند. این اقدام حکومت فعلی افغانستان باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

یک کتاب‌فروشی در هرات برای ترویج فرهنگ و تشویق شهروندان به کتاب‌خوانی، نمایشگاه خیابانی کتاب را در این شهر برگزار کرده است. بازدیدکنندگان با انتقاد محدودیت‌های وضع شده بر آموزش دختران می‌گویند که برگزاری نمایشگاه‌های کتاب زمانی مفید خواهد بود که دختران اجازه آموزش و رفتن به مراکز آموزشی را داشته باشند تا کتاب بخرند و بخوانند. مسوولان این کتاب‌فروشی می‌گویند که این نمایشگاه روز گذشته (پنج‌شنبه، ۱۰ ثور) در چهارراهی آمریت شهر هرات آغاز و برای پنج روز ادامه دارد. حامد رسولی، برگزارکننده نمایشگاه خیابانی کتاب گفت که این نمایشگاه را به مدت ۵ روز و به منظور تشویق شهروندان به مطالعه برگزار کرده است. در این نمایشگاه صدها جلد کتاب با عنوان‌‌های مختلف در بخش‌های «فلسفه، علوم دینی، ادبیات، اجتماعیات، اقتصاد، فرهنگ و طب» به نمایش گذاشته شده است. باشندگان هرات ضمن استقبال از راه‌اندازی این نمایشگاه کتاب، از همه مردم به‌خصوص جوانان خواستند تا با مطالعه کتاب، سطح آگاهی و دانش خود را بالا ببرند. حمیدالله غیاثی، آمر فرهنگ و هنر ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات، از راه‌اندازی این نمایشگاه خیابانی کتاب استقبال و بر ادامه حمایت از برگزاری نمایشگاه‌ها و سمینارها، و تشویق جوانان به مطالعه و کتابخوانی تاکید کرد. از سویی هم، شماری از بازدیدکنندگان از برگزاری این نمایشگاه استقبال کرده‌ و گفته‌اند که برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی می‌تواند شهروندان را به کتاب‌خوانی تشویق کند. مریم عمری، یکی از بازدیدکنندگان در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت که برگزاری این چنین نمایشگاه‌ها خوب است و شهروندان را به کتابخوانی تشویق می‌کند، اما نیم از جامعه در خانه محبوس هستند و نمی‌توانند در نمایشگاه شرکت کنند. خانم عمری افزود: «ما، دختران افغانستان، تشنه علم و دانش هستیم. ما می‌خواهیم بال‌هایمان را بگشاییم و در آسمان علم و معرفت پرواز کنیم. ما می‌خواهیم برای خودمان، برای خانواده‌های‌مان و برای کشورمان مفید باشیم. اما دریغ که تاریکی جهل و ناامیدی، بر سرنوشت ما سایه افکنده است.» این در حالی است که با تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست، بیشتر کتاب‌فروشی‌ها در شهرهای مختلف کشور با رکود مواجه بوده است. افزایش میزان فقر و مسدودشدن مراکز آموزشی به‌روی دختران و زنان، از عوامل رکود بازار کتاب گفته می‌شود.

شماری از رسانه‌ها به نقل از منابع محلی در ولایت هرات گزارش داده‌اند که مسوولان محلی حکومت سرپرست به دلیل گرفتن نشان انگشت زنان، روند توزیع کمک‌های نهادهای امدادرسان را در شماری از ولسوالی‌های این ولایت تعطیل کرده‌اند. در گزارش رسانه‌ها آمده‌ است که مسوولان محلی حکومت فعلی در ولایت هرات به نهادهای امدادرسان هشدار داده‌اند که از این پس حق ندارند نشان انگشت زنان را برای توزیع کمک‌های بشری بگیرند. در ادامه آمده است که مسوولان روند توزیع کمک‌ها را تعطیل کرده و به نهادهای امدادرسان دستور داده‌اند تا طرحی را تهیه کنند که به جای زنان، مردان خانواده‌ها کمک دریافت کنند. قابل ذکر است که تا اکنون مسوولان محلی حکومت سرپرست در ولایت هرات و نهادهای امدادرسان در این باره چیزی نگفته‌اند. گفتنی است که حکومت فعلی زنان را از حق آموزش، کار، آزادی‌های فردی و حتا دریافت کمک‌های بشری محروم کرده است. حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. همچنان در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

