برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل متحد اعلام کرده که حکومت سرپرست محدودیت‌ها بر کار زنان در بیرون از منزل را افزایش داده و اکنون تنها هفت درصد از زنان در بیرون از خانه کار می‌کنند. این نهاد روز (یک‌شنبه، ۲۲ سرطان) با نشر گزارشی هشدار داده که نابرابری اقتصادی، پیامدهای جدی برای آینده‌ی افغانستان خواهد داشت و در حالی ‌که ۸۴ درصد از مردان در فعالیت‌های بیرون از منزل مشارکت دارند. بر اساس گزارش وابستگی زنان به کارهای موقتی و بدون درآمد ثابت در ۲۰۲۴ میلادی افزایش چشم‌گیری یافته و از ۳۷ درصد در سال گذشته به ۵۷ درصد رسیده است. در ادامه آمده است که همزمان، دسترسی زنان به خدمات بهداشتی و مسکن نیز به‌طور چشم‌گیری کاهش یافته است. همچنین برنامه‏ی توسعه‌ی سازمان ملل متحد در بخشی از گزارشش هشدار داده که کنارگذاشتن زنان از اقتصاد رسمی ممکن است در سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۶ میلادی، بالغ بر ۹۲۰ میلیون دالر زیان اقتصادی به افغانستان وارد کند. این نهاد، با اشاره به وضعیت کاری و بحران اقتصادی در افغانستان گفته است که از ۲۰۲۱ تا اکنون برای ۲۵ میلیون نفر در افغانستان در بخش‌های مختلف امدادرسانی کرده است. این سازمان افزوده که تمرکز ویژه‌اش در پشتیبانی و امدادرسانی بر زنان و دختران بوده است. در گزارش سازمان ملل آمده که برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل از ۲۰۲۱ میلادی تا اکنون توانسته‌ نزدیک به ۸۰ هزار کسب‌وکار رسمی و غیررسمی را تحت پوشش قرار دهند که ۹۷ درصد آن‌ها را زنان اداره می‌کنند. این حمایت‌ها به ایجاد بیش از ۴۰۰ هزار شغل و بهبود زندگی ۲.۷ میلیون نفر کمک کرده است. برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل تأکید کرده که مدل کاری «برای زنان، به‌دست زنان، از طریق زنان» باعث شده بیش از ۸ میلیون زن افغانستانی به گونه‌ی مستقیم از برنامه‌های این نهاد بهره‌مند شوند.

زهرا بهروز، معاون امور زنان و خانواده رییس‌ جمهور ایران درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که احساس برادری و خواهری با مردم افغانستان همچنان پابرجا است، اما میزبانی از شهروندان افغانستانی تمام شده است. خانم بهروز این اظهارات را روز (شنبه، ۲۱ سرطان) در جریان دیدار از مرز دوغارون در ولایت خراسان رضوی مطرح کرده و گفته است که جمهوری اسلامی نمی‌تواند مهاجران فاقد مدارک اقامتی را بپذیرد. وی در ادامه تاکید کرده است: «شرایطی پیش آمده که دیگر امکان ادامه میزبانی از مهاجران غیرمجاز در ایران فراهم نیست.» او افزوده است که نیروهای نظامی، مرزبانی، فرمانداری، شهرداری و سایر نهادهای ولایتی با تمام توان در حال اخراج شهروندان افغانستان فاقد مدارک اقامتی‌اند. زهرا بهروز خاطرنشان کرده که اخراج مهاجران افغانستانی در روزهای اخیر افزایش یافته است. این در حالی است که کمیساری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهند‌گان هشدار داده که تا پایان سال، سه میلیون مهاجر افغانستانی از ایران و پاکستان به کشور باز می‌گردند؛ روندی که بحران انسانی را تشدید می‌کند. براساس آمار سازمان ملل، تنها از مسیر مرز اسلام‌قلعه، روزانه بیش از ۳۰ هزار نفر وارد افغانستان می‌شوند. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که در واکنش به این وضعیت، اقداماتی اضطراری برای تامین آب، خدمات بهداشتی، تغذیه و واکسیناسیون برای هزاران نفر در روز آغاز شده است. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل تاکید کرده است که این روند، بدون برنامه‌ریزی و آماده‌گی کافی، می‌تواند وضعیت آسیب‌پذیر هزاران خانواده اهل افغانستان را بیشتر از پیش بحرانی کند و خواستار کمک‌های فوری بشردوستانه شده است. سازمان ملل متحد و نهادهای بین‌المللی خواستار کمک‌های مالی فوری برای رسیدگی به مهاجران و جوامع میزبان آنان شده است. قابل ذکر است که پس از جنگ ایران و اسرائيل، جمهوری اسلامی روند اخراج گسترده مهاجران افغانستانی را روی دست گرفته است. تهران می‌گوید که تنها مهاجران افغان بدون مدرک را اخراج می‌کند اما مهاجران گزارش می‌دهند که پولیس مدارک آن‌ها از جمله ویزا و پاسپورت‌شان را پاره کرده و با وجود اسناد قانونی آن‌ها را اخراج کرده‌اند.