منابع محلی از ولایت هرات می‌گویند که فرماندهی پولیس ولایت هرات، ساختمان لیسه عالی جامی را به این فرماندهی اختصاص داده و شاگردان این مکتب را در مکاتب و لیسه‌های دیگر تقسیم کرده است. دست‌کم سه منبع با تایید این موضوع گفته‌اند که فرماندهی پولیس هرات براساس فیصله صورت گرفته، ساختمان لیسه جامی را به این فرماندهی اضافه کرده و شاگردان این لیسه در به مکتب محجوبه‌ی هروی فرستاده است. منبع تاکید کرد که شاگردان این مکتب تماماً پسران بوده و به بیش از پنج هزار می‌رسیدند. لیسه عالی جامی ولایت هرات، یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین لیسه‌های این ولایت می‌باشد که افراد نخبه، سیاست‌مدران و شخصیت‌های ملی مطرح از این مکتب فارغ شده‌اند. ساختمان این مکتب در کنار فرماندهی پولیس ولایت هرات واقع شده و در آن، هزاران دانش‌آموز پسر در سه تایم(وقت) مصروف آموزش بودند. همچنین یکی از شاگردان لیسه جامی گفت: «حکومت محلی ولایت هرات نباید ساختمان لیسه را برای فرماندهی پولیس اختصاص می‌داد، اما اکنون که اختصاص داده است، باید برای شاگردان این لیسه رسیدگی کرده و مکتب خوب و با امکانات عالی آماده کند.» این شاگرد از حکومت محلی و فرماندهی پولیس ولایت هرات خواست که برای شاگردان این لیسه بیشتر توجه و کمک کنند تا آنان بتوانند با خیال آسوده به آموزش‌هایشان ادامه داده و مصدر خدمت برای جامعه‌شان گردد. قابل ذکر است که تا اکنون مسوولان محلی در مورد اختصاص ساختمان و زمین لیسه جامی به فرماندهی پولیس این ولایت چیزی نگفته است.

منابع محلی از ولایت هرات می‌گویند که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در این ولایت مراسم معنوی اعتکاف زنان و مردان بهم‌زده و زنان را از شماری از مساجد بیرون کردند. دست‌کم سه منبع تایید کردند که نیروهای امر به معروف امروز (دوشنبه، ۲۴ جدی) مراسم معنوی اعتکاف در مسجد جامع صادقیه، مسجد جامع محمدیه جغاره و یک مسجد در شهرک الهمدی جبرییل را بهم‌زده و زنان و دختران از جریان مراسم بیرون کردند. منبع گفت که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر زنان را از مراسم اعتکاف منع کرده و گفته‌اند که زنان نباید در مراسم معنوی اعتکاف در مساجد شرکت کنند. منبع در ادامه تاکید کرد که نیروهای امر به معروف با زنان و مردان رفتار خوب نداشته و آنان را با خشونت از مسجد دور کردند. همچنین یک منبع دیگر با ابراز ناامیدی گفت که نیروهای امر به معروف به زنان گفتند که جای زنان در خانه هستند و باید در خانه عبادت کنند و در مراسم‌های مساجد شرکت نکنند. منبع در ادامه افزود که حکومت اسلامی افغانستان با این عمل‌کردشان مردم را از خودشان رانده و فاصله‌ها بین دولت و ملت را بیشتر می‌کنند. منبع از حکومت فعلی خواسته است که برای زنان و مردان اجازه دهد تا به مراسم مذهبی و امورات دینی شان رسیدگی کنند. در عین حال یک منبع دیگر از حکومت سرپرست خواست که باید به نیروهای‌شان آموزش دهند تا با مردم و مخصوصا با زنان مومنه درست رفتار کنند و از رفتارهای خشونت آمیز پرهیز کنند. همچنین یک منبع دیگر گفت که مردان در دو مسجد که مراسم معنوی اعتکاف برگزار شده بودند، به رسم اعتراض مراسم را ترک کردند. منبع گفت که مردان از حکومت فعلی می‌خواهند که زنان و مردان بدون مشکل به مراسم معنوی اعتکاف بپردازند. منبع تاکید کرد که جای برگزاری مراسم زنانه و مردانه در مساجد به صورت جداگانه در نظر گرفته شده است. در حالی نیروهای امر به معروف و نهی از منکر مانع برگزاری مراسم معنوی اعتکاف می‌شوند که پیش از این نیز حکومت سرپرست در برگزاری مراسم مذهبی به ویژه مراسم عاشورا/محرم محدودیت‌های گسترده وضع کرده بود.

منابع محلی از ولایت هرات می‌گویند که یک پل در ولسوالی پشتون زرغون این ولایت با هزینه شخصی یک خانم ساخته و به بهره‌برداری رسیده است. منابع امروز (یک‌شنبه، ۱۶ جدی) در صحبت با رسانه گوهرشاد گفته‌اند که این پل در روستای «منزل» از مربوطات ولسوالی پشتون زرغون ولایت هرات ساخته شده است. منبع تاکید کرد که هزینه‌ی ساخت این پل دو صد هزار افغانی شده است که از سوی یک خانم پرداخت شده است. باشندگان ولسوالی پشتون زرغون می‌گویند که با ساخت این پل مشکلات رفت‌وآمد بیش از ۳۰۰ خانواده در این روستا برطرف شده است. باشندگان این روستا از ساختن این پل استقبال کرده و نهادهای خیریه و تاجران می‌خواهند که به زیرساخت به ویژه‌های سرک‌های عمومی این ولسوالی نیز توجه کنند. باید گفت که با وجود سرازیر شدن میلیون‌ها دالر در کشور هنوز هم باشندگان شماری از روستا در نقاط دور دست افغانستان در رفت‌وآمد با مشکلات جدی روبرو هستند. این مشکلات در فصل سرما، به ویژه در روزهای بارندگی بیش‌تر می‌شود. شهروندان افغانستان همواره از مسوولان حکومتی خواستار ساختن سرک و پل‌های معیاری در روستاها و شاهراه‌ها شدند.