نمایندگی اتحادیه اروپا در افغانستان همزمان با فرا رسیدن ۱۱ جولای، روز جهانی جمعیت، بر اهمیت آموزش فراگیر در افغانستان تاکید کرده و می‌گوید که باور دارد آموزش فراگیر پایه اصلی آینده افغانستان را تشکیل می‌دهد. اتحادیه اروپا با نشر اعلامیه‎‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در کنار مردم افغانستان ایستاده و بر تعهد پایدار و قوی خود برای حمایت از رفاه افغان‌ها، رسیدگی به نیازهای اساسی، بهبود معیشت و کار برای ساختن آینده‌ای تاب‌آور و پایدار برای همه تاکید می‌کند. در اعلامیه آمده است که اتحادیه اروپا در کنار شرکای خود خدمات بهداشتی نظیر مراقبت‌های مادر، نوزاد و کودک، صحت روانی، تغذیه، آب و بهداشت و کنترول بیماری‌ها را به مردم افغانستان ارائه می‌کند. نمایندگی اتحادیه اروپا تاکید کرده است که با بازسازی مکاتب و فراهم کردن غذای روزانه برای دانش‌آموزان، از فرصت‌های آموزشی و مسلکی برای همه افغان‌ها حمایت می‌کند. همچنین هیأت اتحادیه اروپا در افغانستان می‌گویند که از بی‌جاشدگان و مهاجران بازگشته در بخش‌های آموزش، حفاظت، ایجاد مقاومت اقتصادی، ایجاد فرصت‌های کاری و حمایت‌های حیاتی دیگر از آن‌ها پشتیبانی می‌کند. این اتحادیه گفت که سرمایه‌گذاری روی معیشت و تاب‌آوری اقتصادی برای آینده افغانستان حیاتی است. در اعلامیه با اشاره به این‌که افغانستان یک کشور زراعت‌محور است، اما خشک‌سالی و بحران اقلیمی چالش‌های بزرگی را ایجاد کرده، بر حمایت از دهقانان و جوامع روستایی تاکید شده است.