در ادامه محدودیت‌های حکومت سرپرست بر آموزش دختران و زنان، ریاست معارف ولایت هرات آموزش دختران بالاتر از صنف ششم در کورس‌های آموزشی را منع کرد. این مکتوب که یک نسخه از آن در اختیار رسانه‌ی گوهرشاد قرار گرفته است، از سوی اداره‌ی معارف ولایت هرات امروز «سه‌شنبه، ۴ جدی» به اتحادیه مراکز آموزشی ارسال شده است. این مکتوب با امضای مولوی رحمت‌الله جابر، رییس معارف هرات، صادر شده و در آن گفته شده است: «طبق فیصله کمیسیون حمایوی از لوایح و طرزالعمل توشیح شده امر به معروف و نهی از منکر هرات در تاریخ ۲۶ قوس و فرمان امیرالمومنین در تاریخ ۴ میزان، تدریس به شاگردان بالاتر از صنف ششم در بخش اناث الی امر ثانی معطل است.» ریاست معارف در هرات از مراکز آموزشی خواسته است که نسبت به اجرایی شدن این دستور اطمینان بدهند. در نامه آمده است که طبق دستور ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی آموزش دختران بالاتر از صنف ششم در مکاتب دولتی، خصوصی و آموزشگاه‌ها تا امر ثانی تعطیل است و این فرمان بر کورس‌های آموزشی نیز اجرا شود. همچنین مسئوول یکی از مراکز آموزشی در هرات به رسانه گوهرشاد گفته است که به این مراکز به صورت کتبی و شفاهی دستور داده شده که پس از این اجازه ندارد شاگردان اناث بالاتر از صنف ششم را جذب کند. علی‌رغم بستن مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم، این دختران در کورس‌های آموزشی، زبان انگلیسی یا مضامین مکتب را می‌آموختند. روشن نیست که محدودیت‌های تازه تنها در هرات اعمال شده و یا دیگر ولایت‌ها نیز است. این در حالی است که ریاست امر به معروف، چندی پیش به مسوولان مراکز آموزشی در هرات هشدار داده بود که به زنان با پوشش مانتو اجازه ورود ندهند. اوایل ماه قوس سال جاری‌ نیز فعالیت کافه‌های ویژه زنان به‌دلیل حضور زنان بی‌حجاب و با هشدار شفاهی نیروهای امر به معروف و نهی از منکر، متوقف شد. نیروهای امر به معروف در هرات، بتاریخ ۲۳ عقرب سال گذشته با یورش به شماری از مراکز آموزشی، دانش‌آموزان را از صنف‌های‌شان بیرون کشیده و دروازه‌های مراکز آموزشی را مهر و لاک کرده‌ بودند. باوجود تعطیلی مکاتب و دانشگاه‌ها، دختران تا چند هفته قبل اجازه داشتند که در انستیتوت‌های صحی تحصیل کنند، اما انستیتوت‌ها هم به روی آنان بسته شد.

اداره‌ی کار و امور اجتماعی ولایت هرات اعلام کرده است که برای زنان بدون سرپناه یک مرکز حمایتی در این ولایت ایجاد کرده است. این اداره امروز (دوشنبه ۱۹ قوس) با انتشار اعلامیه‌ای گفته است که این مرکز با هدف تقویت همبستگی اجتماعی و کاهش آسیب‌های اجتماعی برای زنان بدون سرپناه، فعالیت خود را در مرکز ولایت هرات آغاز کرده است. اعلامیه به نقل از میرزا محمد ابو منصور، رییس اداره‌ی کار و امور اجتماعی ولایت هرات نقل نوشته است که تعدادی از زنان بدون سرپناه از نواحی مختلف شهر جمع‌آوری و به این مرکز منتقل شده‌اند تا تحت مراقبت قرار گیرند. این اداره جزئیات بیشتری درباره تعداد زنان بدون سرپناه جمع‌آوری‌شده یا مکان نگهداری آن‌ها ارائه نکرده است. قابل ذکر است که پس از تسلط حکومت سرپرست در ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ میلادی، بسیاری از سازمان‌های مدافع حقوق زنان که از زنان بی‌سرپناه حمایت می‌کردند، فعالیت‌های خود را متوقف کردند. در این دوران، شلترها و مراکز حمایتی زنان تعطیل شدند و بسیاری از زنان تحت خشونت یا بی‌سرپناهی، قرار گرفتند. پیش از این حکومت سرپرست زنان تکدی‌گر را در ولایت‌های مختلف جمع‌آوری کرده بودند.