عرفات جمال، نماینده‌ی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان می‌گوید که ‏بازگشت‌کنندگان، به‌ویژه زنان و دختران، پس از بازگشت به افغانستان با یک تغییر تکان‌دهنده ‏روبرو می‌شوند.‏ آقای جمال گفته است که زنان و دختران در کشورهای میزبان‌شان، از خودمختاری نسبی ‏برخوردار بودند، در افغانستان با محدودیت‌های شدید حکومت سرپرست مواجه می‌شوند، اما آنچه اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند این واقعیت است که بسیاری از ‏بازگشت‌کنندگان، به‌ویژه زنان و کودکان به کشوری برمی‌گردند که به سختی آن را ‏می‌شناسند.‏ وی تاکید کرده است: «آنان از افغانستان هستند، اما اهل افغانستان نیستند. اغلب در خارج از کشور با تحصیلات بهتر و هنجارهای فرهنگی ‏متفاوت متولد شده‌اند. دیدگاه آنان با افغانستان امروزی متفاوت و اغلب در تضاد است.» او تصریح کرد که موج آشفته‌ی بازگشت مهاجران از ایران و پاکستان، ‏ظرفیت شکننده‌ی افغانستان را تحت فشار قرار داده و ثبات منطقه‌ای را ‏تهدید می‌کند.‏ طبق گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، بیش از ۱.۶ میلیون شهروند افغانستان تنها در سال ‌‏۲۰۲۴ از هر دو کشور همسایه بازگشته‌اند؛ رقمی که از پیش‌بینی‌های قبلی برای کل سال ‏پیشی گرفته است.‏ نماینده‌ی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که در حال حاضر شمار بازگشت‌کنندگان روزانه به حدود ۵۰ هزار نفر افزایش یافته است که بسیاری ‏از آنان پس از سفرهای دشوار، سردرگم و خسته هستند.‏ این مقام سازمان ملل افزوده است: «بسیاری از این بازگشت‌کنندگان به‌طور ناگهانی از خانه‌های خود آواره ‏شده‌اند و سفرهای دشوار، طاقت‌فرسا و تحقیرآمیزی را پشت سر گذاشته‌اند. آنان خسته، ‏سردرگم، مورد ظلم و ستم و اغلب ناامید به مقصد می‌رسند و در گرمای اغلب ۴۰ درجه ‏سانتی‌گراد (۱۰۴ درجه فارنهایت) در یک مرکز شلوغ پراکنده می‌شوند.»‏ او خواستار آرامش و همکاری برای فراهم کردن مسیری آبرومندانه برای میلیون‌ها شهروند آواره‌ی ‏افغانستان است‎.‎ این در حالی است که نهادهای کمک‌رسان با کمبود بودجه مواجه‌ اند.‏

مقام‌های محلی حکومت سرپرست در ‏ولایت ارزگان می‌گویند که ‏یک مرد در ولسوالی ‏چهارچینو، دخترش را همراه با یک ‏مرد به اتهام «روابط ‏نامشروع» به قتل رسانده ‏است.‏ بلال ارزگانی، سخنگوی ‏فرماندهی پولیس ارزگان گفته است که این ‏رویداد صبح امروز (جمعه، ‌‏۲۰ سرطان) در منطقه ‌‏«ساخر» از مربوطات ولسوالی چهارچینو ‏رخ داده است.‏ وی تاکید کرده است که نیروهای ‏حکومتی به محل رسیده و افراد ‏دخیل در این حادثه را ‏بازداشت کرده‌اند.‏ او جزئیات بیشتر درباره‌ی این ‏رویداد ارایه نکرده است.‏ قابل ذکر است که رابطه خارج از ازدوج زن و ‏مرد که «رابطه نامشروع» ‏توصیف می‌شود، پیش از این ‏هم منجر به قتل شده است. این ‏چنین قتل‌ها، «قتل‌های ‏ناموسی» عنوان می‌شود.‏ پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است.

ملاله یوسفزی، برنده جایزه صلح نوبل می‌گوید که حمایت از ورزشکاران زن افغانستان، به‌ویژه آنانی که در تبعید به‌سر می‌برند، نمادی از «شجاعت و جسارت» و شکلی از مقاومت در برابر محدودیت‌ها است. خانم یوسفزی این اظهارات را در گفتگو با شبکه خبری سی‌ان‌ان، مطرح کرده و گفته است: «خواستار اقدام جدی و فوری نهادهای ورزشی جهانی برای به رسمیت شناختن و حمایت از تیم‌های ورزشی زنان افغانستان هستم.» وی در ادامه تاکید کرد: «آنها (سازمان‌های بین‌المللی ورزشی) قطعاً می‌توانند فرصت‌هایی برای بازی این بازیکنان پیدا کنند. این نوعی مقاومت در برابر حکومت سرپرست است، وقتی به زنان افغان قدرت می‌دهیم تا بازی کنند.» او افزوده است: «حکومت فعلی به معنای واقعی کلمه ورزش، تحصیل و کار زنان را ممنوع کرده است و فعالان افغانستان‌ از وضعیت کنونی به عنوان «آپارتاید جنسیتی» یاد می‌کنند.» او به سرنوشت تیم ملی فوتبال زنان افغانستان اشاره کرد که پس از تسلط حکومت فعلی در سال ۲۰۲۱، به تبعید رفت و اکنون در استرالیا مستقر است. ملاله که در جریان جام جهانی فوتبال زنان با این تیم دیدار کرده بود، از فیفا خواسته است این تیم را به رسمیت بشناسد. با این حال، علی‌رغم تصویب استراتژی اقدام برای فوتبال زنان افغانستان از سوی فیفا، هنوز هیچ رسمیتی برای این تیم صادر نشده است. مرسل سادات، یکی از بازیکنان تیم فوتبال زنان افغانستان، نیز در این گفت‌وگو گفت: «ما قبلاً شانس رقابت در دو جام جهانی را از دست داده‌ایم. فیفا باید برای توقف تبعیض جنسیتی و فراموش‌نشدن زنان و دختران در افغانستان اقدام کند.» ملاله یوسفزی به اقدام اخیر شورای بین‌المللی کریکت (ای‌سی‌سی) اشاره کرد که یک گروه ویژه برای حمایت از زنان کریکت‌باز افغانستان‌ در تبعید تشکیل داده است. او تاکید کرد: «ما می‌توانیم در خارج از کشور برای تمام زنان افغان تبعیدی که جان خود را به خطر انداخته‌اند، کارهای زیادی انجام دهیم. ایجاد فرصت برای تیم‌های فوتبال و کریکت زنان افغانستان نه تنها عدالت است، بلکه پیامی روشن به حکومت فعلی است که زنان سکوت نخواهند کرد.» خانم، یوسفزی از نهادهای ورزشی جهان خواست تا خود را برای ایجاد تغییر اجتماعی «به چالش بکشند» و گفت: «نمی‌توانند به ما بگویند که حمایت از این زنان سخت است. ورزش متعلق به ورزشکاران است، نه به سیاستمداران یا ایدئولوژی‌ها.»

سازمان عفو بین‌الملل درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که جامعه‌ی جهانی همچنان در مواجهه با «وضعیت فاجعه‌بار» افغانستان سردرگم است و یک «اقدام هماهنگ و مبتنی بر اصول انسانی» در رابطه به وضعیت افغانستان به‌شدت ضروری است. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای از قطع‌نامه‌ی مجمع عمومی سازمان ملل متحد درباره‌ی افغانستان و درخواست‌ها در آن برای لغو فرمان‌‌های حکومت سرپرست علیه زنان و انجام تحقیقات در مورد تخلفات حقوق‌ بشری جاری و گذشته در افغانستان، استقبال کرده است. سازمان عفو بین‌الملل در ادامه تاکید کرده است که سازمان ملل متحد و جامعه‌ی جهانی باید اطمینان حاصل کنند که این قطع‌نامه با اقداماتی فوری و مؤثر در راستای حمایت از حقوق بشر تمامی مردم افغانستان، به‌ویژه زنان و دختران همراه شود. در ادامه آمده است که این قطع‌نامه در پی قطع‌نامه‌های متعدد شورای امنیت در مورد افغانستان صادر شده که هنوز به‌طور کامل اجرایی نشده‌اند. عفو بین‌الملل افزوده است که از جمله قطع‌نامه ۲۶۸۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که در اپریل سال ۲۰۲۳ میلادی صادر شد و در آن از حکومت فعلی خواسته شده بود به‌ سرعت تمامی فرمان‌هایی را که حقوق بشری زنان و دختران را محدود می‌کند، لغو کنند، هنوز اجرایی نشده است. همچنین عفو بین‌الملل در بخشی از اعلامیه‌اش به وضعیت مهاجران و پناهندگان افغا‌نستان نیز اشاره کرده و گفته است که آنان در بلاتکلیفی به‌سر می‌برند و با اخراج‌های دسته‌جمعی، بازداشت‌های خودسرانه و شرایط دشوار، به‌ویژه در ایران و پاکستان روبرو هستند. این نهاد افزوده است در حالی که بیش از هر زمان دیگری به برنامه‌های اسکان مجدد برای شهروندان در معرض خطر افغانستان نیاز است، چندین کشور این برنامه‌ها را متوقف کرده‌اند و هم‌زمان بودجه کمک‌های بشردوستانه نیز کاهش یافته است. عفو بین‌الملل گفته است: «ما بار دیگر تأکید می‌کنیم که حقوق بشری مردم افغانستان، از جمله زنان، دختران و اقلیت‌های مذهبی و قومی، قابل معامله نیست.» این نهاد از جامعه‌ی جهانی خواسته است که «مشارکت کامل، برابر، معنادار و ایمن زنان افغانستان و اقلیت‌ها را در تمامی روندهای تصمیم‌گیری، از جمله ابتکارات تحت رهبری سازمان ملل، تضمین کند.» مجمع عمومی سازمان ملل متحد دو روز قبل قطع‌نامه‌ای را با عنوان «وضعیت افغانستان» با ۱۱۶ رأی موافق، دو رأی مخالف و ۱۲ رأی ممتنع تصویب کرد. آمریکا و اسرائیل به این قطع‌نامه رأی مخالف دادند.