شماری از دختران دانشجو در انستیتوت‌های طبی در هرات به تصمیم اخیر حکومت سرپرست دست به اعتراض زده و می‌گویند که «از حقوق خود دست نمی‌کشند». این دختران امروز (پنج‌شنبه، ۱۵ قوس) به‌صورت خودجوش در مقابل ساختمان مقام ولایت هرات تجمع کرده و بستن انستیتوت‌های صحی به‌روی دختران دانشجو را ظلم خواندند و شعار «حق، عدالت، تحصیل» را سر می‌دادند. دختران دانشجو با شعارهایی چون «از حقوق خود دست نمی‌کشیم»، «تعلیم حق ماست»، «ز گهواره تا گور دانش بجوی» و «حق، عدالت و تحصیل» دست به اعتراض زدند. آنان از مقام‌های حکومت سرپرست خواستند که تصمیم منع تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را لغو کنند. دختران معترض شعارهای‌شان را به سه زبان دری، پشتو و انگلیسی نوشته‌اند. این تجمع اعتراضی در حالی برگزار می‌شود که حکومت فعلی در روزهای اخیر تمامی انستیتوت‌های صحی را به‌روی دختران تا اطلاعی ثانی مسدود کرده‌اند. این تصمیم حکومت فعلی واکنش‌های منفی جهانی را در پی داشته است. استفان دوجاریک، سخن‌گوی دبیرکل سازمان ملل متحد درباره‌ی فرمان ممنوعیت تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفته است که این دستور تأثیر مخربی بر سیستم صحی و توسعه این کشور خواهد داشت. همچنین ریچارد بنت، گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور افغانستان نیز گفته است که از منع تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی وحشت‌زده شده است و طالبان این ممنوعیت را لغو کنند. حکومت سرپرست پیش از این آموزش دختران در دوره‌های متوسطه و لیسه و دانشگاه‌ها را نیز منع کرده است. محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بمانند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

مسوولان صحی حکومت سرپرست در ولایت هرات می‌گویند که کارزار مسجد‌به‌مسجد تطبیق واکسن پولیو در این ولایت آغاز شده است. غلام‌محمد حنیفی، معاون ریاست صحت عامه‌ی هرات امروز (شنبه، ۱۰ قوس) گفته است که این کارزار برای سه روز در شهر و تمام ولسوالی‌های این ولایت ادامه خواهد داشت. آقای حنیفی تاکید کرد که در این کارزار ۷۵۸ هزار کودک زیر پنج سال واکسن پولیو یا فلج اطفال دریافت خواهند کرد. معاون ریاست صحت عامه‌ی ولایت هرات از باشندگان این ولایت خواسته است که کودکان‌شان را برای دریافت واکسن به مساجد ببرند. قابل ذکر است که کارزار‌‌های تطبیق واکسن پولیو پیش از این به‌صورت خانه‌به‌خانه در سراسر افغانستان راه‌اندازی می‌شد. اما مدتی است که مسوولان حکومت سرپرست کارزار خانه‌به‌خانه را متوقف کرده‌اند و این کارزار را به‌صورت مسجدبه‌مسجد راه‌اندازی می‌کنند. باید گفت که موارد مثبت پولیو بیشتر از ولایت‌های جنوبی و جنوب‌شرقی افغانستان گزارش شده است. براساس آخرین گزارش سازمان جهانی صحت، در سال جاری میلادی ۲۳ مورد مثبت پولیو در افغانستان ثبت شده است. درحالی‌که سال گذشته میلادی شش مورد مثبت گزارش شده بود که همه در ولایت ننگرهار بود. طبق اطلاعات منابع، در سال ۲۰۲۴ تنها ۱۲ مورد مثبت بیماری پولیو در قندهار ثبت شده است. موارد مثبت پولیو در ولایت‌های ارزگان، هلمند، کنر و نورستان نیز ثبت شده است. همچنین سازمان جهانی صحت در گزارشی که در ۲۰ نوامبر نشر کرده گفته است که شش مورد محیطی پولیو به‌تازگی در ولایت‌های قندهار، هلمند و هرات شناسایی شده است. به‌گفته‌ی این سازمان، تعداد موارد محیطی پولیو در سال ۲۰۲۴ در افغانستان به ۹۱ مورد رسیده است. در حال حاضر افغانستان و پاکستان تنها کشورهای جهان اند که بیماری پولیو را ریشه‌کن نتوانسته‌اند. سازمان جهانی صحت گزارش داده است که موارد انسانی پولیو در پاکستان در سال ۲۰۲۴ به ۴۹ مورد و موارد محیطی آن به ۴۸۳ مورد رسیده است.