منابع محلی از ولایت قندهار می‌گویند که یک زن جوان در ناحیه‌ی سوم شهر قندهار خود را حلق‌آویز کرده و به زندگی‌اش پایان داده است. دست‌کم دو منبع با تایید این موضوع گفته‌اند که این زن پس‌ازچاشت روز (شنبه، ۱۴ سرطان) خود را در اتاقش حلق‌آویز کرده و فوت کرده است. منبع تاکید کرده است که این زن ۲۹ سال سن داشت و دومین زن شوهرش بوده است. همچنین منبع در بخشی از صحبت‌هایش افزوده است که این زن جوان در زندگی مشترک با همسر دوم شوهرش با مشکلاتی مواجه بوده است. منبع دلیل و علت خودکشی این زن جوان را خشونت خانوادگی عنوان کرده است. به گفته‌ی منبع، این زن مدتی پیش از طریق تلفن با شوهرش آشنا شده و ازدواج کرده بود، اما شوهرش به‌دلیل مشکلات اقتصادی به‌تازگی او را به خانه‌ی پدرش فرستاده بود. مسوولان محلی حکومت سرپرست در ولایت قندهار تا اکنون در این مورد اظهارنظر نکرده‌اند. باید گفت که میزان خودکشی زنان و دختران در سراسر افغانستان پس از تسلط حکومت فعلی به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته است. بیماری‌های روانی، عدم دسترسی به خدمات صحی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی خودکشی‌ها در بین زنان و جوانان بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

هم‌زمان با دوام خشک‌سالی‌ها و کاهش آب‌های زیرزمینی در سراسر افغانستان، برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل می‌گوید که این وضعیت زندگی بسیاری از افغانستانی‌ها را با چالش روبرو کرده و در این میان، زنان بار اصلی این بحران را بر دوش می‌کشند. این سازمان با نشر گزارشی نوشته است که با اجرای برنامه‌های آبی در افغانستان، هزاران زن در ولایت‌های مختلف به آب پاک و فرصت‌های بهتر دسترسی یافته‌اند. برنامه‌ی توسعه‌ سازمان ملل تاکید کرده است که دسترسی به آب تأثیر مستقیم بر زندگی روزمره، سلامت و معیشت شهروندان افغانستان گذاشته است. در ادامه آمده است که در چارچوب یک برنامه، سازمان ملل بیش از ۸۰ کانال و ۱۰ بند کوچک ساخته یا بازسازی شده و سیستم‌های نوینی چون پمپ‌های آفتابی و ذخیره‌ی آب روان به کار گرفته شده‌اند. در ادامه آمده است که این اقدام‌ها دسترسی به آب آشامیدنی و آبیاری را برای بیش از ۱۳۹ هزار خانواده فراهم کرده و بار سنگین تهیه‌ی آب را از دوش زنان و دختران کاهش داده است. بر اساس گزارش‌های سازمان‌های جهانی، افغانستان با بحران بی‌سابقه‌ای کم‌آبی روبرو است و این وضعیت زندگی میلیون‌ها شهروند این کشور را تهدید می‌کند. پیش از این نیز، سازمان ملل گفته بود که زنان و کودکان قربانی اصلی بحران آب در افغانستان است؛ زیر در بسیاری از بخش‌های این کشور، زنان و دختران مسوول تهیه‌ی آب اند.